Αρχειο

Take a walk on the wild side

H ιστορία ενός τραγουδιού με τον Lou Reed και τον Γιώργο Μαρίνο

4831-35211.jpg
Γιώργος Παυριανός
ΤΕΥΧΟΣ 457
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
53269-117486.jpg

Είναι φθινόπωρο του 1980, έξω το κρύο είναι τσουχτερό, αλλά εγώ μέσα στο υπόγειο βασίλειο του Γιώργου Μαρίνου, τη «Μέδουσα», χτυπάω την πόρτα του καμαρινιού και αισθάνομαι να ιδρώνω από την αγωνία. Έχω έρθει εδώ για να του γράψω στίχους. Είμαι 25 χρονών, οι μόνοι στίχοι που έχω γράψει είναι τους «Βάτραχους», μια διασκευή της κωμωδίας του Αριστοφάνη για το Θέατρο Σκιών με τον Ευγένιο Σπαθάρη και μουσική Δημήτρη Λέκκα. Άλλο όμως να γράφεις στίχους για τον Σπαθάρη κι άλλο για τον Ντέιβιντ Μπόουι της Ελλάδος!

«Εμπροοοοός….» απαντάει από μέσα ο Μαρίνος με φωνή Μαίρης Αρώνη. Μπαίνω, στέκεται όρθιος μπροστά σε ένα τεράστιο καθρέφτη, φοράει ένα λευκό μπουρνούζι, απλώνω το χέρι, «Γιώργος Παυριανός» λέω σοβαρά. «Γιώργος Μαρίνος» μου απαντάει το ίδιο σοβαρά, μετά ξεσπάει σε ένα τρανταχτό, βραχνό γέλιο, ανάβει τσιγάρο, κάθεται μπροστά στον καθρέφτη, με βάζει να κάτσω σε έναν καναπέ από πίσω του. Εγώ βλέπω μόνο την πλάτη του ενώ αυτός μπορεί να με βλέπει μέσα από τον καθρέφτη. Αρχίζει να μακιγιάρεται για την πρόβα.

«Ο φίλος σου ο Άρης Δαβαράκης μου έκανε μια εκπληκτική μετάφραση για το “Cats”. Θα παίξουμε φέτος εδώ ένα απόσπασμα. Ήθελα να μου κάνει και ένα τραγούδι στα ελληνικά, αλλά μου είπε ότι δεν μπορεί και μου πρότεινε εσένα». «Ποιο τραγούδι είναι αυτό;» «Το “Walk on the wild side” του Λου Ριντ, το ξέρεις;» Αν το ήξερα, λέει! Το λάτρευα. Με είχε εντυπωσιάσει ο τρόπος που το έλεγε ο Λου Ριντ, αποστασιοποιημένα, χωρίς συναίσθημα και δραματικές εξάρσεις. Δεν καταλάβαινα απόλυτα τι έλεγαν οι στίχοι, αισθανόμουν όμως ότι μιλούσαν για αντεργκράουντ καταστάσεις. Αυτό ρώτησα και τον Μαρίνο: «Θα μπορέσεις να πεις ένα τέτοιο σκληρό τραγούδι;». Με κοίταξε μέσα απ’ τον καθρέφτη, «μα γι’ αυτό το διάλεξα». «Θα πρέπει να το πεις χωρίς συναισθηματισμούς, flat, σαν να τα βλέπεις όλα αυτά από την τηλεόραση». Γύρισε έκπληκτος για το θράσος μου, χαμογέλασε, «κάνε εσύ τους στίχους, αγόρι μου, και μη σε νοιάζουν τα υπόλοιπα» μου είπε και μου έδωσε την κασέτα με το τραγούδι. «Αν μου το φέρεις σύντομα θα σου δώσω 30.000 δραχμές» πρόσθεσε και με αποχαιρέτησε.

