Περιήγηση στο Άσυλο

Με κίνητρο μία διάλεξη στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο Στράτος Σαφιολέας βρίσκει ευκαιρία να περιηγηθεί στους χώρους του, να τραβήξει φωτογραφίες και να προβληματιστεί για τα της Ελληνικής Παιδείας.

Φωτό 1: "Ο τέως πρωθυπουργός της Ιρλανδίας και βετεράνος πολιτικός αναλυτής Γκάρετ Φιτζέραλντ ήταν ο κύριος ομιλητής της διάλεξης που παραχωρήθηκε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών στις 18.03.2010 με τίτλο: "Ελλάδα - Ιρλανδία. Πώς αντιδρούν οι Κυβερνήσεις στις Οικονομικές Κρίσεις"."

Φωτό 3: "Δεν είναι η πρώτη εικόνα που έρχεται στο μυαλό κανενός στο άκουσμα της λέξης Ελληνικό Πανεπιστήμιο. Περιδιαβαίνοντας τάξεις και διαδρόμους σκέφτεται κανείς τις αντιθέσεις."

Φωτό 4: "Και άλλη μία εικόνα του ίδιου πανεπιστημίου. Και οι δύο είναι αλήθεια."

Φωτό 5: "Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι στο πανεπιστήμιο αυτό μιλούσε ο πρώην πρωθυπουργός της Ιρλανδίας. Είναι επίσης πολύ ενδιαφέρον, και λίγο τραγικό, ότι σε ένα πανεπιστήμιο που υπάρχουν παιδιά με τόσο σίγουρες απόψεις για το θέμα, ούτε ένα από αυτά δεν ήταν μέσα στην αίθουσα να του τον ρωτήσει."

Φωτό 10: " Ανεξάρτητα από την προσωπική μου αντίθεση στις θέσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ δεν διάλεξα αυτή τη φωτογραφία για κάποιο ιδιαίτερο λόγο, πέρα από φωτογραφικό. Ήταν στην είσοδο. Δεν είχε κόσμο κοντά ώστε να φαίνονται πρόσωπα παιδιών που πιθανώς να ένιωθαν άβολα. Όλες οι ομάδες και οι παρατάξεις είχαν συνεισφέρει στο ντεκόρ το ίδιο. Δεν έχω καμμία υστερία με το "καθαρό" πανεπιστήμιο. Ένα πολύ καθαρό πανεπιστήμιο μπορεί να μοιάζει με νεκροταφείο. Από την άλλη μεριά, ένα πολύ αφισσοκολημένο πανεπιστήμιο δε πάει να πει ότι είναι και ένα πανεπιστήμιο σε εγγρήγορση. Δηλαδή, τίποτα από τα δύο δεν λέει από μόνο του κάτι. Κάθε άποψη πρέπει να δικαιολογήσει τη στάση της. Θα πω όμως το εξής: έφυγα από την Ελλάδα, και πήγα στην Αμερική. Και τότε  έκλαψα. Έκλαψα και για τα χαμένα μου χρόνια. Ναι, έμαθα και γράμματα στο Ελληνικό πανεπιστήμιο, και σε μερικά πράγματα τα είχα μάθει και καλύτερα από τους Αμερικανούς συμφοιτητές μου. Αλλά λυπήθηκα για τα χρόνια της νιότης μου, που τα πέρασα σε ένα ίδρυμα εχθρικό για ένα νέο παιδί. Βγήκαμε από τις πανελλαδικές, ταλαιπωρημένοι, αγχωμένοι, κατεστραμένοι, και πέσαμε σε μια σχολή που δε ξέραμε τι ήταν.

Κανείς δε μας μίλησε. Κανείς δε μας συμβούλεψε. Κανείς δε μας ρώτησε τι θέλουμε. Κανείς δε μας έδειξε τους δρόμους μπροστά μας. Κανείς δεν αναρωτήθηκε πώς να δώσει διέξοδο στη λαχτάρα δεκαοκτάχρονων παιδιών.

Πήγα στην Αμερική και βρήκα για τους προπτυχιακούς αθλητικά club, χωρωδίες, μουσικά συγκροτήματα, στίβους, κολυμβητήρια, πάρκα, λίμνες, βόλτες. Βρήκα μια άλλη γλύκα. Και φυσικά βρήκα καθηγητές που μου μάθαν να δουλεύω. Καθηγητές που μου' μάθαν να γράφω. Που μου έμαθαν να απαιτώ! Να απαιτώ από αυτούς να μου δίνουν το καλύτερο για αυτό που ΠΛΗΡΩΝΑ. Και εδώ έρχεται το άλλο μυστικό: το πανεπιστήμιο στην Ελλάδα είναι ΔΩΡΕΑΝ αλλά δεν είναι ΤΣΑΜΠΑ. Αυτό δεν το ήξερα, αλλά το έμαθα πικρά, όταν έξω δούλεψα για να το πληρώσω.

Όταν λοιπόν βλέπω τις αφίσσες, δε με ενοχλεί κυρίως η αισθητική τους. Με ενοχλεί η κούφια γλώσσα τους. Με ενοχλεί γιατί δεν είναι η γλώσσα των παιδιών. Με ενοχλεί γιατί είναι το ψέμα αυτών που τα χειραγωγούν χυδαία. Το ξέρω γιατί το έζησα και από τις δυό μεριές.

