Ένας μικρόσωμος άντρας με παραπανίσια κιλά, γύρω στα 60, με περιποιημένη χωρίστρα, που φορά μαύρο κοστούμι με μια αχνή γκρίζα ρίγα και γυαλιά μυωπίας, έχει περασμένο στο δεξί του χέρι ένα κομποσκοίνι. Ένας βραχύσωμος άντρας με έξυπνα μάτια, που δεν ανοίγει το στόμα του, μάλλον σφίγγει τα χείλη κάθε φορά που κάποιος αναφέρεται σε εκείνον, και που δεν φαίνεται σήμερα καθόλου άνετος, ας πούμε μία φυσιογνωμία που παραπέμπει σε δάσκαλο ή κάποιον χαμηλόβαθμο δημόσιο υπάλληλο σε μια ξεχασμένη δημόσια υπηρεσία.
Αυτός είναι ο επιχειρηματίας και πρώην ιδιοκτήτης νυχτερινών κέντρων Μάρκος Καραμπέρης, καθισμένος στην πρώτη σειρά του εδωλίου της δικαστικής αίθουσας, ο κεντρικός κατηγορούμενος στη δίκη για το μεγάλο κύκλωμα τοκογλυφίας που ξεκίνησε σήμερα στη Θεσσαλονίκη.
Τις υπόλοιπες θέσεις του εδωλίου μοιράζονται μαζί του 13 άτομα - ένας πρώην διευθυντής του ΣΔΟΕ, δύο τραπεζικά στελέχη, ένας απότακτος αστυνομικός, ένας δημοσιογράφος της ΕΡΤ που μετέδιδε για χρόνια τις στρατιωτικές παρελάσεις, υπάλληλοι του Καραμπέρη, καθώς και ο πρωτότοκος γιος του. Μπουζούκια, πολιτική, χαρτονομίσματα, «κουμπάροι», «αγορίνα μου», καλή κοινωνία, περίκλειστη Θεσσαλονίκη. Αυτή εδώ είναι η δίκη στην οποία, όπως γράφτηκε, μια ολόκληρη πόλη φαίνεται να αναμετράται με το παρελθόν της.
Σύμφωνα με το παραπεμπτικό βούλευμα, τα μέλη της ομάδας Καραμπέρη χορηγούσαν δάνεια σε επιχειρηματίες και ιδιώτες από το 2003, αποκομίζοντας τοκογλυφικά κέρδη που φτάνουν το 1,2 εκατ. ευρώ. Στη δικογραφία περιγράφεται ότι ο ίδιος ο Καραμπέρης εμφανίζεται να έχει κερδίσει 5,5, εκατ. ευρώ στα στοιχήματα του ΟΠΑΠ. Θύματα εκβιασμού και τοκογλυφίας, σύμφωνα με το βαρύ κατηγορητήριο, φέρονται να έπεσαν τουλάχιστον 50 άτομα, ορισμένα εκ των οποίων πράγματι αμφιλεγόμενα, που δανείζονταν χρήματα με επιτόκιο 5-15% μηνιαίως.
Όταν καθυστερούσαν την αποπληρωμή των δόσεων, ξεκινούσαν οι απειλές - στη δικογραφία αναφέρεται επεισόδιο υπενθύμισης οφειλής με ένα περίστροφο κολλημένο στον κρόταφο ατόμου που είχε δανειστεί χρήματα. Τα χορηγούμενα δάνεια και οι δόσεις καταγράφονταν αναλυτικά σε καρτέλες, γραμματείς και συνεργάτες του Καραμπέρη εμφανίζονται από τις Αρχές να «υπενθυμίζουν» στα θύματα τις υποχρεώσεις τους, πάντα για λογαριασμό του ίδιου.
Ένας εκ των φερόμενων ως θυμάτων παρίσταται ως πολιτικός ενάγων στη δίκη. Ο βασικός μάρτυρας κατηγορίας εκτιμάται ότι δεν θα εμφανιστεί ποτέ στο δικαστήριο, καθώς, όπως είπε ο δικηγόρος του, έχει οφειλές προς το Δημόσιο και φοβάται ότι θα συλληφθεί.
