Αρχειο

«Εγώ, ο Μάρκος»: Η δίκη του κυκλώματος τοκογλυφίας στη Θεσσαλονίκη

Η Athens Voice είναι στη δικαστική αίθουσα

Κώστας Κουκουμάκας
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

«Δεν είμαι ούτε άγγελος ούτε διάβολος». Η σημερινή απολογία του επιχειρηματία Μάρκου Καραμπέρη, κεντρικού κατηγορούμενου στη δίκη για το μεγάλο κύκλωμα τοκογλυφίας στη Θεσσαλονίκη, είχε στοιχεία σπαραχτικού κινηματογραφικού νουάρ. Και περιελάμβανε τα πάντα. Μπουζούκια δεκαετίας ‘80, χαρτονομίσματα, δουλειές με το Δημόσιο, καλή κοινωνία και πολιτική, εφοριακούς, τραπεζίτες, «κουμπάρους», περίκλειστη Θεσσαλονίκη και αισθητική του «αγορίνα μου». Δάκρυα συγκινησιακής φόρτισης και γέλια μέχρι δακρύων... Αυτή εδώ είναι η δίκη στην οποία, όπως γράφτηκε, μια ολόκληρη πόλη φαίνεται να αναμετράται με το παρελθόν της. Και η απολογία του Μάρκου Καραμπέρη ήταν το κορυφαίο της στιγμιότυπο.

Ο 60χρονος, που σύμφωνα με το παραπεμπτικό βούλευμα καθοδηγούσε επί μια δεκαετία την εγκληματική οργάνωση, χορηγώντας με απειλές και εκβιασμούς τοκογλυφικά δάνεια και αποκομίζοντας εκατ. ευρώ, είχε κρατήσει πυκνογραμμένες σημειώσεις – «μέχρι τις 4.30 τα ξημερώματα έγραφα στο λιγοστό φως του παραθύρου του Μεταγωγών, δίπλα σε δεκάδες κατσαρίδες» είπε.

Μετά τον χωρισμό των γονιών του και τον εγκλεισμό του πατέρα του, Θωμά, στη φυλακή, για υπόθεση που δεν διευκρίνισε, ο ίδιος και ο αδερφός του βρέθηκαν σε πολύ μικρή ηλικία στο ορφανοτροφείο, στις εγκαταστάσεις της «Παιδόπουλης της Φρειδερίκης» στο Ωραιόκαστρο. «Έμαθα να στρώνω το κρεβάτι μου και να φροντίζω τον κήπο μου όταν ήμουν 5 χρονών» αφηγήθηκε.

Τα επόμενα χρόνια ο πατέρας Καραμπέρη αποφυλακίστηκε, κέρδισε τα πρώτα πολλά χρήματα από το νυχτερινό κέντρο «Νεράιδα» και ο Μάρκος βρέθηκε από το ορφανοτροφείο μαθητής στο Ελληνικό Κολέγιο. «Ήμουν πολύ καλός στα αθλήματα. Ήμουν συμπαίχτης του Ιωαννίδη στον Άρη» είπε. Ακολούθησαν οι σπουδές στη Φλωρεντία – «στην Αρχιτεκτούρα, με βαθμούς trenta et lode, άριστα με τόνο» - και η επιστροφή στη Θεσσαλονίκη τον βρήκε συνιδιοκτήτη στα νυχτερινά κέντρα του πατέρα του.

Για τουλάχιστον 20 χρόνια η οικογένεια Καραμπέρη κατείχε το μονοπώλιο της νυχτερινής διασκέδασης στο Βορρά. Δεν υπήρχε αστέρι της πίστας τις δεκαετίες του ‘70 και του ’80, που να μην δούλεψε στη «Νεράιδα» και το «Αλέξανδρος Παλάς». Γαρύφαλλα και χοροεσπερίδες, ακόμη και του συλλόγου δικαστών, χαρτονομίσματα και σπασμένα πιάτα, γρήγορα ο Μάρκος απέκτησε μια τεράστια γκάμα δημοσίων σχέσεων. Και το ’78, μετά τον μεγάλο σεισμό στη Θεσσαλονίκη, ο ίδιος διοργάνωσε στο γήπεδο Χαριλάου φιλανθρωπικό αγώνα για τους σεισμόπληκτους με 15.000 θεατές, στον οποίο συμμετείχαν αστέρες της πίστας.

