Γράφοντας κανείς για την Ιστάνμπουλ μπορεί εύκολα να χαθεί. Τόσο εύκολα όσο και αν προσπαθήσει να την διασχίσει, να περπατήσει στους μαχαλάδες και τα σοκάκια της. Αέναη κινητικότητα. Δεκάξι εκατομμύρια (πολλοί τα υπολογίζουν σε είκοσι), μετακινούνται μέρα - νύχτα από την βυζαντινή τειχισμένη Ιστάνμπουλ στην Ευρωπαϊκή, από την Ευρώπη στην Ασία.
Στην πλατεία Ταξίμ χτυπά η καρδιά της Ιστάνμπουλ. Από εδώ ξεκίνησαν όλα τα γεγονότα που σηματοδότησαν την τουρκοποίηση της χώρας, εδώ τριγυρνά ακόμη η πολιτική συνείδηση των κατοίκων αυτής της πόλης. Εδώ τριγυρνούν και τα φαντάσματα του παρελθόντος, καθώς τα μνήματα σκεπάσθηκαν για να τακτοποιηθούν οι ζωντανοί. Αν η Δύση μιλάει για ύλη, η Ανατολή μιλάει στην ψυχή. Και σ' αυτή την τρελή πόλη όπου όλα συνυπάρχουν και επιτρέπονται, η Ανατολή συγκρατεί τον χρόνο. Αρνείται να αλλάξει, προφυλάσσει τα κεκτημένα της στα σκοτεινά ισόγεια, διατηρεί τις συνήθειες της, ζει την δική της ζωή και τροφοδοτεί με φρέσκο αίμα το μέλλον της.
Ο Ατατούρκ υποβάθμισε την Ιστάνμπουλ ανακηρύσσοντας ως πρωτεύουσα την Άγκυρα. Πρόσωπο γοητευτικό και τόσο αντιφατικό, θέλησε να δημιουργήσει ένα σύγχρονο κράτος απαλλαγμένο από το οθωμανικό του παρελθόν. Πραγματοποιεί μέσα σε 16 χρόνια μια πολιτιστική επανάσταση τραυματίζοντας μια κοινωνία που ακόμη ψάχνει την ταυτότητα της στη σημαία και τη θρησκεία.
Ακολουθούν οι βίαιες φονικές ταραχές του 1977, η αιματοβαμμένη Πρωτομαγιά όπως θα περάσει στην τουρκική ιστορία. Ο απολογισμός τραγικός: 34 νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες. Τα γεγονότα αυτά αιτιολόγησαν (sic) την επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας και την δημιουργία μιας γενιάς με πολιτική απάθεια και φόβο. Την Πρωτομαγιά του 2012, στην 35η επέτειο των γεγονότων του 1977, η πλατεία Ταξίμ «πλημμύρισε» για ακόμη μια φορά με διαδηλωτές, ωστόσο μέχρι το ξέσπασμα του πρόσφατου κύματος διαδηλώσεων, στην περιοχή δεν επιτρέπονταν οι μαζικές διαδηλώσεις.
Τα σημερινά γεγονότα, ξεκίνησαν περισσότερο προβάλλοντας την περιβαλλοντική πτυχή του όλου ζητήματος – την καταστροφή του πάρκου Gezi με σκοπό την δημιουργία shopping mall, ενώ τα γεγονότα του 1977 είχαν τελείως διαφορετικό χαρακτήρα. Τα όσα συμβαίνουν τώρα είναι κατ’ αρχήν εντελώς ανοργάνωτα και η είναι στάση του Ερντογάν και η καταπίεση που ασκεί στον λαό η σπίθα που πυροδότησε την κατάσταση. Χωρίς σαφή σκοπό, τους διαδηλωτές ενώνει μόνο ένα πράγμα- ότι το κράτος είναι καταπιεστικό και βάρβαρο. Οι ομάδες που συμμετέχουν στις πορείες και συγκεντρώσεις προέρχονται από όλα τα στρώματα του λαού, ακόμη και από αθλητικά σωματεία.
Αποχαιρετώ, για άλλη μια φορά, την αγαπημένη «πόλη» - από το ίδιο μπαλκόνι, με ένα χαμόγελο αλλά μαζί και πολλούς φόβους για το αύριο αυτής της χώρας. Με πάρα πολύ αισιοδοξία για τους πολίτες αυτής - και τα μαθήματα δημοκρατίας που πήραν και έδωσαν. Αλλά ταυτόχρονα με μεγάλη λύπη και ντροπή γιατί, μέσα από την ειλικρινή ΑΓΑΠΗ που μου έδωσαν, για μια ακόμη φορά κατάλαβα το πόσο μικρόψυχοι μπορεί να γίνουμε, καθώς επίσης το πόσο ψεύτικο και σάπιο είναι το κουκούλι που ζούμε. *άντε καμιά τράπεζα να κάψουμε, κάνα αυτοκίνητο (που πολύ θα θέλαμε να ήταν δικό μας), και κανένα κατάστημα να λεηλατήσουμε - μέχρις εκεί είναι η «εξεγερσιακή κατάσταση» (sic) και η δήθεν «αλληλεγγύη» μας.
