Η γειτονιά-φιλέτο των τελευταίων χρόνων εξακολουθεί να ανθίζει στην Αθήνα της κρίσης. Η A.V. μελετά το κινηματογραφικό παρελθόν, το ώριμο παρόν και το ελπιδοφόρο μέλλον της.
Κλικ πρώτο. Είμαστε στη δεκαετία του ’30 και στην πλατείας Αφαίας, μπροστά από τη γέφυρα του Πουλόπουλου (το διαχρονικό σημείο έναρξης της πετραλωνίτικης πίστας) βέροι Αθηναίοι σκοτώνουν την ώρα τους στο καφενείο «Ερμής», ίσως σνομπάροντας τη γειτονική πολυπληθή συνοικία του Θησείου.
Κλικ δεύτερο. Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, ο μακαρίτης πια Νίκος Μουζακιώτης αγοράζει τον ιστορικό κινηματογράφο «Ζέφυρο» και προσπαθεί να φέρει τους σινεφίλ στο «μικρό αθηναϊκό Παρίσι», όπως αποκαλεί τα Άνω Πετράλωνα – ακόμα κι αν χρειαστεί να συγκρουστεί με τις «τοπικές συμμορίες» που δίνουν κακό όνομα στη γειτονιά.
Κλικ τρίτο. Δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90 και στο ιστορικό μαγειρείο «Οικονόμου» (Τρώων & Κυδαντιδών γωνία, σχεδόν 80 χρόνων πια) σμιλεύεται ο ελληνικός εκσυγχρονισμός στις συναντήσεις του τότε πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη με καθηγητές πανεπιστημίου και μεγαλοδημοσιογράφους μπροστά από το ξακουστό κοκκινιστό με μελιτζάνες.
Κλικ τέταρτο. Δέκα χρόνια μετά τα Άνω Πετράλωνα είναι η νέα μποέμικη πιάτσα της πόλης που μεταφέρει το arty πλήθος από τα Εξάρχεια στον άξονα Τρώων - πλατεία Μερκούρη.
Κλικ πέμπτο. Τα πρόσφατα ρεπορτάζ της κρίσης για άστεγους που ζουν στις σπηλιές του Φιλοπάππου.
Πέντε εικόνες από την (κυρίως πρόσφατη) ιστορία μιας γειτονιάς που κατόρθωσε, διατηρώντας σε μεγάλο βαθμό τη λαϊκότητά και το χαρακτήρα της, να εξελιχθεί στον τόπο που διασκεδάζει μια μεγάλη μερίδα των Αθηναίων και στο ιδανικό «κέντρο-απόκεντρο» σημείο που μια –ακόμα μεγαλύτερη μερίδα– ονειρεύεται να μετοικήσει. Ο πάντοτε ατακαδόρος αθλητικογράφος Γιώργος Γεωργίου έχει χαρακτηρίσει παλιότερα στην ATHENS VOICE τα Πετράλωνα «αφαλό της Αθήνας», τοποθετώντας το σημείο που κόβεται ο λώρος στην οδό Θεσσαλονίκης και τις γραμμές του τρένου. Στο ψυχολογικό όριο που χωρίζει Άνω και Κάτω Πετράλωνα και ρυθμίζει τιμές ενοικίων, ποτών και που διαχρονικά καθορίζει την πετραλωνίτικη κοινωνιολογία. Από πάνω οι «αριστοκράτες», από κάτω τα «αλάνια». Αμφότεροι σε λαϊκό κάδρο γειτονιάς, μην παρεξηγιόμαστε.
