Καρχαρίας είναι, μη φοβάσαι

Το ξέρατε ότι στα νερά του Αιγαίου και του Ιονίου κολυμπάει και ο Μεγάλος Λευκός καρχαρίας; Και δεν είναι ο μόνος, όπως μας λέει ο διευθυντής ερευνών του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), Γιώργος Τσερπές. Ακολουθούν μερικές ερωτήσεις και απαντήσεις για το ψάρι που πιθανότατα δεν θα συναντήσουμε ποτέ στη ζωή μας.

Στη Μεσόγειο ζουν περίπου 50 είδη καρχαριών. Κινδυνεύουμε όταν πηγαίνουμε για μπάνιο;

Όντως στη Μεσόγειο, άρα στο Ιόνιο και στο Αιγαίο, συναντάμε περίπου 50 είδη καρχαριών, όμως οι επιθέσεις που έχουν καταγραφεί είναι ελάχιστες και ειδικά τα τελευταία χρόνια δεν έχω ακούσει να έχει γίνει κάποια επίθεση από καρχαρία σε άνθρωπο. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να ανησυχούμε. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι πολύ λίγα είδη παγκοσμίως θεωρούνται επιθετικά προς τον άνθρωπο.

Ποιο είναι το πιο επικίνδυνο είδος από όλα αυτά;

Είναι ο Μεγάλος Λευκός καρχαρίας, ο οποίος σε μήκος μπορεί να ξεπεράσει τα 6-7 μέτρα. Είναι ο πιο επιθετικός από τους καρχαρίες που ζουν στις θάλασσές μας.

Γνωρίζουμε ποιος είναι ο πληθυσμός των καρχαριών;

Υπάρχουν μόνο κάποιες γενικές εκτιμήσεις. Φαίνεται πάντως ότι ο αριθμός των πελαγικών καρχαριών στη Μεσόγειο είναι σήμερα σημαντικά μικρότερος απ' ότι ήταν πριν από 50 χρόνια και όσο προχωράμε ανατολικότερα φθίνει ο αριθμός τους. Ο σχετικά μεγαλύτερος αριθμός τους στη Δυτική Μεσόγειο πιθανόν οφείλεται στη γειτνίασή της με τον Ατλαντικό Ωκεανό. Πάντως, πολλά είδη καρχαριών θεωρούνται σήμερα απειλούμενα λόγω του μικρού μεγέθους των πληθυσμών τους.

Σε ποιες κατηγορίες χωρίζονται οι καρχαρίες;

Είναι τα πελαγικά είδη και τα βενθικά είδη. Τα πελαγικά είδη ζουν κυρίως στην ανοικτή θάλασσα και κάνουν μεγάλες μετακινήσεις. Τέτοιος είναι ο Μεγάλος Λευκός. Βενθικά είναι αυτά που ζουν κοντά στον βυθό συνήθως σε βάθη μεγαλύτερα από 80 μέτρα. Όπως καταλαβαίνετε, είναι απίθανο ένα βενθικό είδος να «συναντηθεί» με τον άνθρωπο. Ένας βενθικός καρχαρίας είναι, για παράδειγμα, ο Γαλέος.

Ποιο είναι το πιο κοινό είδος πελαγικού καρχαρία στη Μεσόγειο;

Είναι ο Μπλε καρχαρίας, ο οποίος μπορεί να ξεπεράσει τα 3 μέτρα, αν και συνήθως είναι γύρω στα δύο μέτρα και ζει σε ανοιχτές θάλασσες. Το συγκεκριμένο είδος συλλαμβάνεται σαν παράπλευρο αλίευμα στην αλιεία τόνου ή ξιφία και έχει σχετικά περιορισμένη εμπορική αξία.

Γιατί οι καρχαρίες κάποιες φορές πλησιάζουν στην ακτή; Χάνουν τον προσανατολισμό τους;

Όχι, δεν χάνονται, το πιθανότερο είναι ότι βρίσκονται σε αναζήτηση τροφής.

Άλλα είδη καρχαριών που συναντάμε στις ελληνικές θάλασσες;

Όπως σας είπα υπάρχουν γύρω στα 50 είδη και όλα αυτά που ονομάζουμε σκυλόψαρα ανήκουν στους καρχαρίες. Στους καρχαρίες ανήκουν και μερικά κοινά εδώδιμα ψάρια όπως τα Κεντρόνια και οι Γαλέοι.

Αν τύχει και συναντήσει ένας λουόμενος έναν καρχαρία, τι πρέπει να κάνει;

Δεν νομίζω ότι υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση. Πιθανόν το καλύτερο είναι να προσπαθήσει να μείνει ήρεμος και να μην του προκαλέσει την προσοχή.