Μίλησα και συζήτησα για ώρες με ακαδημαϊκούς, με εργάτες, με άνεργους, με επαγγελματίες, φοιτητές, γιατρούς, με εκπροσώπους κινημάτων LGBT, με δικηγόρους που πασχίζουν - αμισθί - να υπερασπιστούν τα βασικά δικαιώματα ανθρώπων, με ανθρώπους που ούτε καν να σκεφτώ να γράψω την ιδιότητα τους ή την «φυλή» τους (για λόγους προστασίας της ακεραιότητας τους), με ανθρώπους που φορούσαν την μπλούζα της Μπεσίκτας και άλλων ομάδων, ακόμη και με κυρίες με «μαντίλα», με ανθρώπους σε γειτονιές - έξω από την πλατεία Ταξίμ...
Ο κ. Βαρουφάκης δεν ήταν εκεί να προτείνει τις μαγικές του λύσεις. Ούτε και νεόκοποι πολιτικοί σωτήρες για να εκμαιεύουν ψήφους και συνειδήσεις προσφέροντας απατηλά όνειρα. Από την αρχή ΔΕΝ είχαν καμία θέση γιατί κανένας πλέον δεν τους θέλει. Σε αντιδιαστολή από την δική μας «απατηλή λάμψη της ματαιοδοξίας», οι Τούρκοι πολίτες, θέλουν πιο απλά και χειροπιαστά πράγματα, τα οποία το «παλιό» δεν μπορεί και ποτέ δεν ήθελε να τους δώσει. Και αυτό το γνωρίζουν, και γι’ αυτό παλεύουν για την πραγματική ελευθερία.
Όμως είναι σημαντικό να μιλήσουμε και καλύτερα να τριγυρίσουμε σε αυτές τις γειτονιές, τους μαχαλάδες. έξω από την πλατεία Ταξίμ. Στις φτωχογειτονιές της Istanbul, εκεί όπου η καταπίεση και φασισμός κυρίευε (όχι όμως πλέον) τα πάντα, η μάχη έχει αρχίσει. Στην “Ok Meydani” το κάλεσμα είναι «πόρτα-πόρτα». Ο κόσμος κατεβαίνει και συμμετέχει σε μια μάχη για την ελευθερία, για μια πραγματική σύγχρονη και πραγματικά δημοκρατική κοινωνία.
Όλοι μαζί κατεβαίνουν χτυπώντας κατσαρόλες, και ενώνονται με συμπολίτες - ανεξάρτητα εάν αυτοί είναι Κούρδοι, Τούρκοι, Αλεβήτες ή ότι άλλο. Το ψέμα και η πιπίλα του εθνικισμού και φυλετικού διχασμού, που κοίμιζε τον λαό τόσα χρόνια, έχει λάβει τέλος. Ενωμένοι καταλήγουν σε συγκεντρώσεις, περιμένοντας κάθε βράδυ τις αύρες με τα χημικά, το νερό και τις «λάμψεις/ κρότου».
Και εάν η Ταξίμ και το πάρκο “Gezi” είναι μια μεγάλη γιορτή με χρώμα και πάρα πολύ αισιοδοξία, στις φτωχογειτονιές των Αλεβιτών και Κούρδων, στο Gazi Mahellesi, Μια εργατική γειτονιά κατοικούμενη ως επί το πλείστον από Αλεβίτες και την κουρδική μειονότητα, η μάχη έχει αρχίσει. Η συνοικία είναι γνωστή για τα γεγονότα που σημειώθηκαν το Μάρτιο του 1995, όπου κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ημερών διάρκειας ταραχές, συνολικά 23 άνθρωποι σκοτώθηκαν και πάνω από 400 τραυματίστηκαν.
Mικρά παιδιά με τις μητέρες τους, νέες κοπέλες, παππούδες & γριές με την «μαντίλα», μαζί με τους 25 χρόνους και 30 χρόνους γεννημένους μέσα στην στρατιωτική δικτατορία, χωρίς εμπειρία σε εξεγέρσεις. Χωρίς μάσκες προστασίας, χωρίς Maalox, με αυτοσχέδια προστασία - τυλιγμένοι με μεμβράνη φαγητού - δίνουν την πιο συγκινητική μάχη που έχω ζήσει.