Μένουμε Πετράλωνα
Ο Βασίλης Αξαρλής, γέννημα-θρέμμα της περιοχής και διευθυντής του μεσιτικού γραφείου ΕΛΛΗ.ΚΑ. (ellika.gr) τοποθετεί την έκρηξη στο ενδιαφέρον για την περιοχή την τριετία 2005-08. «Συντέλεσαν πολλοί παράγοντες: τα σύνορα με τις πάντα ελκυστικές περιοχές του Φιλοπάππου και του Θησείου, το καλό δίκτυο αστικών συγκοινωνιών (λεωφορεία - ηλεκτρικός), η ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων που μετατόπισε το ενδιαφέρον στα πέριξ τους και βέβαια η ταυτόχρονη εμπορική εκμετάλλευση, κυρίως στο χώρο της εστίασης. Έφτασε κάποια στιγμή το καλό κομμάτι της περιοχής να πωλείται € 3.000/ ενοικιάζεται € 8-10 το τετραγωνικό μέτρο. Συνέρευσε κυρίως μεσοαστικός κόσμος και νέοι άνθρωποι, όντως αρκετά συχνά με καλλιτεχνική ιδιότητα και διάθεση, π.χ. ηθοποιοί, ζωγράφοι κ.λπ.». Και μετά που ήρθε η κρίση; «Προφανώς επηρεάστηκε η αγορά της περιοχής, αλλά εμφανίζοντας μικρότερο ποσοστό πτώσης σε σχέση με αλλού. Ενδεικτικά, σήμερα –πάντα στο φιλέτο από τη Δημοφώντος και πάνω– πωλείται € 2.000-2.200 το τ.μ. και το ενοίκιο έπεσε στα € 5-6 αντίστοιχα. Πάντως, είναι από τις ελάχιστες γειτονιές που χτίζονται πολυκατοικίες, ακόμα βλέπεις νεόδμητα».
Οι χαμηλοί συντελεστές δόμησης, βέβαια, έπαιξαν το ρόλο τους, ώστε τα Άνω Πετράλωνα να διατηρήσουν ένα σχετικά ενιαίο πολεοδομικά ελκυστικό χαρακτήρα. Αρκετές μονοκατοικίες, πολλά διώροφα και βέβαια τα υπέροχα πέτρινα «Ατταλειώτικα», χτισμένα από Μικρασιάτες πρόσφυγες, στην οδό Καλεισθένους. Πιο «χωριό μέσα στην πόλη» δεν γίνεται να βρεις.
Με κέντρο τη «Βραζιλιάνα», ένα μοντέρνο anything goes καφέ-μπαρ στην πλατεία Μερκούρη, τα Πετράλωνα άρχισαν να γίνονται νυχτερινός προορισμός.
Εδώ να πούμε ότι τα Πετράλωνα είναι μία από τις μεγαλύτερες συνοικίες της Αθήνας, Άνω και Κάτω μαζί φτάνουν τους 130.000 κατοίκους, διατηρώντας μάλιστα ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά γηγενών. Οι οποίοι σίγουρα είδαν αρκετά επιφυλακτικά την αθρόα προσέλευση. Ούτως ή άλλως, οι επιτροπές τους και η λαϊκή τους συνέλευση είναι από τις πιο παρεμβατικές στην Αθήνα με παράλληλο κοινωφελές έργο (κοινωνικό ιατρείο στο πρώην ΠΙΚΠΑ, συλλογική κουζίνα κ.λπ.). Οι καταστηματάρχες με τη σειρά τους, αρκετοί μάλιστα από την περιοχή, προσπαθούν να σεβαστούν την οικιστική διάσταση της γειτονιάς. Στις περισσότερες περιπτώσεις έχει βρεθεί ένα modus vivendi και οι εντάσεις τείνουν να γίνουν παρελθόν –εκτός ελαχίστων περιπτώσεων– με την περιοχή να έχει έρθει σε ισορροπία.
Τα Πετράλωνα έκαναν το μπαμ τους και περνούν σε φάση ωριμότητας. Όσο η λαϊκή της Καλεισθένους κάθε Παρασκευή έχει τα καλύτερα λαχανικά στην Αθήνα, ο «Βασιλόπουλος» της Κειριαδών είναι το απόλυτο meeting point Σάββατο απόγευμα, στο βιβλιοπωλείο «Αμόνι» της πλ. Μερκούρη σφυρηλατούνται νέες ιδέες και οι νεραντζιές περήφανες σημαίνουν άνοιξη, μη φοβάσαι, το «μικρό Παρισάκι» θα διασκεδάζει το κλισέ που του φορέσαμε...
