Στον κυκεώνα του ΑΣΕΠ
Εφτά χρόνια στην ουρά, αναμονή στα σκαλιά της Δευτεροβάθμιας, επιτυχών και διοριστέος. Ε, και;(Μια προσωπική εμπειρία)
Έγινε, λέει, λάθος και ξεκίνησαν οι αιτήσεις Αναπληρωτών και Ωρομίσθιων Εκπαιδευτικών χωρίς να δημοσιευτεί προηγουμένως στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Και εμείς; Που ξεροσταλιάσαμε να περιμένουμε στις ουρές έξω από τις Δευτεροβάθμιες Διευθύνσεις της Αττικής μέσα στο κατακαλόκαιρο, πάμε πάλι από την αρχή;
Αναμένω στην ουρά, στα σκαλάκια της Δευτεροβάθμιας, με την ταυτότητα ανά χείρας. Δεύτερη φορά μέσα στο ίδιο καλοκαίρι. Κλάδος ΠΕ33, έτος κτήσης πτυχίου 2007. Ευτυχώς δεν σου ζητάνε να ξανασυμπληρώσεις αίτηση, οπότε θα τελειώσουμε γρήγορα. Μια «φάρμα» πτυχιούχων αδιόριστων εκπαιδευτικών κάθεται δίπλα μου υπομονετικά. Υπομονετικά;
Προκλητικά οξύμωρο το γεγονός ότι οι αιτούντες ειδοποιούμαστε δις ηλεκτρονικά για πρόσκληση επανάληψης, αλλά για την αίτηση χρειάζεται η φυσική μας παρουσία. Ταλανισμένοι, στηνόμαστε καρτερικά στην έξοδο τηςΒ/βάθμιας Αμπελοκήπων και περιμένουμε να φτάσουμε στον 5ο. Η σκάλα έχει ρόλο θαλάμου αναμονής, δεν υπάρχει ούτε εκατοστό ελεύθερο. Ορθοστασία μόνο. Συνήθως περίπου 70 άτομα προλαβαίνουν να εξυπηρετηθούν ανά μέρα, οι υπόλοιποι... λυπάμαι, περάστε αύριο. Έκλεισε η λίστα για σήμερα. Και εσύ τρέχεις από την Αγία Παρασκευή στον Γέρακα και από εκεί στη Νέα Σμύρνη μπας και εκεί δεν έχει κλείσει. Οι πιθανότητες είναι εναντίον σου.
Την πιο σκληρή «πόρτα» την είχε η παλιά Β/βάθμια της Ελ Αλαμέιν, πριν μεταφερθεί στη Μεσογείων. Το χρονικό της προσέγγισης εμπεριέχει διηγήσεις απογοητευτικές. Την πρώτη φορά πήγα τρεις μέρες πριν τη λήξη της προθεσμίας, στις 8.30 το πρωί, αλλά τα νούμερα είχαν εξαντληθεί. Αύριο πάλι, νωρίτερα, στις 6, αλλά ο κόσμος ήταν εκεί από τις 4 συμπληρώνοντας το όνομά του σε αυτοσχέδια λίστα που επείχε θέση επίσημης. Καθώς ο χρόνος τελειώνει οι απορίες ρέουν εύλογες: Υπάρχει περίπτωση να μην μπορώ να κάνω αίτηση, επειδή έχει τόσο κόσμο; Ξέρετε αν θα πάρει παράταση; Δηλαδή τι ώρα να έρθω; Γιατί σπρώχνετε; Οι απαντήσεις ισούνται με ένα ανασήκωμα των ώμων. Όλοι εδώ έχουν το ίδιο πρόβλημα με εσένα, ξενύχτηδες και άκεφοι. Στον τοίχο γράφει με μαρκαδόρο «ήρθα και απόψε στα σκαλοπάτια σου». Κυνισμός αντί κλαυσίγελου. Τελικά θέλει τακτική. Το 24ωρο τυροπιτάδικο δίπλα έδωσε τη λύση. Αύριο, εκεί, από τις 4 τα ξημερώματα και μέχρι τις 3 το μεσημέρι η μέρα είναι αφιερωμένη. Την περίοδο αυτή αγαπάτε υπ-άλληλους και αιτούντες. Περνάμε δύσκολη εβδομάδα αμφότεροι.
Με περίπου 90.000 υποψήφιους σε όλη την Ελλάδα να συνωστίζονται στα λίγα γραφεία των Α/θμιων και Β/θμιων Διευθύνσεων, στο στενότατο διάστημα μιας εβδομάδας, για πολύ λιγότερες θέσεις, είναι λογικό. Δεν έχουμε updated info από την τελευταία προσέλευση. Η δυνατότητα να υποβάλεις ηλεκτρονικά είναι κυριολεκτικά όνειρο θερινής νυκτός. Πάντως δοκιμάστε τις ουρές στην επαρχία, τα πράγματα είναι πιο ανθρώπινα. Προτείνεται. Και εκεί που είσαι stand by για να μάθεις πότε γίνονται οι αιτήσεις, το τρέχεις το έργο νοερά και προβληματίζεσαι αν αξίζει τόση ταλαιπωρία για άλλη μια χρονιά, άλλη μια αίτηση που πιθανόν να χαθεί στις τόσες χιλιάδες. Έτσι και αλλιώς έχεις δει ότι δεν βγαίνει, το καθηγητικό όνειρο έχει σβήσει, και έχεις ξεκινήσει άλλη καριέρα. Στα έχουν πει και οι παλιοί. Όμως, κοιτώντας τις προθεσμίες, ξαναφουντώνει σαν παλιό απωθημένο και το παίρνεις απόφαση.