Εδώ δεν υπάρχουν αθώοι. Ούτε οι φοιτητές είναι αθώοι. Αλλά είναι οι λιγότερο ένοχοι.

Είναι οι τελευταίοι που φταίνε. Αλλά είναι οι πρώτοι που θα την πληρώσουν!"

Φωτό 11: "Στη πραγματικότητα τα αμφιθέατρα είναι καταπληκτικά. Έχουν υπέροχα ξύλινα έδρανα, όμορφες ξύλινες έδρες και τεράστιους πίνακες. Αν ήταν λίγο συντηρημένα θα νόμιζες ότι θα ήταν έτοιμα για να γυριστεί ταινία."

Φωτό 13: "Πώς γίνεται αυτές οι δύο αφίσες αυτές να συνυπάρχουν στην ίδια κολώνα; Αριστερά είναι μία φτηνή διαφημιστική χυδαία μιλιτιαριστική εμπορική αφίσα. Πως γίνεται ο οίκος της γνώσης να είναι οίκος εμπορίου; Δεξιά είναι η αντίθετή της. Η απόλυτα αντίθετή της. Η επίθεση στα πάντα. Ο θυμός. Κάτι από τα δύο έπρεπε να είχε εξαφανίσει το άλλο."

Φωτό 15: "Δε ξέρω αν υπάρχουν θύματα ή μόνο θύτες. Ή και οι δύο μαζί."

Φωτό 16: "Και για τη τουαλέτα τα καλύτερα. Απ' έξω ακριβώς. Χωρίς ΦΠΑ."

Φωτό 17: "Θέλω να πω μία κουβέντα για αυτή τη φωτογραφία. Μπήκα στην βιβλιοθήκη και ήταν υπέροχα. Η βιβλιοθήκη ήταν γεμάτη κόσμο που διάβαζε με ησυχία και προσήλωση. Η βιβλιοθήκη ήταν πεντακάθαρη και έμοιαζε ενημερωμένη. Καθώς προχωρούσα σκέφτηκα ότι θα ήταν πολύ φτηνό και άδικο και πολύ "κίτρινο" να τροφοδοτήσω ένα κλισέ. Το πανεπιστήμιο μέσα στη κρίση του έχει και την αναλαμπή του. Έχει και την ελπίδα του. Έχει καθηγητές από καλά πανεπιστήμια του εξωτερικού, με καλά διδακτορικά και δημοσιεύσεις και με διασυνδέσεις στο εξωτερικό. Στη θάλασσα της στενοχώριας υπάρχουν νησιά ελπίδας.

Το σκέφτηκα αυτό και είπα, είναι λάθος να μη το πω αυτό. Και γύρισα πίσω. Γύρισα στη βιβλιοθήκη για να βγάλω μία φωτογραφία που δεν είναι τόσο πιασάρικη όσο οι άλλες. Είναι σιωπηλή, όπως και η δουλειά που γίνεται εδώ. Δεν κραυγάζει. Δεν τσακώνεται. Δεν χωράει στα πρωινάδικα. Αλλά υπάρχει. Και είναι η ελπίδα. Είναι το σχέδιο για το μέλλον. Αυτό που θα τραβήξει τη χώρα από το βάλτο της απελπισίας για να προχωρήσει σε κάτι καλύτερο. Αυτή εδώ είναι η φωτογραφία της ελπίδας.

[Υπάρχει ένα γραφικό παραπολιτικό. Κινήθηκα σε όλο το χώρο του πανεπιστημίου, έβγαλα φωτογραφίες σχεδόν παντού, προσεκτικά να μην ενοχλήσω. Και πουθενά κανείς δεν διαμαρτυρήθηκε. Και εδώ, στη μόνη φωτογραφία που λέει 'ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ' πετάχτηκε κατά πάνω μου μία, και μου έβαλε μία τσιρίδα άλλο πράγμα!

"Δ Ε Ν  Ε Χ Ε Τ Ε  Δ Ι Κ Α Ι Ω Μ Α  Ν Α  Β Γ Α Λ Ε Τ Ε

Φ Ω Τ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α  Κ Υ Ρ Ι Ε!".

"Μπα", απάντησα ήρεμος. "Και γιατί;".

"ΓΙΑΤΙ ΕΔΩ ΕΙΝΑΙ ΑΑΑΑΣΥΥΥΥΛΟΟΟΟ ΚΥΡΙΕ!!!".

"Εντάξει τότε, δε βγάζω" είπα. Κατέβασα τη μηχανή μου και έκανα μεταβολή. Είχα ήδη άλλωστε 15 στάσεις.Έφυγα ενώ σκεφτόμουν ότι όντως για μερικούς είναι άσυλο.]

Φωτό 18: "Να πούμε και μία άλλη κουβέντα για την δωρεάν παιδεία. Εδώ, στο εστιατόριο του πανεπιστήμιου, οι φοιτητές που παρουσιάζουν φορολογική δήλωση των γωνιών τους κάτω από ένα ποσό σιτίζονται δωρεάν.  Η υπόλοιποι πληρώνουν δύο ευρώ! Πιθανώς να μπορούμε να πούμε πολλά πράγματα για το Ελληνικό πανεπιστήμιο και την τραγική υποχρηματοδότησή του, αλλά να πούμε και ότι αυτή εδώ η πρόνοια δεν υπάρχει σε πολλά από τα αναπτυγμένα κράτη του κόσμου ως αυτονόητο δικαίωμα."