Οι 14 κατηγορούμενοι από την πλευρά τους αρνούνται οποιαδήποτε συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, υποστηρίζουν ότι οι συναλλαγές ήταν νόμιμες – «οικονομικές διευκολύνσεις, άτοκα δάνεια, κυρίως ανταλλαγή επιταγών» όπως λένε – και αμφισβητούν την αξιοπιστία βασικών μαρτύρων κατηγορίας. Η πλευρά Καραμπέρη πρόκειται μάλιστα να καταθέσει στο δικαστήριο βεβαιώσεις φερόμενων θυμάτων, στις οποίες αναφέρεται ότι ουδέποτε σύνηψαν τοκογλυφικά δάνεια, καθώς και ότι δεν έχουν καμία απολύτως αξίωση χρηματικής αποζημίωσης από τον ίδιο.
Η πρώτη μέρα της δίκης ξεκίνησε με την εξέταση του πρώτου αστυνομικού του Τμήματος Δίωξης Εκβιαστών. Η κατάθεση ήταν στην ουσία μία περίληψη του κατηγορητηρίου – τα «χάι λάιτ», όπως ζήτησε ο πρόεδρος του δικαστηρίου, πρόεδρος Εφετών Γιώργος Αποστολάκης, ο ίδιος που δίκασε πρόσφατα την υπόθεση του οικονομικού σκανδάλου στον Δήμο Θεσσαλονίκης.
Τα μάτια όλων ήταν στραμμένα στον Καραμπέρη. Τα δικά του μάτια ήταν στραμμένα στο δάπεδο της δικαστικής αίθουσας. Σε ορισμένα σημεία κουνούσε αποδοκιμαστικά το κεφάλι, κάποιες φορές στράφηκε προς τους συνηγόρους του, ζητώντας να παρέμβουν σε όσα ακούγονταν από τον μάρτυρα, καθώς και να «ρωτήσουν για τον Θωμά», τον επίσης κατηγορούμενο γιο του. Μία φορά μόνο σηκώθηκε όρθιος, σε μια αποστροφή του μάρτυρα ότι στις απομαγνητοφωνημένες συνομιλίες, που περιλαμβάνονται στη δικογραφία, υπάρχει τηλεφώνημα του Καραμπέρη «στον κουμπάρο του». –«Δεν ήταν κουμπάρος μου ο συγκεκριμένος, έτσι τον αποκαλούσα κατ΄ έθιμο» είπε. –«Καλά κάνετε και το διευκρινίζετε, γιατί έχουμε μπερδευτεί με τους κουμπάρους» απάντησε ο πρόεδρος, σκορπώντας γέλια στο ακροατήριο.
Σε ένα άλλο στιγμιότυπο, ο συνήγορος του Καραμπέρη, προκειμένου να εξηγήσει την προέλευση των χρημάτων που βρέθηκαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς του, ρώτησε τον μάρτυρα – αστυνομικό αν γνωρίζει τα νυχτερινά κέντρα στα οποία ήταν ιδιοκτήτης ο πελάτης του. Ο Μάρκος ήταν κατά κάποιον τρόπο κληρωνομικώ δικαίω ο βασιλιάς της νυχτερινής διασκέδασης στο Βορρά. Ο πατέρας του, Θωμάς, μεσουρανούσε στη νύχτα ήδη από τη δεκαετία του ’70. Όταν εκείνος πέθανε, το 1991, κληροδότησε στον γιο του τρία νυχτερινά κέντρα πρώτης γραμμής, τη Νεράιδα, το Αλέξανδρος Παλλάς και τη Θεσσαλονικιά. Μαζί με τα μαγαζιά ,ο πατέρας Καραμπέρης άφησε στον γιο του κι ένα πιθάρι με λίρες και χρυσαφικά. Και αυτό έγινε αργότερα αντικείμενο σφοδρής κόντρας σε κάποιο από τα δικαστήρια για το μοίρασμα της περιουσίας και τη διατροφή που έπρεπε να δίνει ο Μάρκος στις τρεις γυναίκες, τις οποίες παντρεύτηκε και από τις οποίες πήρε διαζύγιο. Η δίκη συνεχίζεται την Τετάρτη.