«Συμπαραστάτης»: Στο πλευρό του δημότη, κόντρα στο «τέρας»

Δημότες «εγνωσμένου κύρους και εμπειρίας» καλούνται να βοηθήσουν τους συμπολίτες τους και τις επιχειρήσεις και να χτυπήσουν τη γραφειοκρατία. Η A.V. παρουσιάζει το νέο θεσμό που ήρθε το 2011 με τον «Καλλικράτη».Το νέο πλαίσιο λειτουργίας για τους Δήμους και τις Περιφέρειες τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο με στόχο να βελτιώσει τις υπηρεσίες που παρέχονται στον δημότη. Κεντρική θέση σε αυτό το «πακέτο» έχει ένας ολοκαίνουριος θεσμός: ο «Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης».

Τι θα κάνει;

O ‘Συμπαραστάτης’ θα καταγράφει και θα καταγγέλλει τα φαινόμενα δημοτικής κακοδιοίκησης, περιπτώσεις δηλαδή που ο πολίτης ταλαιπωρείται από υπηρεσίες, νομικά πρόσωπα και επιχειρήσεις του Δήμου. Στόχος του θα είναι η καλύτερη εξυπηρέτηση του δημότη ή του επιχειρηματία. Όταν λοιπόν ο Συμπαραστάτης παίρνει κάποια καταγγελία θα πρέπει, εντός 30 ημερών, να απαντήσει. Ο ρόλος του είναι επικουρικός του Συνηγόρου του Πολίτη. Και στο τέλος του έτους όπως ο Συνήγορος θα συντάσσει έκθεση, η οποία θα παρουσιάζεται από τον ίδιο και θα συζητείται στην ειδική δημόσια συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για τον απολογισμό της δημοτικής αρχής, εντός 30 ημερών από την υποβολή της. Παράλληλα θα μπορεί να κάνει προτάσεις για τη βελτίωση της δημοτικής διοίκησης και των σχέσεών της µε το κοινό, τόσο στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσής του αλλά και με δική του πρωτοβουλία. Η ετήσια έκθεση, οι προτάσεις και οι συζητήσεις του Συμπαραστάτη με την δημοτική αρχή θα αναρτώνται υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα του δήμου.

Πώς γίνεσαι;

Καταρχάς η νέα τοπική αυτοδιοίκηση θα πρέπει να προκηρύξει τη θέση στην ιστοσελίδα του Δήμου. Αυτό θα γίνει μετά την 1η Ιανουαρίου. Η επιλογή του πρώτου «Συμπαραστάτη» θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του Μαρτίου. Οι υποψηφιότητες υποβάλλονται µε δήλωση που κατατίθεται στο προεδρείο του δημοτικού συμβουλίου κατά την έναρξη της διαδικασίας επιλογής. Ο υποψήφιος δεν μπορεί να είναι εκλεγμένος στον δήμο, σε περιφέρεια ή στη Βουλή. Το δημοτικό συμβούλιο θα εξετάσει τις υποψηφιότητες και μετά θα ψηφίσει, μυστικά. Ο «Συμπαραστάτης» πρέπει να εκλεγεί με πλειοψηφία των δύο τρίτων του δημοτικού συμβουλίου, επομένως θα χρειαστεί ευρύτερη συναίνεση. Η θητεία του συμπαραστάτη ακολουθεί τη θητεία των δημοτικών αρχών.

Ποιος μπορεί να γίνει;

Οποιαδήποτε, σύμφωνα με τον Καλλικράτη αρκεί να είναι πρόσωπο «εγνωσμένου κύρους και εμπειρίας».

Θα πληρώνεται;

Ναι, θα λαμβάνει αντιμισθία ισόποση µε την αντιμισθία του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου. Δηλαδή γύρω στα €2.500.

