«Άκου, βλέπε και σώπα. Αυτός ήταν ο δικός μου νόμος για να επιβιώσω στη φυλακή». Ψηλός, γεροδεμένος μα και κουρασμένος, στα 63 του, ο κ. Αντώνης με περίμενε στην Ασκληπιού 60Α, στον σύλλογο συμπαράστασης αποφυλακισθέντων «Ο Ονήσιμος», εκεί που κατάφερε να βρει, όπως λέει, την ισορροπία του, μετά τη φυλακή. Και μου είπε πέντε πράγματα για το πριν και το μετά.
Έκανα τέσσερα χρόνια φυλακή, από το ’99, για οικονομικές υποθέσεις. Στη φυλακή ο Θεός σου είναι ο δικηγόρος σου. Ούτε η μάνα ούτε η γυναίκα ούτε ο αδερφός. Ο δικηγόρος. Αλίμονο αν δεν έχεις χρήματα να τον πάρεις τηλέφωνο.
Ξέρεις πότε αισθανόμουν ότι με εξευτελίζουν περισσότερο; Όταν γυρνούσα από κάποιο δικαστήριο. Εκεί που σου λένε “σκύψε να δούμε μήπως έχεις τίποτα”. Κι εσύ πρέπει να γδυθείς και να σκύψεις μην τυχόν και κουβαλάς τίποτα ναρκωτικά, τα οποία κυκλοφορούν έτσι κι αλλιώς. Εγώ τα είδα σε όλες τις φυλακές από τις οποίες πέρασα. Κορυδαλλός, Πάτρα, Χαλκίδα, Κόρινθος, Βόλος.
Άκου, βλέπε και σώπα. Αυτός ήταν ο δικός μου νόμος για να επιβιώσω στη φυλακή. Εκεί μέσα γίνονται πολλές δουλειές, μεγάλες δουλειές. Δεν ήθελα να ξέρω τίποτα, να μην είμαι περίεργος, προκλητικός. Είναι και το κλίμα έτσι που πολλοί παρεξηγιούνται, γίνονται οξύθυμοι. Καμιά φορά μπορεί να αφαιρεθείς και να πέσει το βλέμμα σου σε κάποιον κι εκείνος θα σου πει «τι με κοιτάς ρε, πούστης είμαι;», έτοιμος να αρπαχτεί. Μια φορά μόνο, εκεί που κοιμόμουν, ήρθε ένας τύπος που ήτανε μέσα για φόνο και μου έβαλε φωτιά στα πόδια, το πυροφάνι που λέγαμε στο στρατό. Γελάγανε όλοι, στεναχωρήθηκα αλλά δεν τσακωθήκαμε, ας πούμε ότι έγινε μια πλάκα.
Υπάρχουν κελιά για 2 άτομα, υπάρχουν και για 34. Σ’ ένα τέτοιο έμενα στη Χαλκίδα. Μια μέρα ήρθε ένας καινούργιος κρατούμενος και πέσανε πάνω του μερικοί με κάτι σουβλιά και τον σκοτώσανε. Περασμένα γραμμάτια, τον περιμένανε πού θα τον βρούνε. Κολλητός δεν έγινα με κανέναν. Μιλούσα με κάποιους αλλά πάντα ήμουν επιφυλακτικός. Και στο δρόμο που έτυχε να συναντήσω τυχαία ύστερα κάνα δυό, τα τυπικά. Μετά τη φυλακή δε χρειάζεται να λέει κανείς πολλά, τα είπαμε εκεί, τελειώσαμε.
Η εκτόνωση στη φυλακή είναι η γυμναστική και ο περίπατος στο προαύλιο. Μας άφηναν και βγαίναμε το πρωί κάνα δυο ώρες και άλλες τόσες το μεσημέρι. Με το που πέσει το φως πρέπει να είναι όλοι στα κελιά. Αποφυλακίστηκα από τις φυλακές Κασσαβέτειας στον Αλμυρό Βόλου. Την τελευταία μέρα τους κέρασα όλους, δεσμοφύλακες και κρατούμενους, καφέ, σάντουιτς, ό,τι ήθελε ο καθένας. Τα έφαγα όλα τα λεφτά που είχα, εκτός από το εισιτήριο για το λεωφορείο της επιστροφής.