Ο Θωμάς Καραμπέρης πεθαίνει το 1991 και ο Μάρκος βρίσκεται κληρονόμος μιας αυτοκρατορίας. «Εκτός από τα νυχτερινά κέντρα, κληρονόμησα μια βίλα στο Ρύσιο, που αργότερα αναγκάστηκα να πουλήσω. Σήμερα είναι η κατοικία του Αμερικανού προξένου στη Θεσσαλονίκη. Ακίνητα και πολλά μετρητά. Κι ένα πιθάρι με χρυσαφικά αξίας 1 εκατ. ευρώ».

Θέλοντας να τιμήσει την μνήμη του πατέρα του - «που είχε δύο παράδοξες αγάπες, την Αστυνομία και τους φυλακισμένους, γιατί έκανε και ο ίδιος φυλακή» - ο Μάρκος στέλνει το 1992 την ορχήστρα της Μοσχολιού και του Καλογιάννη, που τότε τραγουδούσαν στη «Νεράιδα», στις φυλακές Διαβατών, διοργανώνοντας γλέντι για τους κρατούμενους. Ο ίδιος πληρώνει χρηματικές εγγυήσεις για 20 μικροπαραβάτες που αποφυλακίζονται και δωρίζει κλιματιστικά στη φυλακή –«που αντί για τα κελιά κατέληξαν στα γραφεία των σωφρονιστικών», όπως είπε.

Στα μέσα της δεκαετίας του ΄90 νοικιάζει τα νυχτερινά κέντρα, κρατώντας τα έσοδα από τη γκαρνταρόμπα και τα λουλούδια. Για τα επόμενα δέκα χρόνια, κλείνει συμφωνίες με ποδοσφαιρικές ομάδες για διαφημιστικά μπάνερ στις κερκίδες, διαχειρίζεται μια μεγάλη περιουσία, παντρεύεται για τρίτη φορά πριν πάρει ξανά διαζύγιο, κάνει κουμπάρους δικηγόρους και τραπεζίτες, χτίζει εκκλησίες, δωρίζει χρήματα σε φιλανθρωπικά ιδρύματα, κλείνει το μάτι σε πολιτικούς και επιχειρηματίες. «Έμπαινα στις τράπεζες και όλοι σηκώνονταν όρθιοι. Με παρακαλούσαν να πάρω δάνειο. Αργότερα, οι ίδιοι μου τράβηξαν το χαλί κάτω από τα πόδια. Αυτοί είναι οι μεγαλύτεροι τοκογλύφοι» επανέλαβε πολλές φορές στην απολογία του.

Η πορεία του είναι φρενήρης. Πουλάει το «Αλέξανδρος Παλλάς», αποκόπτεται από τη νυχτερινή διασκέδαση και αποφασίζει ότι θα ασχοληθεί με τα ακίνητα, ιδρύοντας εταιρεία συμβούλων ακινήτων το 2002. Αγοράζει δύο ορόφους-φιλέτα, ένα στην Πλατεία Δημοκρατίας κι ένα στην Τσιμισκή. Νοικιάζει τον πρώτο στην Ιατροδικαστική Υπηρεσία με μίσθωμα 8.400 ευρώ και το δεύτερο πάλι σε δημόσιες υπηρεσίες έναντι 18.000 ευρώ το μήνα. Όλοι θέλουν να έχουν φίλο τον Μάρκο.

Ο ίδιος παίζει στο Χρηματιστήριο. Τζογάρει ακόμη περισσότερο στο Στοίχημα, «το νόμιμο και το παράνομο» παραδέχεται. «Είμαι άρρωστος με τον τζόγο, που είναι για μένα το δρέπανο του θανάτου» τόνισε πολλές φορές στην απολογία του. «Και όταν τελειώσει αυτή η περιπέτεια, θέλω να φτιάξω ένα ίδρυμα στήριξης στους εξαρτημένους από τον τζόγο» είπε σήμερα… Στη δικογραφία περιγράφεται ότι ο Καραμπέρης έχει κερδίσει 5,5, εκατ. ευρώ στα στοιχήματα του ΟΠΑΠ. «Έχασα άλλα 6 εκατ. ευρώ» λέει ο ίδιος.

Οι διωκτικές Αρχές, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι μέσω του Στοιχήματος «ξέπλενε» παράνομα κέρδη από τις τοκογλυφίες, που σύμφωνα με τη δικογραφία είχαν ξεκινήσει τουλάχιστον από το 2003. Το κατηγορητήριο αναφέρει ότι αγόραζε κερδισμένα δελτία, και με αυτά δικαιολογούσε τα παράνομα κέρδη. Στη δικογραφία υπάρχουν δελτία από τα οποία προκύπτει ότι είχε ποντάρει με διαφορά λεπτών σε πρακτορεία σε ολόκληρη την Ελλάδα!