Υπάρχει e-νδιαφέρον

Ο δικηγόρος, Βασίλης Σωτηρόπουλος, γνωστός στην μπλογκόσφαιρα ως e-lawyer, μαζί με μια ομάδα πέντε ατόμων που συνεχώς μεγαλώνει οργανώθηκαν. Δε θέλουν να αφήσουν καμμία πιθανότητα ο καινούργιος θεσμός να κακοπάθει από τη γραφειοκρατία. Ο Βασίλης έχει κυριολεκτικά ξεκοκαλίσει το νόμο και είναι σε θέση να λύσει τις απορίες μου.

Καταρχάς θέλεις να γίνεις ο πρώτος Συμπαραστάτης του Δημότη;

«Δεν έχω υποβάλει υποψηφιότητα διότι ακόμα δεν έχει προκηρυχθεί η θέση. Οι περισσότεροι στην ομάδα εργασίας είμαστε νομικοί και έχουμε εμπειρία στην υπεράσπιση των συμφερόντων του δημότη και γενικά του πολίτη απέναντι στην αυθαιρεσία των δημοτικών υπηρεσιών. Γνωρίζουμε πόσο δύσκολο είναι να βρει κανείς το δίκιο του στα δικαστήρια. Οι υποθέσεις του δήμου Αθηναίων δικάζονται στα διοικητικά δικαστήρια μετά από πέντε χρόνια. Εστιάζουμε πολύ στο θέμα της ταχύτητας. Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι μια αξιόλογη δημόσια υπηρεσία, η οποία έχει προσφέρει λύσεις. Δυστυχώς έχει να κάνει με το τέρας της γραφειοκρατίας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα σε όλη την ελληνική επικράτεια. Άρα είναι όντως χρήσιμος ο Συμπαραστάτης του Δημότη, ο οποίος θα είναι σε πιο μεγάλη συνάφεια με τις δημοτικές υπηρεσίες και θα παρακολουθεί μόνο αυτές. Ως ομάδα έχουμε θέσει ορισμένα πρότυπα σημαντικά για τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του θεσμού πέρα από αυτά που ορίζει το άρθρο 77 του Καλλικράτη. Επίσης θέτουμε όσα θέλουμε ως δημότες να δούμε να γίνονται από τον Συμπαραστάτη».

Ποια είναι αυτά τα πρότυπα και τα θέλω σας ως δημότες;

Η πρότασή μας στηρίζεται σε τρία βήματα:

α. Με την παραλαβή της καταγγελίας αμέσως κλήση – ενημέρωση στην καταγγελλόμενη δημοτική υπηρεσία εντός 24 ωρών. Ζητάμε έστω και τηλεφωνικά να δοθεί μια λύση.

β. Έπειτα από δύο – τρεις ημέρες και εφόσον δεν έχει συμμορφωθεί η υπηρεσία, μετάβαση στον ίδιο το χώρο για συζήτηση με τον διευθυντή τους για να βρεθεί η κοινή λύση.

γ. Εάν και πάλι δε βρεθεί λύση θα συντάξουμε πόρισμα δηλαδή γραπτό κείμενο που θα καταγράφει τις προσπάθείες μας, τη βασιμότητα του παραπόνου του δημότη και κοινοποίηση στο δημοτικό συμβούλιο και ανάρτηση στο διαδίκτυο. Είναι ένας αγώνας δρόμου. Φίλοι στον Συνήγορο του Πολίτη μας είπαν ότι αυτά που ζητάμε είναι στα όρια του ανέφικτου. Όμως με εξειδίκευση και τη συνδρομή των υφισταμένων δημοτικών υπηρεσιών όλα γίνονται».

