Ασύμμετρη απειλή: Τα κουνούπια μαθαίνουν να προσαρμόζονται στα εντομοαπωθητικά

Ψεκάστε, αλλά δεν τελειώσατε!

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μίας νέας μελέτης, τα έντομα μαθαίνουν να αγνοούν τα σπρέι που περιέχουν τη δραστική ουσία DEET μέσα σε λίγες ώρες από την πρώτη έκθεσή τους σε αυτά.

Το DEET αποτελεί βασικό συστατικό πολλών εντομοαπωθητικών που κυκλοφορούν στην αγορά. Η οσμή του φαίνεται πως είναι ενοχλητική για τα κουνούπια, τα οποία αποφεύγουν τις επιφάνειες που έχουν ψεκαστεί με αυτό.

Η νέα έκθεση, που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση PLOS ONE, αντικρούει όσα οι επιστήμονες γνώριζαν – ή πίστευαν ότι γνώριζαν – για την αλληλεπίδραση του εντόμου με αυτό το χημικό.

Οι έρευνες της ομάδας της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου επικεντρώθηκαν σε κουνούπια του είδους Aedes aegypti, τα γνωστά κουνούπια τίγρεις. Οι επιστήμονες είδαν ότι μόλις τρεις ώρες μετά την πρώτη έκθεσή τους στο DEET, τα έντομα άρχιζαν να το αψηφούν επιχειρώντας να εφορμήσουν πάνω στο υποψήφιο θύμα τους για να το δαγκώσουν.

Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές χώρισαν τα κουνούπια σε δύο ομάδες, τοποθετώντας την καθεμία σε ένα ειδικό κλουβί. Το ένα από αυτά ψεκάστηκε με διάλυμα που περιείχε DEET σε ποσοστό 20%. Εθελοντές έβαλαν τα χέρια τους και στα δύο κλουβιά. Στο κλουβί που δεν είχε ψεκαστεί καθόλου, το 70-80% των κουνουπιών επιχείρησαν να δαγκώσουν τα θύματά τους, ενώ στο άλλο κλουβί, το ποσοστό ήταν μόλις 10-20%.

Τρεις ώρες αργότερα, επαναλαμβάνοντας το πείραμα, περίπου τα μισά κουνούπια που είχαν εκτεθεί στη δραστική ουσία προσέγγισαν τα χέρια των εθελοντών. Ο βασικός συντάκτης της έκθεσης Τζέιμς Λόγκαν συνέκρινε τη συμπεριφορά τους με αυτήν των ανθρώπων που συνηθίζουν μια δυσάρεστη οσμή σε τέτοιο βαθμό που φτάνουν να μην την μυρίζουν.

Όπως ο ίδιος τόνισε, τα αποτελέσματα δεν σημαίνουν σε καμία περίπτωση ότι ο κόσμος πρέπει να πάψει να χρησιμοποιεί εντομοαπωθητικά, ιδιαίτερα σε περιοχές με υψηλό κίνδυνο ασθενειών που μεταφέρονται από τα κουνούπια. Δείχνουν, ωστόσο, την ανάγκη αλλαγής στρατηγικής στο «χημικό πόλεμο» ενάντια στα έντομα που δαγκώνουν.