Εκείνος ο ζεστός Αύγουστος του ’08, λόγω της προκήρυξης του ΑΣΕΠ Εκπαιδευτικών, ήταν από τους πιο ωραίους. Ήταν η καλύτερη δικαιολογία για να αφήσεις τη δουλειά, να καταδυθείς στα βιβλία και να λες όχι στις ανεπιθύμητες εξόδους. Ούτε πέντε μήνες, αλλά το διάβασμα έμοιαζε να μην τελειώνει. Γνωστικά αντικείμενα, παιδαγωγικά, μια επανάληψη εφόλης της ύλης των 4 ετών της πανεπιστημιακής σου γνώσης συν τα σχολικά βιβλία, εννοείται χωρίς ενδεικτική βιβλιογραφία, είναι δοκιμασία. Δύσκολες εξετάσεις, αν ποντάρεις σοβαρά θέλει ταχύτητα, μέθοδο και άκαμπτο ηθικό. Ήθελε και καλοπληρωμένο φροντιστήριο.
Κάποια μέρα, με καθυστέρηση, έφτασε και η πολυπόθητη στιγμή των εξετάσεων. Πτυχιούχοι ανταγωνιστές συνέρεαν κατά χιλιάδες στα θρανία, έτοιμοι να παλέψουν για μια θέση στον καθηγητικό ήλιο. Το μυαλό τη μία είναι σε εγρήγορση την άλλη κολλάει φριχτά πάνω από τις κόλλες, «άραγε η ηλιοκεντρική θεωρία του Κοπέρνικου έχει στο κέντρο τον ήλιο ή τη γη;», και «Είτε το πιστεύεις είτε όχι, πρέπει να έβαλα τη γη». -«Μα καλά ηλιοκεντρικό, το λέει η λέξη». Άσ’ το δεν εξηγείται. Ωστόσο βγήκαν τα αποτελέσματα και πέτυχες. Και με την πρώτη. Συγχαρητήρια! Επιτυχών και διοριστέος κατά τας γραφάς και με τη βούλα. Οσονούπω θα ειδοποιήσουν από το υπουργείο.
Έτσι νόμιζες. Τώρα αρχίζει το παιχνίδι. Εκείνο τον Σεπτέμβρη του ’09 ούτε φωνή ούτε ακρόαση. Ούτε και κάποιον άλλο Σεπτέμβρη. Οι θέσεις που προκηρύχθηκαν εκκρεμούν μέχρι σήμερα, ωστόσο το κράτος αναγνωρίζει το νόμιμο και αναντίρρητο δικαίωμά σου σε διορισμό. Κάπως, κάπου, κάποτε. Ψάχνεσαι, μαθαίνεις τι είναι οι πίνακες 24μήνου και 30μήνου, τι σημαίνει μηδενική προϋπηρεσία, ξύνεις το κεφάλι σου να θυμηθείς αν έβαλες το τικ για τα απομακρυσμένα σχολεία στην αίτηση. Οι δικηγόροι-εργατολόγοι επιτάσσουν διοικητική προσφυγή που «κοστίζει τόσο αν είστε Σύλλογος όσο κι αν είστε φυσικό πρόσωπο». Ο Σύλλογος Πτυχιούχων σού δείχνει τις απαντημένες με μια γραμμή από τη Βουλή επερωτήσεις, αλλά δεν έχουν νόημα, έτυχε ο κλάδος σου να μη διαθέτει ισχυρό λόμπι.
Δισεπίλυτα, σου λέει, τα προβλήματα διότι το μάθημα που διδάσκεις στα σχολεία το έχεις από κοινού σε πρώτη ανάθεση με το τάδε ΠΕ, πιο δυνατό, πιο παλιό, πιο μέσα στα πράγματα. Ναι, δεν έχουμε την πολυτέλεια να διδάξει ο καθένας το αντικείμενό του στα ελληνικά δημόσια σχολεία. Και έτσι βγαίνουν οι οικονομολόγοι και λένε ότι δεν είναι ικανοί οι φιλόλογοι να διδάξουν Αρχές Οικονομίας, και οι φιλόλογοι συμφωνούν λέγοντας ότι ούτε αυτοί το θέλουν αλλά είναι αναγκαστικό για τη συμπλήρωση του ωραρίου. Και σου απαντά το Υπουργείο, να εισηγηθείς το σχετικό αίτημα του κλάδου σου στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, και το Ινστιτούτο με τη σειρά του σου απαντά θυμωμένα και εμπρηστικά, «αμαρτάνεις και μόνο που το σκέφτεσαι, η ειδικότητά σας είναι φάντασμα» αλλά «θα στο στείλει και γραπτώς» με καλύτερα και πιο εξευγενισμένα λόγια. Ξαναπάς στο Παιδείας, γνωρίζουν ότι το πρόβλημα είναι άλυτο, το έχουν και άλλοι κλάδοι, άσε που ο υπάλληλος σου κάνει κήρυγμα «δεν το ξέρετε ότι δεν γίνονται προσλήψεις φέτος;». Έχεις την κατάλληλη απάντηση για να τον αποστομώσεις αλλά δεν θα κερδίσεις κάτι αν μιλήσεις, δηλώνεις όμως ότι προτιμάς τις απαντήσεις άλλων υπαλλήλων, με χιούμορ «ίσως το 2050, και με πολλά τάματα!».