Μπρος-πίσω το κασετόφωνο και αρχίζω να αντιλαμβάνομαι τις δυσκολίες. Πώς γίνεται στα ελληνικά το «Hey baby, take a walk on the wild side»; Ποιος είναι ο Joe και η Candy που αναφέρονται στους στίχους του τραγουδιού; Τι είναι το «Apollo»; Τι σημαίνει «giving head»; Όμως, το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν το μέτρο. Προκειμένου να χωρέσει μια φράση, ο Ριντ αλλάζει το μέτρο και πολλές φορές και τη μελωδία. «Θεέ μου» έλεγα, «γιατί να είναι αυτό το πρώτο μου τραγούδι;» Από την άλλη, δεν ήθελα να το βάλω κάτω. Πάλεψα μια βδομάδα, είχαν αρχίσει και τα τηλεφωνήματα του Μαρίνου, «τι γίνεται, αγόρι μου; ακόμα δεν τελείωσες; σε δέκα μέρες ανοίγουμε, πότε θα κάνω πρόβα;». Μάζεψα μια μέρα ό,τι είχα κάνει, οπλίστηκα με θάρρος και κατέβηκα τα σκαλιά της «Μέδουσας».

Έπεσα πάνω στην πρόβα του τραγουδιού. Ο Νίκος Δανίκας είχε κάνει την ενορχήστρωση και ο Μαρίνος μόνος του πάνω στην πίστα έλεγε το τραγούδι χωρίς λόγια, μόνο με «να-να-να». Μόλις με είδε: «Έλα, βρε αγάπη μου» μου λέει, «γιατί το τραγούδι έχει γίνει “Νινόν και Νανά”!». Με πήρε και πήγαμε στο καμαρίνι. Κάθισε μπροστά στον καθρέφτη, εγώ στον καναπέ. Άρχισε να διαβάζει, δεν έβλεπα τις αντιδράσεις του, άκουγα πότε-πότε καμιά λέξη που την έλεγε δυνατά, στο τέλος σήκωσε το κεφάλι, με κοίταξε αγριεμένος μέσα από τον καθρέφτη: «Τι είναι αυτό, αγόρι μου; Μου έφερες να πω για αγγέλους, αστέρια και φεγγάρια; Αυτά τα πράγματα λέει το τραγούδι; Ξέρεις τι τους κάνω εγώ αυτούς τους στίχους;». Δίπλωσε το χαρτί που του είχα δώσει και άρχισε να το σκίζει σε μικρά κομματάκια. «Αυτό τους κάνω! Τους σκίζω και τους πετάω» και πέταξε τα κομμάτια στο καλάθι των αχρήστων. Ένιωσα τη γη να ανοίγει και να με καταπίνει. Δεν περίμενα ούτε τέτοια εξέλιξη, ούτε τέτοια αντίδραση.

Ο Δανίκας, που είχε έρθει εντωμεταξύ στο καμαρίνι, προσπάθησε να μπαλώσει τα πράγματα. «Δεν μας βρήκες σε καλή μέρα, σήμερα όλοι έχουν τα νεύρα τους» μου είπε και με έπιασε από το χέρι. «Πάμε να δούμε τα μέτρα του τραγουδιού». «Όχι, Νίκο, δεν θα το πω! Θα το βγάλω από το πρόγραμμα!» φώναξε ο Μαρίνος και άρχισε να γδύνεται μπροστά μας σαν να μην υπήρχαμε. Μπήκε στο ντους και άρχισε να τραγουδάει το ρεφρέν του τραγουδιού: «Του-τουτού-τουτού-τουτού…». Ο Δανίκας με τράβηξε από το χέρι και βγήκαμε από το καμαρίνι.

