Ομοσπονδία ή χρεωκοπία

 Όταν ο Χέλμουτ Κολ και ο Φρανσουά Μιτεράν ολοκλήρωναν την οικονομική ενοποίηση της Ευρώπης, αντιλαμβανόμενοι τις αντιφάσεις μιας οικονομικής ένωσης χωρίς να έχει προηγηθεί πολιτική ένωση και τα προβλήματα που αυτό συνεπαγόταν, ο Χέλμουτ Κολ έβαλε στο τραπέζι των συζητήσεων και το θέμα της πολιτικής ένωσης. Ο Μιτεράν αρνήθηκε λέγοντας ότι σε 20 χρόνια που θα προκύψει το πρόβλημα, αυτοί που θα βρίσκονται στη θέση τους ας πάρουν τις δύσκολες αποφάσεις. Δηλαδή ή την πολιτική ένωση της Ευρώπης ή την διάλυση της.

Σήμερα είκοσι χρόνια μετά, τα δομικά προβλήματα της νομισματικής ένωσης έχουν βγει στην επιφάνεια και η Ευρώπη δείχνει να αδυνατεί να τα αντιμετωπίσει. «Βρισκόμαστε μπροστά σε δύο μεγάλες αντιφάσεις που κάνουν δύσκολη έως αδύνατη τόσο την επίλυση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη όσο και την ίδια την ύπαρξη της. Η πρώτη αντίφαση έχει να κάνει με το γεγονός ότι έχουμε ένα ενιαίο νόμισμα χωρίς να έχουμε μια οικονομική κυβέρνηση. Η δεύτερη αντίφαση αφορά τις αποφάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης με τις πολιτικές λιτότητας που έχουν αποβεί καταστροφικές. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει παραιτηθεί και υπακούει στις αποφάσεις του Γαλλογερμανικού άξονα, που αναδείχθηκε από την διαχείριση της κρίσης, αντί να ηγηθεί ενός αγώνα για περισσότερη δημοκρατία και περισσότερη ευρωπαϊκή ένωση» αναφέρει ο κ. Lucio Levi Πρόεδρος του Movimento Federalista Europeo.

Την ίδια στιγμή η εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών έχει κλονιστεί απέναντι στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο μπαίνει θέμα δημοψηφίσματος για την παραμονή τους στην ευρωπαϊκή ένωση ενώ τα αποσχιστικά κινήματα μέσα στις χώρες της Ευρώπης αυξάνονται όπως αυξάνονται και τα εθνικιστικά κινήματα. Μέσα σε αυτό το κλίμα ευρωσκεπτισμού το να μιλάμε για πολιτική ένωση της Ευρώπης μήπως είναι λίγο ουτοπικό;

Οι Ευρωπαίοι Φεντεραλιστές, οι άνθρωποι δηλαδή που θέλουν την Ομοσπονδοποίηση της Ευρώπης, σε μια εκστρατεία ενημέρωσης των Ευρωπαίων πολιτών βρέθηκαν στην Αθήνα φιλοξενούμενοι του New York College και συζήτησαν με τους Έλληνες Φεντεραλιστές αλλά και τους φοιτητές του κολεγίου τις πρωτοβουλίες και τις προτάσεις τους ώστε να οδηγηθούμε σε μια Ευρώπη περισσότερο ενιαία, πιο δημοκρατική και πιο συμμετοχική.

Υπέρ ενός Ευρωπαϊκού σχεδίου βιώσιμης ανάπτυξης που δεν θα βασίζεται στην εξαντλητική λιτότητα και στην υπερφορολόγηση, οι πολιτικές δηλαδή που εφαρμόζονται σήμερα και έχουν αποβεί αναποτελεσματικές, αλλά σε ένα σχέδιο ανάπτυξης που δεν θα διογκώνει την κατανάλωση αλλά θα επικεντρώνεται στις υποδομές όπως οι μεταφορές, τα ευρωζωνικά δίκτυα, τα δημόσια αγαθά όπως η έρευνα, η παιδεία, οι ΑΠΕ αλλά και στην προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.

Για να χρηματοδοτηθεί το σχέδιο οι Φεντεραλιστές προτείνουν κατ’ αρχήν ένα φόρο στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές. «Ήδη προωθείται μια συνεργασία από 11 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την φορολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών. Είναι αναγκαίο να καταστήσουμε υπόλογους όσους ευθύνονται για την χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση και να τους κάνουμε να πληρώσουν για την ζημιά που προκάλεσαν» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Lucio Levi. Ένας δεύτερος πόρος χρηματοδότησης του σχεδίου είναι ο φόρος άνθρακα. Να φορολογηθούν δηλαδή αυτοί που ευθύνονται για τις εκπομπές CO2 που επιτείνει και το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Τέλος ο τρίτος πόρος χρηματοδότησης αφορά τα ευρωομόλογα που προωθούνται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την προώθηση των υποδομών αλλά και της χρηματοδότησης των δημόσιων οδικών δικτύων. Πάλι φόροι προτείνονται για την σταθεροποίηση της ευρωπαϊκής οικονομίας και την έξοδο από την κρίση αλλά όχι φόροι που δημιουργούν όλο και μεγαλύτερη ύφεση στην οικονομία και εξαθλίωση στην κοινωνία με τον κίνδυνο κοινωνικών αναταραχών.

Οι Ευρωπαίοι Φεντεραλιστές αξιοποιούν την δυνατότητα του άρθρου 11 της Συνθήκης της Λισαβόνας, που προβλέπει την δυνατότητα με συγκέντρωση ενός εκατομμυρίου ψήφων Ευρωπαίων πολιτών να υποβάλλουν την πρωτοβουλία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Σχεδιάζουμε να προωθήσουμε αυτή την εκστρατεία και γι’ αυτό το λόγο βρισκόμαστε στην Ελλάδα» συμπληρώνει ο κ. Levi. Επιπλέον ενόψει των εκλογών του Ευρωκοινοβουλίου τον Ιούνιο του 2014 έχει αναληφθεί πρωτοβουλία για να ασκηθούν πιέσεις για την δημιουργία Ευρωπαϊκού Συντάγματος, ενώ έχει προταθεί μαζί με τις ευρωεκλογές να διεξαχθεί και πανευρωπαϊκό δημοψήφισμα για την έκφραση της γνώμης των πολιτών για την μεταρρύθμιση της Ευρώπης.

Το θέμα που έχει να αντιμετωπίσει η Ευρώπη σήμερα δεν είναι φυσικά αν θα σωθεί η Ελλάδα ή αν θα παραμείνει μέλος της ευρωζώνης. Το θέμα είναι αν θα σωθεί η ίδια η Ευρώπη. Και όλα δείχνουν ότι αν δεν υπάρξει πολιτική ένωση της Ευρώπης θα υπάρξει η διάλυση της. Είναι όμως η ομοσπονδοποίηση της Ευρώπης εφικτή; Μπορεί το παρελθόν της Αμερικής να είναι το μέλλον της Ευρώπης; Φαντάζει δύσκολο έως ακατόρθωτο. Το χάσμα που υπάρχει είναι μεγάλο για να ξεπεραστεί. Από την άλλη πλευρά όλα αυτά που σήμερα θεωρούμε δεδομένα όπως η ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών, κεφαλαίων και ιδεών μπορεί αύριο να μην είναι καθόλου δεδομένα.