ΚΑΠΠΑΡΗ
Δωριέων 36, 210 3450.228
Μέσα στα γραφικά και ήσυχα στενά των Πετραλώνων, η Κάππαρη είναι μια μοντέρνα ταβέρνα που σου γλυκαίνει την ψυχή. Σταθερή αξία εδώ και χρόνια, μαζεύει το φανατικό της κοινό για την απλότητα και τη χαλαρή της ατμόσφαιρα, για την αυλή της –πράσινη και περιποιημένη–, για τα συμπαθέστατα παιδιά που σερβίρουν όλους με χαμόγελο, για τη μεγάλη της ποικιλία σε πιάτα ελληνικής σπιτικής νοστιμιάς. Πολλά μεζεδάκια για την αρχή, μαγειρευτά και της κατσαρόλας, πιάτα της ώρας, κρεατικά αλλά και θαλασσινά, όρεξη να ’χεις… ο κατάλογος της Κάππαρης θέλει πολλές επισκέψεις για να τον χαρείς στο μεγαλείο του. Κοντά σ’ αυτά και πολύ καλό κρασί, χύμα και εμφιαλωμένο, αλλά και τιμές που σου επιτρέπουν να την κάνεις το καθημερινό, φιλικό σου στέκι.
Ο… τρελός λαγός έχει τον τρόπο του να σου φτιάχνει τη διάθεση. Είναι το πολύχρωμο, χαρούμενο και ανορθόδοξο ντεκόρ του, το γρήγορο και πάντα φιλικό σέρβις, ο κατάλογος - σχολικό τετράδιο που σε κάνει να χαμογελάς, οι νοστιμιές της ελληνικής κουζίνας με το έντονο κρητικό άρωμα, το καλό κρασί, τα άφθαστα τσίπουρα, τα ρακόμελα και τα ουζάκια. Όλα τους καταπληκτικά και σε τιμές… αντίδοτο στην κρίση, ο λογαριασμός ακόμη και με μεγάλη κατανάλωση δεν ξεπερνά τα €10. Το πιο low budget στέκι της πόλης σε περιμένει τώρα που ανοίγει ο καιρός στα τραπεζάκια έξω για διασκέδαση αλά ελληνικά, όπως παλιά…
ΣΚΟΥΦΙΑΣ
Τρώων 69, 210 3412.252
Την πείρα του παλιού αλλά και τη γοητεία του καινούργιου συνδυάζει ο Σκούφιας, που εδώ και λίγο καιρό επανήλθε στα παλιά, γνωστά του λημέρια. Με την ίδια προσήλωση στην ανεπιτήδευτη ατμόσφαιρα, την καλή ελληνική κουζίνα, τις τιμές που παραμένουν τόσο μα τόσο χαμηλά. Στα οπωσδήποτε τα ντολμαδάκια με το κουκουνάρι και τις σταφίδες, το σφακιανό αρνί, το κοκκινιστό –όπως της μαμάς σου– με τις άφθαστες τηγανητές πατατούλες. Στα συν και ο κόσμος όλων των ηλικιών και κατηγοριών που ανέμελα γεμίζει τα τραπέζια του και τότε, με καλούς μεζέδες και το κρασί να ρέει, όλα μοιάζουν μακριά από τα άγχη της καθημερινότητας.
EL CAMINO
Ανταίου 3, πλατεία Μερκούρη, 211 7108.541
All day στέκι που κινείται σε χαλαρούς ρυθμούς όλη τη διάρκεια της ημέρας, ξυπνώντας τους φίλους του με εξαιρετικούς καφέδες, σοκολάτες, τσάγια σε διάφορες γεύσεις, δροσιστικά ροφήματα και νόστιμα snacks, όπως φρεσκοψημένες μπαγκέτες, μπρουσκέτες και άλλα, τα οποία μπορεί να απολαύσει κανείς και στα τραπεζάκια της πλατείας. Σημειώστε: επιτραπέζια παιχνίδια, free wifi, κουζίνα που σερβίρει μέχρι αργά φρέσκιες σαλάτες και πιάτα με μεξικάνικες πινελιές, όπως λαχταριστά burittos, λίστα κρασιών από Ελλάδα, Ισπανία και Χιλή, κοκτέιλ σε πολύ καλές τιμές και πλούσια συλλογή από draft μπίρες, μουσικές που κινούνται σε rock, jazz, soul, funky και reggae ρυθμούς. Στα πολύ συν του ότι η μηχανή του καφέ μένει ανοιχτή μέχρι αργά.
