Η ψυχολογία των Χριστουγέννων

Τα Χριστούγεννα δεν είναι τυχαία η πιο αγαπημένη γιορτή όλου του χρόνου. Σε όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα από τη θρησκεία ή τις παραδόσεις, τα Χριστούγεννα σηματοδοτούν μια περίοδο εορτασμού, θετικού κλίματος και επανένωσης με αγαπημένα πρόσωπα. Και μόνο στο άκουσμα μιας χριστουγεννιάτικης μελωδίας, μπορεί να αλλάξει η διάθεσή μας. Πώς εξηγούνται όλα αυτά σύμφωνα με την επιστήμη της ψυχολογίας;

Είναι θέμα παράδοσης
Μεγάλο μέρος των γιορτών έχει να κάνει με τις παραδόσεις που τηρούνταν από την εποχή που ήμασταν παιδιά, είτε πρόκειται για έθιμα του τόπου προέλευσής μας είτε για οικογενειακές γιορτινές τελετουργίες. Αν, για παράδειγμα, ήταν οικογενειακή παράδοση τα δώρα να ανοίγονται μετά το φαγητό ανήμερα των Χριστουγέννων, τότε η ημέρα αυτή θα είναι πάντα χαραγμένη στη μνήμη σας ως μια ημέρα χαράς, επειδή την περιμένατε με ανυπομονησία σαν παιδί. Για τον ίδιο λόγο, συνεχίζουμε τις οικογενειακές παραδόσεις, επειδή υποσυνείδητα περιμένουμε πως θα μας κάνει χαρούμενους, αλλά και γιατί νομίζουμε πως κάτι θα συμβεί αν δεν το κάνουμε – αυτό δεν είναι κάτι αρνητικό, είναι η βασική αρχή που μας βοηθά να είμαστε συνεπείς στις συνήθειές μας και να αποφεύγουμε δυσάρεστα συναισθήματα όπως η απογοήτευση ή η ντροπή. Ακριβώς το τελευταίο, η ντροπή, είναι αυτό που μας κάνει να σταματάμε κάποιες άλλες συνήθειες, όπως, για παράδειγμα, να πιστεύουμε στον Άγιο Βασίλη!

Ο παράγοντας νοσταλγία
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο μας αρέσουν οι γιορτές είναι επειδή το χριστουγεννιάτικο κλίμα μας προκαλεί νοσταλγία για τα παιδικά μας χρόνια, για καταστάσεις που ζήσαμε στο παρελθόν με την οικογένεια ή με φίλους, για αγαπημένα πρόσωπα που δεν βρίσκονται πια κοντά μας και η νοσταλγία με τη σειρά της μας κάνει να είμαστε πιο αισιόδοξοι για το μέλλον, σύμφωνα με την έρευνα «Nostalgia Increases Optimism» που δημοσιεύτηκε στο Personality and Social Psychology Bulletin. Οι ευχάριστες αναμνήσεις μας κάνουν να αισθανόμαστε μεγαλύτερη σύνδεση με το κοινωνικό σύνολο και μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Η νοσταλγία είναι αυτή που μας κάνει να θέλουμε να στολίσουμε ακόμη και πριν καν μπει ο Δεκέμβριος – μην τα βάζετε λοιπόν με αυτούς που ξεκινούν νωρίς τον στολισμό, έχουν την ανάγκη να νιώσουν χαρά!

Μου μυρίζουν γιορτές…
Η νοσταλγία προκαλείται συχνά από οπτικά, γευστικά, ακουστικά ή οσφρητικά ερεθίσματα. Σύμφωνα την έρευνα «It's beginning to smell (and sound) a lot like Christmas» που δημοσιεύτηκε στο Journal of Business Research, οι καταναλωτές που έμπαιναν σε καταστήματα με γιορτινό διάκοσμο, μουσική και μυρωδιές, αξιολογούσαν πιο θετικά την επιχείρηση, τα προϊόντα της και το γενικότερο περιβάλλον, από ό,τι ένα κατάστημα που δεν διέθετε τίποτε από τα παραπάνω. Δεν έχει καμία σημασία αν θεωρείτε τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια κλισέ και βαρετά – το υποσυνείδητό σας έχει άλλη γνώμη! Εφαρμόστε αυτό το ψυχολογικό τρικ και στο σπίτι σας: Ανάψτε ένα κερί με άρωμα gingerbread, βάλτε σε μια κατσαρόλα να σιγοβράζουν φέτες πορτοκάλι με ξυλάκια κανέλας, στολίστε και βάλτε να παίζει το χριστουγεννιάτικο άλμπουμ του Φρανκ Σινάτρα, όταν έχετε καλεσμένους. Θα φύγουν με καλύτερη διάθεση!