Ο Δημήτρης Λέκκας, που είχε ζήσει και σπουδάσει στην Αμερική, μου έλυσε όλα τα αινίγματα. Μου εξήγησε ότι τη φράση «hey baby, take a walk on the wild side!» την έλεγαν οι πόρνες της Νέας Υόρκης, ότι η Candy και ο Joe Dallesandro ήταν πρωταγωνιστές στις καλτ ταινίες του Andy Warhol, ότι «giving head» σήμαινε στοματικός έρωτας, ότι το «Apollo» ήταν γνωστή ντίσκο της εποχής. Για πρώτη φορά κατάλαβα ότι ήταν ένα βιωματικό τραγούδι και αν ήθελα να το κάνω στα ελληνικά θα έπρεπε να βάλω τέτοια βιωματικά στοιχεία. Το ξαναδούλεψα και δυο ημέρες μετά το πήγα, μετά φόβου Θεού. Αυτή τη φορά αντί για το πρόσωπο της Μέδουσας αντίκρισα έναν άλλο Μαρίνο, ενθουσιασμένο, χαμογελαστό, να μου κάνει κομπλιμέντα: «Αυτό μάλιστα, αγάπη μου! Αυτό θα βγω να το πω με έναν προβολέα μόνο μπροστά στο μικρόφωνο, να έτσι!» και σηκώθηκε να μου δείξει. Έσκυψε στο αυτί μου συνωμοτικά: «Αγάπη μου, μπορεί να άργησες, αλλά το τραγούδι είναι αριστούργημα! Θα σου δώσω 50.000 δραχμές!».

9 χρόνια μετά, κι ενώ ο χρόνος είχε σβήσει τις κασέτες της μνήμης, βρέθηκα με την Ελένη Δήμου και τον Νίκο Σούλη. Δεν ξέρω ποιος θυμήθηκε το τραγούδι. «Θέλεις» λέω της Ελένης «να το πεις;» Μια νοσταλγία με τύλιξε, όταν κοίταξα τους στίχους. Διόρθωσα λίγο τα λόγια, ο Σούλης έκανε μερικές εύστοχες παρατηρήσεις, το ηχογράφησε ο Άκης Γκολφίδης... και ύστερα, ήρθε η κρίση.

Περάσαμε όλοι μας στην άγρια πλευρά. Εκτός από τον Λου Ριντ που πέρασε πρόσφατα στην άλλη πλευρά. Σ’ αυτόν αφιερώνω τους πρώτους μου στίχους, που γράφτηκαν για ένα τραγούδι του.

(Πατήστε τον player στην αρχή του κειμένου για να το ακούσετε)

Εϊ μωρό μου

(Walk on the wild side)

Ο Ζαν ντ’ Αρκ απ’ τη Θεσσαλονίκη

ήρθε εδώ κι αγάπησε τη φρίκη

βάζει περούκα, βγάζει τα φρύδια

κι όταν γυναίκα γίνεται ίδια, λέει:

Εϊ μωρό μου, άκου την κραυγή του τρόμου

Κι ο κόσμος γύρω: του-τουτού-τουτού…

Αν κανείς ψωνίσει τον Αντρέα

ακριβά πληρώνει την παρέα

λεφτά από δω, λεφτά από κει

ξέρει αυτός την τεχνική, λέει:

Εϊ μωρό μου, άκου την κραυγή του τρόμου

Κι ο κόσμος γύρω: του-τουτού-τουτού…

Την αρρώστια κόλλησε η Βέρα

πυρετός την καίει όλη μέρα

κι όταν πια χάνει την αντοχή της

σκύβει και κάνει την προσευχή της, λέει:

Εϊ μωρό μου, άκου την κραυγή του τρόμου

Κι ο κόσμος γύρω: του-τουτού-τουτού…

Ο Ηλίας θέλει να πετάξει

είναι γέρος μόλις στα δεκάξι

με τσιγάρα, σκόνες, χάπια

και τα όνειρά του σάπια, λέει:

Εϊ μωρό μου, άκου την κραυγή του τρόμου

Κι ο κόσμος γύρω: του-τουτού-τουτού…

Γιώργος Θ. Παυριανός

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