Όταν βγήκα, ταλαιπωρήθηκα πολύ. Δεν μπορούσα να βρω δουλειά πουθενά, όλοι ζητούσαν ποινικό μητρώο. Πήγαινα σε εκκλησίες, αλλού μου δίνανε 5 ευρώ, αλλού 10, αλλού 20. Τελικά ήρθα εδώ στον Ονήσιμο. Με βοήθησαν πολύ. Την ισορροπία που κατάφερα να βρω, την οφείλω σε μεγάλο βαθμό στους ανθρώπους εδώ.
Όλοι δικαιούνται μια δεύτερη ευκαιρία
Ο Γιάννης Παπασαραντόπουλος είναι πρόεδρος του ΔΣ του «Ονήσιμου», ενός φιλανθρωπικού σωματείου που ιδρύθηκε το 1982, με σκοπό να συμπαραστέκεται σε φυλακισμένους, αποφυλακισμένους και στις οικογένειές τους.
Για να έρθει κάποιος σε εμάς χρειάζεται να έχει μαζί του την ταυτότητα και το αποφυλακιστήριό του. Την πρώτη φορά θα τον βοηθήσουμε με ένα ποσό γύρω στα 50 με 80 ευρώ και ανάλογα με την περίπτωσή του θα μπορέσει να πάρει και άλλα χρήματα σε επόμενες επισκέψεις του. Καλύπτουμε, επίσης, τη διανυκτέρευση για ένα μήνα μετά την αποφυλάκιση σε τρία ξενοδοχεία της Αθήνας, με τα οποία συνεργαζόμαστε. Προσπαθούμε να βοηθάμε όσους είναι πραγματικά ειλικρινείς, και όχι τους επαγγελματίες επαίτες ή όσους συνεχίζουν την παραβατικότητα.
Μέχρι και ενάμισι χρόνο πριν οι διευθύνσεις των φυλακών μας ζητούσαν βοήθεια για τσιγάρα και τηλεκάρτες, που είναι τα «σκληρά νομίσματα» της φυλακής. Πλέον, τα πράγματα έχουν δυσκολέψει και υπάρχουν μεγάλες ανάγκες για τρόφιμα, ρούχα και παπούτσια, είδη καθαριότητας. Δικηγόρος μας αναλαμβάνει δωρεάν τη νομική υποστήριξη κρατουμένων που δεν έχουν χρήματα, ενώ ψυχολόγος μας συναντά οικογένειες κρατουμένων, όπου εκεί τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά γιατί οι οικογένειες αυτές κινδυνεύουν να διαλυθούν.
Δεν παίρνουμε καμία επιδότηση και από κανέναν, παρά μόνο από τον απλό κόσμο και ένα πολύ μικρό ποσοστό από διάφορες εταιρείες. Συνεργαζόμαστε με κάποιες επιχειρήσεις, οι οποίες προθυμοποιούνται να έρθουν σε εμάς για να βοηθήσουν, για να προσλάβουν κάποιον, αλλά είναι πολύ δύσκολο να βρει δουλειά κάποιος που βγήκε από τη φυλακή. Γενικά υπάρχει μια μεγάλη επιφυλακτικότητα, ότι θα κλέψει, ότι θα χαλάσει και τους άλλους και τέτοια πράγματα. Όμως, όλοι μας δικαιούμαστε μια δεύτερη ευκαιρία. [Κεντρική φωτο.: Έργο του Κλεομένη Κωστόπουλου]
Info:Ασκληπιού 60Α & Σεργίου Πατριάρχου 8, 210 3622.017, 210 3645.305. Όσοι αναζητούν βοήθεια και όσοι επιθυμούν να βοηθήσουν εθελοντικά, μπορούν να απευθύνονται Δευτέρα έως και Παρασκευή 9.00 – 16.00
7°