Εκτός από την κατηγορία του «ξεπλύματος», το υπόλοιπο κατηγορητήριο είναι ακόμη πιο βαρύ. Ο Καραμπέρης κατηγορείται ότι χορήγησε τοκογλυφικά δάνεια με επιτόκιο 5-15% σε τουλάχιστον 50 επιχειρηματίες και ιδιώτες, ορισμένοι εκ των οποίων εκβιάστηκαν και απειλήθηκαν σοβαρά. Στη δικογραφία υπάρχει μάλιστα περιστατικό με θύμα, που βρέθηκε με ένα περίστροφο κολλημένο στον κρόταφο. Οι διωκτικές Αρχές συνδέουν τη δράση της κυκλώματος και με τρεις αυτοκτονίες στη Θεσσαλονίκη, ωστόσο επίσημα τέτοια κατηγορία δεν υπάρχει στη δικογραφία.

Ο Καραμπέρης αρνήθηκε τα πάντα. Απέδωσε τα δάνεια σε «οικονομικές διευκολύνσεις προς φίλους και ανταλλαγή επιταγών» και «πάντοτε χωρίς τόκο». Στην απολογία του υποστήριξε πολλές φορές ότι είναι «τελειωμένος» και ότι «τού έχουν πάρει το κεφάλι». Είπε ότι χρωστά στις τράπεζες 8 εκατ. ευρώ και ότι χρέη βαραίνουν τα παιδιά του. Ακόμη, πως η περιουσία του βγήκε στο σφυρί – «μια Λαμποργκίνι αξίας 320.000 ευρώ ‘σκοτώθηκε’ σε πλειστηριασμό για 93.000 ευρώ» ανέφερε.

Τα τελευταία χρόνια ο Μάρκος προσπάθησε να κλείσει δουλειές στα Βαλκάνια, αλλά και την ελληνική αγορά ενέργειας. Το 2010 κατέβηκε υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης Ημαθίας με το ΛΑΟΣ – «έκανα το τραπέζι στον Καρατζαφέρη και σε 25 δημοσιογράφους, ταΐζοντας τους ζωντανούς αστακούς. Κι όταν με συνέλαβαν, ο Καρατζαφέρης με αποκάλεσε παλιάνθρωπο»...

Κινηματογραφικό νουάρ και σπαραχτικό καλτ. Μέχρι και τους τελευταίους μήνες που βρίσκεται προφυλακισμένος στη φυλακή Νιγρίτας. Πρόσφατα, κατά τη διάρκεια μεταγωγής του στο νοσοκομείο, το βανάκι της Αστυνομίας που τον μετέφερε συγκρούστηκε με ΙΧ, ανατράπηκε και σύρθηκε για 200 μέτρα στην άσφαλτο. «Πήραμε τούμπες κι ήμουν δεμένος με χειροπέδες, έχοντας αγκαλιά μια τηλεόραση, που είχα μαζί μου στο νοσοκομείο» είπε και το ακροατήριο ξέσπασε σε τρανταχτά γέλια. «Αργότερα, οι αστυνομικοί παραδέχτηκαν ότι η πρώτη σκέψη τους ήταν ότι σκηνοθέτησα τροχαίο για να αποδράσω».

Μαζί με τον Καραμπέρη το εδώλιο μοιράζονται 13 άτομα, μεταξύ των οποίων ένας πρώην διευθυντής του ΣΔΟΕ, δύο τραπεζικά στελέχη, ένας απότακτος αστυνομικός, ένας δημοσιογράφος της ΕΡΤ που μετέδιδε για χρόνια τις στρατιωτικές παρελάσεις, έμπιστοι υπάλληλοί του, καθώς και ο πρωτότοκος γιος του. Ο ίδιος στην απολογία του μίλησε για τον κάθε συγκατηγορούμενό του ξεχωριστά, προκειμένου να αποδομήσει τις κατηγορίες που τούς βαραίνουν και υποστηρίζοντας ότι βρίσκονταν άδικα στο εδώλιο.

Το δικαστήριο διέκοψε λόγω ωραρίου την ώρα που ο Μάρκος ξεκινούσε να μιλά για συγκατηγορούμενό του, επί χρόνια μετρ στα νυχτερινά του κέντρα και πιστό υπάλληλο από την εποχή που ζούσε ο πατέρας του. – «Θα μας πείτε αύριο για αυτόν», τον σταμάτησε ο πρόεδρος. - «Ναι, βέβαια, θα σας φέρω και μια φωτογραφία της δεκαετίας του ’80 στη ‘Νεράιδα’ να σερβίρει τον Αντρέα».