Τι θα πει «πρόσωπο εγνωσμένου κύρους και εμπειρίας»;

«Μια συνηθισμένη έκφραση για τους νόμους που ορίζουν ποιοι τοποθετούνται στις ανεξάρτητες αρχές. Δίνει μεγάλη ευχέρεια για το πώς θα κριθεί αυτός που έχει τα κριτήρια. Τα κριτήρια πρέπει να είναι η εμπειρία και η σχέση με το διοικητικό δίκαιο, ειδικά με το δίκαιο της τοπικής αυτοδιοίκησης και ακόμα ειδικότερα στην Αθήνα με τους πέντε τομείς που θεωρούμε ότι είναι πιο κρίσιμοι (αλλοδαποί, αλλογενείς, ειδικές ανάγκες, περιβάλλον). Επίσης να έχει γνώση και σχέση με τις διαδικασίες που αντιμετωπίζουν οι επιχειρηματίες, όπως η έκδοση αδειών».

Αφού έχουμε Συνήγορο, γιατί χρειάζεται και Συμπαραστάτης;

«Καταρχάς δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως αξίωμα. Δεν είναι εισαγγελέας, ούτε ο ελεγκτής της νομιμότητας. Είναι ένας φορέας που δέχεται παράπονα, αναπτύσσει μια αμφίδρομη σχέση με τον δημότη στην τριγωνική δομή: Δημοτικό Συμβούλιο – Συμπαραστάτης - Δημότες. Είναι μια δύσκολη αποστολή. Δεν έγινε για να βολέψουμε κάποιον που δεν κατάφερε να εκλεγεί. Το πρόβλημα είναι η έλλειψη προηγούμενης εμπειρίας. Δεν υπάρχει υπόβαθρο είναι ένας παρθένος τομέας. Η μόνη εμπειρία προ έρχεται από την ανεξάρτητη αρχή του Συνηγόρου του Πολίτη. Είναι πολύ ευτυχής η συγκυρία της εκλογής του κ. Καμίνη διότι από την αρχή έχει καλέσει τους ενεργούς πολίτες να συμβάλουν με δικές τους προτάσεις για τον εξορθολογισμό του δήμου Αθηναίων και να δοθούν λύσεις».

Ποια κρίνεις απαραίτητα ως εφόδια;

«Ο δημοτικός διαμεσολαβητής πρέπει να έχει καλή εποπτεία του πώς λειτουργεί η δημοτική αρχή στην Αθήνα. Βασική θεωρώ την αναγνωρισιμότητα. Είναι σημαντική στο σημείο που κάποιος ή κάποια υπηρεσία δε θα συμμορφώνεται. Ο Συμπαραστάτης πρέπει να μπορεί να έχει την πρόσβαση για παράδειγμα σε ορισμένα μέσα ενημέρωσης, μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να δημοσιοποιήσει τις απόψεις του σε σχέση με τη συμμόρφωση μιας υπηρεσίας. Αλλά ακόμα και στο ίδιο το δημοτικό συμβούλιο να έχει το έρμα της αξιοπιστίας και ότι αυτά που θα πει να έχουν μια βαρύτητα ως τεκμηρίωση».

Υπάρχει ασυμβίβαστο για τον Συμπαραστάτη;

«Ο Καλλικράτης ενώ σε άλλες θέσεις όπως ο Ελεγκτής της Νομιμότητας προβλέπει το ασυμβίβαστο της ιδιότητας του δικηγόρου για τον Συμπαραστάτη του Δημότη δεν το προβλέπει. Η έμμισθη θέση δεν είναι κίνητρο. Τουλάχιστον όχι το δικό μου. Πιστεύω ακλόνητα ότι πρέπει να υπάρχει απόλυτη συγκέντρωση αυτού του προσώπου που θα αναλάβει την αποστολή σε αυτό. Δεν πρέπει να εργάζεται σε άλλες θέσεις. Να μην έχει συγκρούσεις συμφερόντων με άλλους ανθρώπους».

Είναι ένας θεσμός κομμένος και ραμμένος για νομικούς;

«Υπάρχει η τάση να τους ενδιαφέρει. Η επίλυση διαφορών είναι στην καρδιά της αποστολής των δικηγόρων. Έχουμε μια τριβή».