Το πιο μεγάλο ταξίδι ξεκινά με ένα βήμα, λέει το κλισέ.
Το ίδιο και τα μεγάλα πολιτικά λάθη, ξεκαθαρίζει αυτή η δαιμονίως έξυπνη και επώδυνα αστεία σάτιρα του Αρμάντο Ιανούτσι, που μεταφέρει ιδέες και μερικούς χαρακτήρες της τηλεοπτικής του σειράς “The Thick of it”, σε ένα φιλμ το οποίο ακολουθεί την πορεία της ανοησίας, της ματαιοδοξίας, των προσωπικών συμφερόντων και του καριερισμού, που οδηγεί από το πουθενά σε έναν πόλεμο.
Στην περίπτωση της ταινίας, παρά το γεγονός ότι ο πόλεμος δεν κατονομάζεται ποτέ, είναι σαφές ότι πρόκειται για την εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ. Όμως το φιλμ, ενώ χρησιμοποιεί μια φόρμα που θα μπορούσε να «παρεξηγηθεί» και ως ντοκιμαντέρ (σκεφθείτε το τηλεοπτικό “Office” αλλά με θεματική πιο κοντά στο “Yes Minister”), δεν ενδιαφέρεται στ’ αλήθεια για το «τι» γίνεται, αλλά κυρίως για το «πώς» γίνεται. Οι μηχανισμοί που οδηγούν κυβερνήσεις υπερδυνάμεων να πάρουν αποφάσεις, ο τρόπος που η αλήθεια διαστρεβλώνεται και παραποιείται, υποκρύπτεται και μεταλλάσσεται, ο φόβος και η δειλία που παρουσιάζονται ως θέληση, οι μικροπρεπείς φιλοδοξίες και οι προσωπικές αντιζηλίες που αποκτούν ισχύ ψηφισμάτων και προεδρικών διαταγμάτων, με δυο λόγια το πιο σαθρό παρασκήνιο της πολιτικής, παρουσιάζεται γυμνό μπροστά στα μάτια μας.
Στο φιλμ όλα ξεκινούν όταν ένας υπουργός της βρετανικής κυβέρνησης κάνει μια δήλωση στο ραδιόφωνο για την πιθανότητα του πολέμου, κάτι που ανάβει τη σπίθα που ζητούν οι Αμερικανοί για να δικαιολογήσουν την έναρξή του. Ο αδαής πολιτικός θα βρεθεί εν μέσω συσκέψεων και συμβουλίων, θα κληθεί να υπερασπιστεί ή να αρνηθεί τη (μη) θέση του, θα ταξιδέψει στην Ουάσινγκτον και πίσω και θα δει την καριέρα του να κινδυνεύει. Όλα αυτά εξαιτίας μια λέξης που στην πραγματικότητα δεν έχει κανένα νόημα, αλλά που στον κόσμο της πολιτικής κατορθώνει να αποκτήσει περισσότερα απ’ όσα μπορείτε να φανταστείτε.
Βαδίζοντας συνεχώς στα τυφλά, ο βασικός μοχλός αυτής της ιστορίας μάς βυθίζει σε έναν κόσμο που κινείται στα όρια του παραλόγου: δεν βγάζει νόημα, αλλά προσφέρει άφθονα σαρδόνιο γέλιο, ακόμη κι αν το χιούμορ του είναι απόλυτα πικρό. Ταχύτατο, πολυεπίπεδο, αληθινά αστείο, το σενάριο παραμένει ωστόσο απόλυτα σοβαρό και επικεντρωμένο στην ουσία του. Δεν έχει κανένα χαρακτήρα που να μπορείς να ονομάσεις «ήρωα», δεν υπάρχει ούτε μια καθαρή φωνή, ούτε ένας αληθινά ηθικός άνδρας ή γυναίκα δεν μοιάζει να βρίσκει τη θέση του στον πολιτικό όχλο που γεμίζει την οθόνη. Κι όμως, η ιστορία του δεν φτάνει ποτέ στην υπερβολή, δεν καταλήγει σε εύκολες κωμικές λύσεις, παρουσιάζει ένα πορτρέτο της πολιτικής που όλοι κατά βάθος ξέρουμε πως είναι δυστυχώς αληθινό. Ξεχάστε τις μεγάλες ιδέες και τα εθνικά κίνητρα, ξεχάστε το πολιτικό όραμα και την ώριμη σκέψη. Το μόνο που θα βρείτε στις περισσότερες περιπτώσεις πίσω από μεγάλες κλειστές δρύινες πόρτες είναι μικροπρεπείς ανθρώπους να παίρνουν φοβισμένα τις πιο ταιριαστές στην προσωπική τους ατζέντα αποφάσεις. Στην περίπτωση του φιλμ τα παραπάνω δείχνουν αστεία, κυνικά, ενδιαφέροντα, στην πραγματική ζωή όμως;
3°
