Sunday mornings #3

«Κυρίως ανακατεύω τη φαντασία και την πραγματικότητα. Η πραγματικότητά μου χρειάζεται τη φαντασία, όπως μια λάμπα χρειάζεται μια πρίζα. Και η φαντασία μου χρειάζεται την πραγματικότητα, όπως ένας τυφλός χρειάζεται μπαστούνι».

Στις συνεντεύξεις του λέει μόνο όσα θέλει να πει. Αινιγματικός και θυμόσοφος, εκτός από μουσικός και ηθοποιός. Κυρίως, τραγουδοποιός. Μουρμουρίζει, απαγγέλλει ή τραγουδάει ιστορίες με αυτή τη βραχνή ανεξιχνίαστη φωνή χαμαιλέοντα με τις πολλές χροιές, που «μοιάζει σαν να μούλιασε σε μια λεκάνη με μπέρμπον, έμεινε σε αίθουσα υποκαπνισμού για μερικούς μήνες και μετά την πάτησε αυτοκίνητο» σύμφωνα με τον κριτικό Daniel Durchholz, ή σαν να έχει καταπιεί μια θυμωμένη γάτα που όταν τραγουδάει βγαίνει γρατζουνίζοντας και ουρλιάζοντας από το λαιμό του.

Με αυτή τη μοναδική στην παραφωνία της φωνή, με τη θεατρική-σαν να έχει βγει από τσίρκο-φυσιογνωμία και την κυρτή στάση του σώματός του, ισορροπεί το τσιγάρο στα χείλη την ώρα που τα δάχτυλα παίζουν στο μεθυσμένο πιάνο –The piano has been drinking, not me– όμορφες μελωδίες που συνοδεύουν «τρομερά» πράγματα – I like beautiful melodies telling me terrible things.

Πάνω από 20 δίσκοι σε 20 χρόνια, με μία γκάμα μουσικών από σπαραξικάρδιες μελωδίες μέχρι τον ήχο που τα σπάει, cool jazz, blues, cabaret, rumbas, country ή κάτι από τη θεατρικότητα του Kurt Weill, ή και τίποτα από όλα αυτά αλλά με το «Τομ Γουέιτς» ύφος. Μια ιστορία χρόνων φτιαγμένη με τραγούδια.

Πετυχημένος; «Η καριέρα είναι σαν να έχεις έναν σκύλο που μπορείς να κλωτσήσεις. Κάποιες φορές πηδάει πάνω σου όταν είσαι καλοντυμένος και πρέπει να τον μαλώσεις. Και άλλες φεύγει μακριά και δεν μπορείς να τον βρεις. Καταλήγει στη μάντρα του μπόγια και πρέπει να ξοδέψεις όλα σου τα χρήματα για να τον βγάλεις έξω. Η καριέρα μου είναι ένα σκυλί» (...)

«Δεν υπάρχει τίποτα πιο ντροπιαστικό από κάποιον που προσπαθεί να μαντέψει τι αρέσει στο κοινό του. Θα προτιμούσα να αποτύχω με τους δικούς μου όρους, παρά να πετύχω με τους όρους κάποιου άλλου. Είναι δύσκολο να είσαι συνεπής με αυτό. Αλλά, πάλι, πάντα πίστευα ότι ο τρόπος με τονποίο επηρεάζεις το κοινό σου είναι πιο σημαντικός από το πόσο πολλοί είναι».

Ιστορίες. «Αυτό είναι για όλες τις κακές μέρες στον κόσμο. Συνήθιζα να έχω κάποιες μικρές κακές μέρες, και τις κρατούσα σε ένα μικρό κουτί. Μια μέρα τις πέταξα στην αυλή. “Μα... είναι μόνο λίγες μικρές αθώες κακές μέρες». Λοιπόν, είχαμε μία μεγάλη βροχή. Δεν ξέρω τι καλλιεργούσαμε εκεί, αλλά συνηθίζαμε να πετάμε τσόφλια από αυγά και κατακάθι του καφέ. “Μη φυτεύεις τις κακές μέρες σου. Αναπτύσσονται σε λίγες βδομάδες. Οι βδομάδες γίνονται μήνες. Πριν το καταλάβεις θα έχεις μία κακή χρονιά». Πάρ’ το από μένα. Πνίξε αυτές τις μικρές κακές μέρες. Πνίξ’ τες στο τίποτα. Είναι οι μέρες σου. Πνίξ’ τες».

Κι άλλες ιστορίες. «Τα παιδιά μου άρχισαν να παρατηρούν πως είμαι λίγο διαφορετικός από τους άλλους. «Γιατί δεν έχεις μια κανονική δουλειά, με ρώτησαν μια μέρα». Τους είπα μια ιστορία: «Στο δάσος, ήταν ένα στραβό δέντρο κι ένα ίσο δέντρο. Κάθε μέρα το ίσιο δέντρο έλεγε στο στραβό δέντρο, “κοίτα με, είμαι ψηλό, είμαι ίσιο, είμαι όμορφο. Κοίτα εσένα, είσαι στραβό και γέρνεις. Κανείς δεν θέλει να σε κοιτάζει”. Και μεγάλωσαν σε αυτό το δάσος μαζί. Μια μέρα ήρθαν οι υλοτόμοι, είδαν το στραβό δέντρο και το ίσιο δέντρο, και είπαν. “Κόψτε το ίσιο δέντρο και αφήστε το άλλο”. Έτσι οι υλοτόμοι έκοψαν όλα τα ίσια δέντρα, τα έκαναν ξυλεία, οδοντογλυφίδες και χαρτί. Το στραβό δέντρο είναι ακόμα εκεί, κάθε μέρα που περνάει γίνεται όλο και πιο δυνατό, όλο και πιο παράξενο».

Από την ταινία του Jarmusch «Down by law» (Στην παγίδα του νόμου), με τους John Lurie και Roberto Benigni

Ερώτηση: Τι είναι δύσκολο για σένα;

Απάντηση: Τα μαθηματικά είναι δύσκολα. Το να διαβάζω ένα χάρτη. Να ακολουθώ οδηγίες. Οι ξυλουργικές εργασίες. Τα ηλεκτρονικά. Τα υδραυλικά. Το να θυμάμαι τα πράγματα σωστά. Οι ευθείες γραμμές. Η εύρεση μιας παραμάνας. Το να έχω υπομονή με τους άλλους. Η παραγγελία στα κινέζικα. Οι οδηγίες στα γερμανικά για τα στερεοφωνικά.

«Η γη δεν είναι το σπίτι μου. Είμαι περαστικός».