Απαγορεύστε τις απαγορεύσεις

Εδώ και  χρόνια πηγαίνω σε ένα αγαπημένο  μέρος στη νότια Κρήτη για διακοπές. Όταν οι φίλοι με ρωτάνε τι είδους κόσμος μαζεύεται σε αυτό το μαγικό μέρος, η απάντηση που δίνω είναι η εξής: «Καταρχάς, υπάρχουν οι… ελευθεροκαμπίτες της μόδας, κυρίως νεαρόκοσμος που επιθυμεί να πάει για ελεύθερο κάμπινγκ και κατευθύνεται είτε εκεί που επιτάσσει η μόδα είτε εκεί όπου ακόμη δεν το κυνηγάνε – άλλη μια στρέβλωση της απαγόρευσης, της ελεύθερης κατασκήνωσης αυτή τη φορά. Αν εξαιρέσουμε  αυτούς, που δεν τους λογαριάζω στους τακτικούς θαμώνες της περιοχής, οι λάτρεις του μέρους χωρίζονται σε δύο τελείως αντικρουόμενες κατηγορίες. Η μία κατηγορία αποτελείται από πρεζάκια [σ.σ. χωρίς αξιολογική διάθεση ο χαρακτηρισμός], ανθρώπους που είναι χρόνια εξαρτημένοι από την ηρωίνη και, καμιά φορά, έχουν κάνει και φυλακή εξ’ αιτίας της αρρώστιας τους αυτής! Οι άνθρωποι αυτοί καταφεύγουν εκεί επειδή δεν αντέχουν άλλο τους ανθρώπους, τον εαυτό τους και, πιθανόν, ούτε οι συντοπίτες τους τους θέλουν στα πόδια τους… Υποτίθεται ότι κάνουν αποτοξίνωση, αλλά όλη μέρα πίνουν αλκοόλ και ό,τι άλλο βρεθεί, ευτυχώς εκτός από πρέζα. Προφανώς, η αποτοξίνωσή τους δεν πάει και πολύ καλά αφού κάθε χρόνο ξαναγυρνάνε για μία από τα ίδια. Η δεύτερη κατηγορία αποτελείται κυρίως από ανθρώπους δημιουργικούς (συγγραφείς, σκηνοθέτες, μεταφραστές, χορογράφους, καθηγητές, κ.λπ.), που βρίσκουν στο μέρος την ελευθερία και την έμπνευση που τους είναι απαραίτητη ώστε γυρνώντας πίσω να συνεχίσουν την εργασία τους. Το ευχάριστο είναι ότι και οι δύο αυτές κατηγορίες ανθρώπων συνυπάρχουν αρμονικά μεταξύ τους, ενίοτε σπάζοντας τις διαχωριστικές κάνοντας παρέα, τουλάχιστον στα πλαίσια των διακοπών».

Αυτά! Ας γυρίσουμε στην πρώτη κατηγορία, τους εξαρτημένους από την ηρωίνη. Μου είχε κάνει ιδιαίτερη εντύπωση ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν στην συντριπτική πλειοψηφία τους Κρητικοί (συνήθως Ηρακλιώτες ή από τον  Μυλοπόταμο). «Γιατί τόση πρέζα στην Κρήτη, ρε γαμώτο, είχα αναρωτηθεί». Μάλιστα, προσφάτως έμαθα ότι και σε άλλη παρόμοια τοποθεσία, στο άλλο άκρο της νότιας Κρήτης υπάρχει η ίδια κατάσταση, με τους εξαρτημένους σε αποτοξίνωση και πάλι να είναι «κυρίαρχοι». «Μα τι να συμβαίνει;» αναρωτήθηκα, και η περιέργεια με οδήγησε στη διασταύρωση κάποιων πληροφοριών που ήξερα από παλαιότερα. Να σημειωθεί ότι πρόκειται για μιλητές πληροφορίες, τις οποίες δεν θα επιβεβαιώσουν ούτε οι ίδιοι δημόσια, αλλά τις θεωρώ πλέον ακριβείς λόγω της ποικιλότητας και διαφορετικότητας της προέλευσής τους.