Συμβούλιο Επικρατείας, εκάστοτε υπουργοί, εφετεία, αποφάσεις, ΠΥΣΔΕ, αναθέσεις που αλλάζουν, ΦΕΚ που είτε ακυρώνουν τα προηγούμενα είτε λειτουργούν συμπληρωματικά. Εκκρεμεί εξέταση της απόφασης 527/2015. Θα προηγούνται οι επιτυχόντες και διοριστέοι του ΑΣΕΠ ή κάποιοι άλλοι; Θα γίνει και άλλος ΑΣΕΠ πριν απορροφηθούν οι επιτυχόντες του τελευταίου; Τα τελευταία εφτά χρόνια η αποκλειστικά προφορική απάντηση είναι ότι «δεν υπάρχει η δυνατότητα συνάντησης με κάποιο αρμόδιο Σύμβουλο, είστε μικρό Τμήμα, προηγούνται μεγαλύτερα». Το γεγονός ότι αυτοί μας προσκάλεσαν στον διαγωνισμό, δεν εξετάζεται ούτε ακροθιγώς. Και μέσα σε όλα αυτά διεκδικήσεις γραμμένες μία προς μία στα πρακτικά ενός φιλότιμου Συλλόγου που έχασε όλες τις μάχες με το σύστημα, χωρίς περισσευούμενο φρόνημα, αφήνοντας στο έλεος τα επαγγελματικά δικαιώματα μιας ολόκληρης και αξιολογότατης πανεπιστημιακής σχολής, του ΜΙΘΕ (Μεθοδολογία, Ιστορία και Θεωρία της Επιστήμης), η οποία θα εξακολουθεί, παρά τις αντιξοότητες να δέχεται εισακτέους.
Όλα αυτά τα πολύπλοκα πράγματα, αν το καλοκαίρι του ’08 τα ήξερες ίσως να είχες επιλέξει διακοπές σε μια παραλία. Ίσως να μην είχες αφήσει την δουλειά σου ή να είχες πάει στο Νεπάλ. Ίσως να μην είχες επιτρέψει στον εαυτό σου να υποστεί όλη αυτή την κοροϊδία. Αλλά ας το βάλουμε στο fast forward, τέλος το καταγγελτικό ύφος. Ας πάρουμε τη θετική υπόθεση ότι αυτά λύθηκαν, ότι περνώντας την καγκελόπορτα του σχολείου πέρασες σε άλλη πίστα. Για να δούμε, όμως...
Αναπληρωτής σημαίνει ότι το καλοκαίρι δεν δουλεύεις, δεν πληρώνεσαι παρά μόνο από τον ΟΑΕΔ και για συγκεκριμένο διάστημα, δεν ξέρεις αν θα σε ξαναπάρουν από Σεπτέμβρη και αν σε πάρουν δεν ξέρεις σε ποια περιοχή θα είσαι. Τρέχεις σε δυσπρόσιτα σχολεία, παρακολουθείς τα αναρτημένα κενά για να μαζέψεις κανένα ελπιδοφόρο μόριο. Αν είσαι αναπληρωτής μειωμένου ωραρίου κάτι γίνεται, αν είσαι ωρομίσθιος παρακαλάς να μη σου σκορπίσουν τις 8 ώρες σε όλη την εβδομάδα γιατί πληρώνεσαι με ψίχουλα και πρέπει κάπως αλλιώς να βγάλεις τα προς το ζην. Αν δεν ανήκες στην τυχερή εκείνη φουρνιά που ξαφνικά τη δρόσισε βροχή διορισμών λόγω έλλειψης ειδικότητας, ο αγώνας ως τη «νίκη» είναι ανηφορικός. Καταϊδρωμένος εμφανίζεσαι στο κουδούνι. «Καινούριος καθηγητής» ψιθυρίζουν οι μαθητές και κάτι περιμένουν από εσένα εκτός από το κουρασμένο σου χαμόγελο. Άντε, μπες τώρα να κάνεις μάθημα.
Φωτό: ΑΠΕ/MEGAPRESS/ΠΑΥΛΟΣ ΜΑΚΡΙΔΗΣ