Κάντε δώρα, κάνει καλό!
Τα δώρα είναι ένδειξη γενναιοδωρίας και εκτίμησης και κάνουν χαρούμενους τους παραλήπτες τους. Ωστόσο, θετική επίδραση έχουν και σε αυτούς που τα προσφέρουν, καθώς μας κάνουν να είμαστε πιο ικανοποιημένοι, κοινωνικοί και χαρούμενοι όταν δίνουμε χαρά στους άλλους. Ένα δώρο που διαλέχτηκεμε αγάπη κάνει τον παραλήπτη του να αισθάνεται σημαντικός και ανεβάζει την αυτοπεποίθηση τόσο του ίδιου όσο και του δωρητή.

Φέτος, προσφέρετε στους αγαπημένους σας δώρα αγάπης και εξοικονομήστε χρήματα για όσα έχετε εσείς ανάγκη. Έως και 5/1/19 μπορείτε να κάνετε τις γιορτινές αγορές σας με 10% €πιστροφή σε επιλεγμένους συνεργάτες, με τη χρεωστική ή πιστωτική κάρτα σας της Eurobank που συμμετέχει στο πρόγραμμα επιβράβευσης, αρκεί να έχετε ή να κατεβάσετε την εφαρμογή €πιστροφή app στο smartphone σας. Συμπληρώστε τον αριθμό ή σκανάρετε την κάρτα σας, και ενημερωθείτε πρώτοι μέσω της εφαρμογής για τις προσφορές ή εντοπίστε την επιχείρηση που σας ενδιαφέρει.

Καναπές, κουβέρτα, ταινία!
Ελάτε, παραδεχτείτε το, έχετε δει τουλάχιστον μία χριστουγεννιάτικη ταινία πάνω από 3 φορές και έχετε συγκινηθεί με κάποια άλλη που βλέπετε παρέα με το παιδί σας. Δεν χρειάζεται να ντρέπεστε – οι ειδικοί εξηγούν πως ο λόγος για τον οποίο μας αρέσει να βλέπουμε ή να διαβάζουμε τέτοιες ιστορίες είναι η ανάγκη μας να ξεφύγουμε από την καθημερινότητα, αλλά και να γίνουμε αποδέκτες θετικών συναισθημάτων. Οι χριστουγεννιάτικες ιστορίες είναι συνήθως αφηγήσεις για αξίες: αγάπη, ελπίδα, ευγνωμοσύνη και καλοσύνη. Μέσω μιας διαδικασίας που οι ψυχολόγοι ονομάζουν transportation, όταν βλέπουμε χριστουγεννιάτικες ταινίες, υποσυνείδητα έχουμε την επιθυμία να εφαρμόσουμε αυτές τις θετικές αξίες στην πραγματική ζωή.

Υπάρχει ο Άγιος Βασίλης; Μα και βέβαια!
Γιατί επιμένουμε να συντηρούμε τον μύθο του γλυκύτατου κυρίου με το κόκκινο κουστούμι και τα άσπρα γένια; Επειδή μας αρέσει η μαγεία και το παραμύθι στην ιστορία, παρότι ξέρουμε ότι δεν έχει ίχνος αλήθειας. Δεν είναι μόνο τα παιδιά που τον αγαπούν, όλοι έχουμε ανάγκη από λίγη μαγεία στη ζωή μας!

Φέτος στις γιορτές, λοιπόν, προσθέστε όσο συναίσθημα, όση αγάπη κι όσα δώρα και στολίδια σας κάνουν χαρούμενους. Όταν είστε εσείς χαρούμενοι, θα μεταδώσετε το συναίσθημα και στους γύρω σας. Καλές γιορτές!