ΒΡΑΖΙΛΙΑΝΑ
Αρκάδων 4, πλατεία Μερκούρη, 211 7108.428
Η Βραζιλιάνα, το μαγαζί που... σύστησε την πλατεία Μερκούρη και τα Πετράλωνα στο ευρύ κοινό, κλείνει φέτος τα πέντε της χρόνια. Θα βρεθείς εκεί όποια κι αν είναι η διάθεσή σου: για καφέ και επιτραπέζια, ποτό ή κοκτέιλ, ρακή και μεζέ, κρασί και φαγητό. Φρέσκα σπιτικά γλυκά και το Σαββατοκύριακο νέο μενού με πιάτα ημέρας πίτες και αλμυρές τάρτες. Πρόσεξε τιμές: ποτό € 6, κοκτέιλ € 7 (happy hour € 6 μέχρι τις 21.00), μπίρα από € 3, ποτήρι κρασί € 3.
ΚΛΟΥΒΙ
Κυδαντινών & Δημοφώντος 57, 210 3479.998
Από τα πρώτα μπαρ της περιοχής, εδώ και τέσσερα χρόνια επιμένει στην μπαρίστικη διάθεση, με ψαγμένες μουσικές, οι οποίες κινούνται από jazz μέχρι και rock, ανάλογα με τη διάθεση του κόσμου αλλά και του dj. Μια όαση στο χαμό του Σαββάτου, με cool cocktails χωρίς υπερβολές, μόνο φυσικά υλικά και φυσιογνωμίες… λίγο από αλλού. Θα σου δώσει την αίσθηση Ευρώπης με κυριακάτικo brunch, δοκίμασε οπωσδήποτε «home grow» burger και πιες το μεσημεριανό σου cocktail σε ένα από τα πιο χαλαρά πεζοδρόμια της πόλης.
ΤΣΙΠΟΥΡΑΔΙΚΟ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΗ
Τρώων 43, 210 3479.327
Καλαμαράκια, χταποδάκια, μύδια αχνιστά, μυδοπίλαφο, κουτσομούρες, παρέα με τσίπουρο, ρακόμελο και οινόμελο (δικής τους παραγωγής) στα τραπεζάκια πάνω στην Τρώων, απέναντι από τον κινηματογράφο «Ζέφυρος» ή στην πανέμορφη αυλή του. Μεγάλη ζωή στο Τσιπουράδικο του Αποστόλη, ένα μεζεδοπωλείο «όπως πρέπει», δηλαδή ποιοτικό και φθηνό, με το λογαριασμό όσο και να φας και να πιεις να μην ξεπερνά τα €12 το άτομο. Ο Αποστόλης, όσους δεν προτιμούν τα ψάρια και τα θαλασσινά, τους χορταίνει με νόστιμα ορεκτικά, καλοψημένα κρέατα και ποικιλίες της παρέας, που συνοδεύονται από καλό χύμα κρασί. Το προτιμάμε γιατί εδώ και σχεδόν 20 χρόνια έχει κερδίσει με το σπαθί του το χαρακτηρισμό του τίμιου νεανικού στεκιού, εκεί που είθισται το τσίπουρο να ρέει άφθονο και ο μεζές να είναι πάντα γενναιόδωρος.