Η απάντηση είναι απλή. Στην Κρήτη, ως γνωστόν, γίνεται μία από τις μεγαλύτερες καλλιέργειες χασίς στην Ελλάδα, αν όχι η μεγαλύτερη. Μεγάλη η αγορά, εξίσου μεγάλες και οι εξαγωγές. Καλά μέχρι εδώ. Και η πρέζα που κολλάει; Κολλάει στο ότι όλα τα ναρκωτικά, του χασίς συμπεριλαμβανομένου, είναι παράνομα. Αυτό σημαίνει ότι, αν κανείς θέλει να καπνίσει το… Χόρτο του Θεού [σ.σ. δείτε την ομώνυμη ταινία] θα πρέπει να το αγοράσει από τους εμπόρους ναρκωτικών. Έτσι, αυτοί ελέγχουν την προσφορά και τη ζήτηση του συγκεκριμένου, και όχι μόνο, είδους στην αγορά. Μεγάλη η αγορά, μην το ξεχνάμε. Ίσως και γι΄αυτό ελεγχόμενη. Τέλος πάντων. Πριν από δύο χρόνια, οι έμποροι της μεγαλονήσου αποφάσισαν ότι είχαν μπόλικη ηρωίνη (και κοκαΐνη επίσης) να «σπρώξουν», αλλά το αγοραστικό κοινό επέμενε… οικολογικά. Δεν πειράζει, κανένα πρόβλημα: στη στρεβλωμένη ελεύθερη αγορά, δηλαδή αυτή που ρυθμίζεται από απαγορεύσεις, αν η προσφορά και η ζήτηση δεν λειτουργούν προς το συμφέρον των μονο/ολιγοπωλίων, τότε αυτά δημιουργούν τη ζήτηση, αφού έχουν έτοιμη την προσφορά. Έτσι λοιπόν, «κράτησαν» το χασίσι «πίσω», ή αύξησαν τις εξαγωγές, και η αγορά ξέμεινε από χασίσι. Και μείνανε… «χαρμάνια τα αλάνια»! Τότε έπεσε το μεγάλο κόλπο: «πάρτε ηρωίνη βρε, είναι και φτηνή, να δοκίμασε μία». Φυσικά, δεν έπιασε με όλους το κόλπο. Έπιασε όμως με αυτούς που και το χασίσι το χρησιμοποιούσαν ως πρέζα, όχι ως ευχαρίστηση αλλά ως φυγή, ως εξάρτηση. Αυτοί εύκολα την πάτησαν, παραμυθιάστηκαν - Παραμύθα την λένε την ηρωίνη, μην το ξεχνάμε. Όσοι έπεσαν στη «λούμπα» δύσκολα ξανασηκώθηκαν. Και προσπαθούν να την κόψουν στις παραλίες της νότιας Κρήτης με ατελείωτο αλκοόλ…

Εν κατακλείδι: αφού η απαγόρευση εξυπηρετεί το εμπόριο  και αφού το εμπόριο βάζει τα κέρδη  πάνω από τους ανθρώπους, γιατί παραμένει  η απαγόρευση και, άρα, το μονοπώλιο  σε ορισμένους «ανθρώπους»; Επιτρέψτε  μου σε αυτή την απάντηση να είμαι κάπως λακωνική. Οι έμποροι ναρκωτικών, μαζί με τη μαφία της νύχτας (όσοι έχουν ζήσει στην Κρήτη, γνωρίζουν τη δύναμη αλλά και το θράσος τους), δίνουν ζεστό χρήμα τόσο στην αστυνομία, για να κάνει τα στραβά μάτια σε αυτούς και να πιάνει κανένα βαποράκι, όσο και στους πολιτικούς. Οι τελευταίοι, ψηφίζουν τους νόμους που με την απαγόρευση επιβάλλουν το μονοπώλιο. Και το μονοπώλιο επιβάλλει την πρέζα. Και γιατί οι πολιτικοί άραγε να ψηφίζουν τέτοιους νόμους; Ξέρω γω; Βουλευτής 40 χρόνια ήταν ο Χ [«Ποιος Χ»; Σιγά μη τρέχω εγώ στα δικαστήρια για κάτι που όλοι γνωρίζετε], που καταδικάστηκε και από την ελληνική δικαιοσύνη… Και πανάκριβη η προεκλογική διαδικασία – αυτή που εξασφαλίζει τη χρόνια επανεκλογή… Είπαμε: είναι πολλά τα λεφτά Άρη…

Νέλλη Ψαρρού Πολιτική  επιστήμονας –  συγγραφέας