Με το που μαθαίνουν ότι είμαι Έλληνας - υπάρχει σκληρός (sic) έλεγχος για πρόληψη και αποφυγή ρουφιάνων, με αγκάλιασαν και με σήκωσαν στα χέρια!!! Για πρώτη φορά ντράπηκα που φορούσα μάσκα για τα χημικά, μπροστά στην «γύμνια» τους και το πρωτόγνωρο πάθος τους.
Ούτε «μαυροκόκκινα μπλοκ», ούτε κόμματα, ούτε τίποτα. ΜΟΝΟΝ ο κόσμος με τρελό πάθος - και κανένα φόβο μπροστά στις τεράστιες αύρες νερού, χημικών και «κρότου/ λάμψης». Τόνοι χημικών παρέα με εκατοντάδες «κρότου - λάμψης» και συνδρομή χιλιάδων λίτρων νερού με πίεση. Ο κόσμος στον δρόμο και στα αυτοσχέδια χαρακώματα καίει το σύμπαν, αλλά ΟΧΙ περιουσίες και καταστήματα. ΚΑΝΕΝΑ πλιάτσικο απολύτως. Κάτι που μου τόνισαν όλοι όσοι μίλησα μέσα στο πάρκο Gezi. Μοναδική εξαίρεση ένα «καφέ» (Saray Pastry Shop) για πολλούς και συγκεκριμένους λόγους, και μια τράπεζα την πρόσοψη της οποίας γέμισαν με συνθήματα για έναν απλό λόγο: Η Garanti Bank ανήκει στον ίδιο όμιλο που έχει το τηλεοπτικό κανάλι NTV. Το NTV διατήρησε μια σκανδαλώδη σιωπή σχετικά με τις διαμαρτυρίες για τέσσερις ολόκληρες ημέρες. Μόνον οτιδήποτε θυμίζει την αστυνομία ή τα κυρίαρχα τουρκικά μέσα ενημέρωσης υπήρξε στόχος της λαϊκής οργής. Μόνον ενάντια στην καταστολή και τον φασισμό.
Και εδώ ακόμη οι Τούρκοι παραδίδουν απλά μαθήματα προς αυτόχθονες αυτοαποκαλούμενους «επαναστάτες». Το πρωί της Δευτέρας, 10 Ιουνίου, δέχθηκα τηλεφώνημα από ηγετικό μέλος της «οργανωτικής ομάδας» της εξέγερσης στο Gazi Mahallesi.
Μου ανέφερε ότι μετά από δέκα ημέρες & νύχτες συνεχών συγκρούσεων με την αστυνομία, και αφού ΔΕΝ κατάφερε να σπάσει τα μπλόκα τους, και να εφαρμόσει τις εκκαθαρίσεις… πρόσφερε «κατάπαυση» χημικών κλπ. αρκεί να συνεχίσουν να κάνουν αυτό που κάνανε όλες αυτές τις ημέρες. Να ΜΗΝ καταστρέφουν περιουσίες, να μην κάνουν πλιάτσικο… Αφού λοιπόν ΔΕΝ έδωσαν καμία δικαιολογία και αφού άντεξαν όλες αυτές τις μέρες… τουλάχιστον προς το παρόν κέρδισαν μια μάχη. Κανείς φυσικά δεν μπορεί να γνωρίζει για πόσο αυτό θα ισχύσει, αλλά το μήνυμα είναι ξεκάθαρο και απλό. Ο αγώνας για την ελευθερία και αξιοπρέπεια ΔΕΝ περνά μέσα από κάψιμο τραπεζών, καταστημάτων και λεηλασία.
Και αν το μήνυμα και αίτημα για πραγματική ελευθερία είναι ξεκάθαρο, άλλο τόσο ξεκάθαρος είναι ο κίνδυνος ελλοχεύει και πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα: αυτός του Κεμαλισμού και των σκληροπυρηνικών οπαδών του «χθες». Φυσικά και δεν κυριαρχούσαν, αλλά η παρουσία τους ήταν αισθητή. Εάν λάβουμε υπ' όψιν και την έλλειψη πείρας του Τουρκικού λαού σε εξεγέρσεις, σε «αλλαγές», ο κίνδυνος αυτός είναι υπαρκτός - δηλαδή να λάβει την υποστήριξη όλο και μεγαλύτερης μάζας του λαού με απρόβλεπτες διαστάσεις.
Η αντίσταση με τον ένα ή άλλο τρόπο θα συνεχιστεί, λόγο της αδιαλλαξίας του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Όμως εάν δεν συγκεντρωθεί το πλήθος γύρω από κάτι οργανωμένο δεν μπορεί να υπάρξει κάτι χειροπιαστό και ουσιαστικό μιας και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν αντιμετωπίζει ικανή αντιπολίτευση να μπει μπροστά στα γεγονότα ούτως ώστε να γίνουν σωστές κινήσεις.
12°