ΑΝΤΕΤΙ
Τρώων 53, 211 7108.932
Παραδοσιακό μεζεδοπωλείο, με κουζίνα που λειτουργεί από τη μία το μεσημέρι μέχρι τη μία το βράδυ και γεύσεις λαχταριστές, όπως γιαουρτλού κεμπάπ, γαύρο μαρινάτο, τηγανιά κοτόπουλο με σάλτσα μουστάρδας, φέτα με λιαστή, τυροκαυτερή με πιπεριά. Θα συνοδεύσεις με πολύ καλή ρακή από Κρήτη, χύμα κρασί Νεμέας, ουζάκια και μπίρες και τώρα που φτιάχνει ο καιρός θα τα απολαύσεις όλα αυτά στα τραπεζάκια πάνω στο πεζοδρόμιο της Τρώων.
ΤΟ ΜΙΝΟΡΕ ΤΗΣ ΑΥΓΗΣ
Καλλισθένους 82, 210 3414.004
Ο χαρακτηρισμός που του ταιριάζει είναι καφενές νέας γενιάς. Ανοιχτό από τις 10 για τον καφέ σου, το μεσημέρι όλο και κάποιο μαγειρευτό της ώρας θα γαργαλήσει την όσφρησή σου (μόνο ελληνικές γεύσεις με πρώτες ύλες από Νάξο, Κρήτη, Σαντορίνη, Φάρσαλα κ.λπ.), ρεμπέτικα, jazz και πολύ ραδιόφωνο Εν Λευκώ. Το κλίμα εδώ είναι παρεΐστικο και ο κόσμος κάθεται μέχρι αργά, κι αν έχεις ποδήλατο θα το παρκάρεις στα ειδικά stand ακριβώς απ’ έξω.
JAZZ ART
Καλλισθένους 87, 211 4034.244
Ένας πολύ ιδιαίτερος και ζεστός χώρος, φτιαγμένος με πολύ μεράκι, που ανοίγει από το πρωί, στις 10, για τον πρώτο καφέ της ημέρας. Τα καλύτερα βέβαια έρχονται όσο πέφτει η νύχτα, καθώς το Jazz Art είναι γνωστό για τις μουσικές του επιλογές και τα πολύ συχνά live του. Θα ακούσετε jazz και blues αλλά και rock, με live κάθε Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο, αλλά πολλές φορές και άλλες ημέρες μέσα στην εβδομάδα. Με τραπεζάκια, πάσα και μια μεγάλη μπάρα, ποτό στα € 5 ευρώ όταν δεν έχει live και στα € 7 όταν έχει (χωρίς επιπλέον είσοδο), δεν νομίζετε ότι αποτελεί μια πολύ τίμια επιλογή;
ΑΣΤΕΡ
Τρώων 48, 210 3416.668
Να ξεκινήσουμε από τα βασικά: Ένα από τα καλύτερα απάκια της Αθήνας, χειροποίητο, από ψαρονέφρι, τηγανητές αστεροπατάτες, που κόβονται χοντρές, πασπαλίζονται με θαλασσινό αλάτι και σερβίρονται με ξύγαλο Σητείας ή πηχτόγαλο Χανίων, πιτάκια που τα φτιάχνουν τέσσερις γιαγιάδες από το Μάραθο Ηρακλείου. Πάρε ανάσα με πιστοποιημένη βιολογική ρακή, ρακόμελο από θυμαρίσιο μέλι, καλό χύμα κρασί και ελληνικές μπίρες, και αν αναρωτηθείς πώς ένα πιάτο μπορεί να είναι τόσο γευστικό, θυμήσου δύο βασικές λέξεις: πρώτες ύλες. Πιο αγνές και φρέσκες δεν πάει, σχεδόν όλες από μικρούς παραγωγούς της Κρήτης.
Τσεκαρέ το
Άνω Πετράλωνα € 235.000
Σε απόσταση… ησυχίας από την πιο ανερχόμενη γειτονιά της Αθήνας και μόλις 100 μ. από τον ηλεκτρικό (Κυκλώπων 25), πωλούνται 2 οροφοδιαμερίσματα 95 τ.μ., 4ου & 5ου ορόφου. Είναι έξυπνα σχεδιασμένα, υψηλών προδιαγραφών, διαμπερή, με 3 υπνοδωμάτια, 2 λουτρά, ανεξάρτητη θέρμανση, φυσικό αέριο, τζάκι και υπόγειο parking. Πληρ. 210 3616.078
11°
