Αρχειο

Καίτη Κοπανίτσα

Αφιέρωμα στη μνήμη της λυρικής τραγουδίστριας

Φοίβος Σακαλής
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η μεσόφωνος Καίτη Κοπανίτσα, που έφυγε πριν λίγες μέρες, άφησε ένα δυσαναπλήρωτο κενό στα ελληνικά μουσικά πράγματα. Υπήρξε εξαιρετικής ευαισθησίας και μουσικότητας ερμηνεύτρια κλασικού τραγουδιού, με παθιασμένους φίλους της τέχνης της σε ένα καλλιεργημένο αθηναϊκό μουσικό κοινό που σιγά-σιγά εξέλιπε ή εκλείπει. Ανάμεσά τους ο Χατζιδάκις, ο Γ.Α Παπαϊωάννου, ο Χρήστου, ο Κωνσταντινίδης, ο Λεωτσάκος, η Ρωμανού, ο Ανωγειανάκης, ο Λαμπράκης και πολλοί άλλοι. Συνδέθηκε με βαθειά φιλία με τους πιανίστες Γιάννη Παπαδόπουλο και Νέλλη Σεμιτέκολο, που την ακομπάνιαραν στα περισσότερα ρεσιτάλ της, ενώ την συνόδευσαν επίσης o Martin Isepp, ο Γιώργος Χατζηνίκος και η Έλλη Νικολαϊδη στο πιάνο, η Αλίκη Κρίθαρη στην άρπα και η Δέσποινα Μαζαράκη στο φλάουτο.

Με ένα σπάνιο για την ευρύτητα και την γνώση του ρεπερτόριο, η τραγουδίστρια λίντερ Καίτη Κοπανίτσα πλούτισε την μουσική Αθήνα με απαράμιλλες ερμηνείες τραγουδιών των Mahler, Schubert και Hugo Wolf, ενώ πρωτοπαρουσίασε στο αθηναϊκό κοινό την γαλλική “melodie” των Duparc, Faure, Satie, Poulenc και Hahn, καθώς και το αγγλικό και ισπανικό κλασσικό ρεπερτόριο από τον Dowland μέχρι τον Granados και τον Britten. Ο Γιάννης Χρήστου της εμπιστεύθηκε την πρώτη εκτέλεση στην Ελλάδα των «6 τραγουδιών σε ποίηση Τ.Σ.’Ελιοτ», ενώ ο Σισιλιάνος, ο Παπαϊωάννου, ο Κωνσταντινίδης και ο Κουνάδης έγραψαν ειδικά για την φωνή της – μουσική και θεατρική - κύκλους τραγουδιών πάνω σε ποιήματα μεγάλων ελλήνων και ξένων ποιητών. Σε μία ειδική στιγμή, η Κοπανίτσα με τον Τάσο Διακογιώργη παρουσιάζουν σε πρώτη εκτέλεση τραγούδια από τη Μονή Ιβήρων σε επεξεργασία της Δέσποινας Μαζαράκη. Από τις πολυάριθμες συναυλίες της σώζονται δυστυχώς ελάχιστες ερασιτεχνικές ηχογραφήσεις, οι ηχογραφήσεις της στο βρετανικό, γαλλικό και γερμανικό ραδιόφωνο δεν έχουν επαρκώς ανιχνευθεί, όμως σώζεται μία μεγάλη σειρά ηχογραφήσεων στο Γ’ Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας από την όψιμη περίοδο 1974-1982.

Η Καίτη Κοπανίτσα, γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1929, από σπαρτιατική οικογένεια. Μεγάλωσε στην Αθήνα, όπου σπούδασε αρμονία και τραγούδι στο Ωδείο Αθηνών. Ακλουθώντας τον σύζυγό της Δημήτρη Κοπανίτσα, εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο το 1952, όπου συνέχισε τις σπουδές της στο κλασικό τραγούδι με την Helene Isepp και άλλους γνωστούς καθηγητές, καθώς και με τον Pierre Bernac στο Παρίσι. Παράλληλα σπούδασε θέατρο στη Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης (RADA). Σύντομα άρχισε να πραγματοποιεί διεθνείς εμφανίσεις σε αίθουσες συναυλιών και στο ραδιόφωνο και το 1960 ήταν η πρώτη μη γαλλίδα τραγουδίστρια που κέρδισε το Α΄ βραβείο στον Διεθνή Διαγωνισμό γαλλικής “Melodie” στο Παρίσι. Έτσι γνώρισε τον συνθέτη Francis Poulenc, ο οποίος και την συνόδευσε στο πιάνο σε σειρά συναυλιών με τραγούδια του. Έγινε δεκτή στην Όπερα του Αμβούργου, αλλά για προσωπικούς λόγους επέστρεψε στο Λονδίνο.

Μελέτησε ελισαβετιανό τραγούδι με τον Peter Pears και γερμανικό Lied με τον Berthold Goldschmidt, ο οποίος την ακομπανιάρισε σε ρεσιτάλ με τραγούδια των Mahler και Hugo Wolf. Το 1964 επέστρεψε τελικά στην Αθήνα. Λόγω της δικτατορίας αποφάσισε να κάνει ενός είδους προσωπική αντίσταση και περιόρισε τις εμφανίσεις της σε συναυλίες στα ξένα πολιτιστικά ινστιτούτα της Αθήνας και σε σποραδικές εμφανίσεις στο εξωτερικό. Μετά τη μεταπολίτευση εντατικοποίησε τις συναυλίες της σε όλη την Ελλάδα, ενώ συνεργάστηκε με το Γ΄ Πρόγραμμα, κάνοντας πολλές ηχογραφήσεις παλιάς φωνητικής μουσικής καθώς και αγγλικών, γαλλικών, γερμανικών και ισπανικών κλασικών τραγουδιών. Συμμετείχε στον Μουσικό Αύγουστο του Μάνου Χατζιδάκι και μετείχε στην κριτική επιτροπή του Διεθνούς Διαγωνισμού Μαρία Κάλλας. Παράλληλα δίδαξε τραγούδι, συνεργαζόμενη με το Ωδείο Athenaeum για περισσότερα από 20 χρόνια.

Τη Δευτέρα 12 Μαρτίου στις 8.00 μ.μ., το Διεθνές Καλλιτεχνικό Κέντρο & Ωδείο ΑΤΗΕΝΑΕUΜ θα παρουσιάσει αφιέρωμα στη μνήμη της Καίτης Κοπανίτσα. Θα τραγουδήσουν οι Μαρία Γουσέτη, σοπράνο, Έλενα Μαραγκού, μέτζο σοπράνο και Χάρης Αδριανός, βαρύτονος, τρεις γνωστοί λυρικοί τραγουδιστές, όλοι μαθητές της Καίτης Κοπανίτσα. Θα ερμηνεύσουν έργα των F. Schubert, W.A. Mozart, B. Britten κ.α.

Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.


ATHENAEUM

Αίθουσα Συναυλιών La Divina

Αδριανού3, 10555 Θησείο

Τηλ. 2103211987-55-49

www.athenaeum.com.gr /

e-mail: contact@athenaeum.com.gr