Στα 13 μου, άκουγα στη διαπασών Marilyn Manson και βάραγα το κεφάλι μου στον αέρα. Τον λάτρευα. Και δεν τον φοβόμουνα καθόλου.Όταν είχε έρθει στο Rockwave ήμουν κι εγώ εκεί, front row, και παρατηρούσα με λύσσα την κάθε του κίνηση. Ήθελα να τον αγγίξω. Και πριν λίγες μέρες, Σάββατο 8 το πρωί, τον άκουγα από την άλλη μεριά του κινητού με τη βραχνή φωνή του να μου μιλάει για τους πίνακές του και ένας μικρός, περίεργος φόβος μού προκαλούσε αμηχανία. Ο Marilyn ήταν ευγενικός, προσιτός, με χιούμορ και… κάπως έμοιαζε σαν να μην υπολογίζει τις ερωτήσεις μου. Ένας σχεδόν μεθυστικός (ίσως και μεθυσμένος;) μονόλογος με αφορμή την πρώτη του έκθεση ζωγραφικής στην Αθήνα, στην οποία η ATHENS VOICE είναι χορηγός επικοινωνίας. Τίτλος –τι άλλο θα μπορούσε να είναι;– “HELL, etc”. Εσείς τι αισθήματα πιστεύετε ότι μπορεί να προκαλούν οι πίνακες του ζωγράφου Marilyn Manson;
Hey, Marilyn. Έχω βαρέσει το κεφάλι μου για σένα. Πώς έγινες ζωγράφος;
Άκου. Όταν ήμουν 12 χρονών ήθελα πάρα πολύ να σχεδιάζω κόμικ. Διάβαζα φανατικά το περιοδικό “Mad”. Τα πρώτα μου πραγματικά έργα με μπογιές ήταν όταν πήγαινα Λύκειο. Αλλά ο πατέρας μου μού έλεγε ότι αν δεν έβρισκα δουλειά θα μ’ έδιωχνε από το σπίτι. Εκείνος δούλευε σ’ ένα επιπλάδικο κι έτσι με πήρε μαζί του για να βάφω τοίχους.
(Οκ, ζωγραφική είναι κι αυτό… σκέφτομαι)
Το αστείο είναι ότι είμαι πραγματικά πολύ κακός στη ζωγραφική. Όπως κι όταν γράφω. Κι αυτό γιατί οι σκέψεις μου πάνε πάντα πιο γρήγορα απ’ το χέρι μου. Ήθελα, λοιπόν, να κάνω κάτι με τα χέρια μου. Γιατί στη μουσική το μόνο που κάνεις με τα χέρια σου είναι ουσιαστικά ή να κρατάς το μικρόφωνο ή το παντελόνι, για να μη σου πέσει!
Ξεκίνησα τη ζωγραφική την περίοδο που ηχογραφούσα το άλμπουμ “Mechanical Animals”. Μου ήρθε η επιθυμία, ένα βράδυ, έτσι απλά. Το μόνο που ήταν ανοιχτό εκείνη την ώρα ήταν ένα «παντοπωλείο», όπου βρήκα μελάνι. Στην αρχή όλα ήταν μαύρα μελάνια πάνω σε λευκά χαρτιά. Τα πρώτα μου πορτρέτα ήταν κυρίως γκρίζα, γιατί συχνά χρησιμοποιούσα μόνο το βρόμικο νερό από τις μπογιές. Δεν ήμουν και πολύ σίγουρος για το τι έκανα, γιατί δεν πίστευα ποτέ ότι ήταν κάτι που θα το έβλεπε κόσμος. Αυτό που ξεχωρίζει στους παλιότερους πίνακές μου είναι ότι τα μάτια δεν υπάρχουν, είναι μαύρα. Το χαρακτηριστικό των έργων μου εκείνη την περίοδο είναι τα πολλά παστέλ, παλ, ωχρά χρώματα.
Είμαι πάρα πολύ ευτυχισμένος που κάνω κάτι με τα χέρια μου και ξεφεύγω κάπως από τον ψηφιακό κόσμο. Όταν δεν έχω μπογιές ζωγραφίζω τα πορτρέτα μου με κραγιόν, eyeliner, με οτιδήποτε βρίσκω.
Ποιος είναι ο αγαπημένος σου πίνακας (αγαπημένε μου);
Μου είναι πολύ δύσκολο να αποφασίσω ποιος είναι ο αγαπημένος μου πίνακας, αλλά μ’ αρέσει πολύ το “Alice in Wonderland”. Το συγκεκριμένο μού πήρε πολύ περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι τα υπόλοιπα, για να το ολοκληρώσω. Το ξεκίνησα, μετά το άφησα χωρίς να το αγγίξω για μήνες και ύστερα τελειοποίησα το πρόσωπο. Όταν τελικά επέστρεψα σε αυτό, παρατήρησα ότι από τεχνικής άποψης είναι το καλύτερό μου.
Συχνά με ρωτάνε αν μπορώ να ζωγραφίσω ρεαλιστικά. Απαντάω ότι αν θέλεις κάτι ρεαλιστικό, τότε τράβα μια φωτογραφία. Κι εγώ χρησιμοποιώ φωτογραφίες όταν, για παράδειγμα, ζωγραφίζω κάποιον που δεν ζει. Α! Μ’ αρέσει πολύ επίσης και το “Crop Failure”, που έχω κάνει για το μακελειό που είχε γίνει στο γυμνάσιο Columbine. Είναι τα δύο αγόρια με το σήμα της ειρήνης. Μου θυμίζει λίγο την ταινία “Mash”…
5 λέξεις-κλειδιά για τα έργα by Manson... Οικείο. Αποχή/απομόνωση. Γεμάτα πόνο. Και πολύ αισιόδοξα.
Τι είναι καλλιτέχνης;
Αρχικά πιστεύω ότι η τέχνη πρέπει να κριτικάρει κάτι και να είναι ένα ερωτηματικό, όχι μια απάντηση. Για να είσαι καλλιτέχνης πρέπει να θέτεις ερωτήσεις. Δεν νομίζω ότι έχει νόημα να προσπαθεί κάποιος να χαρακτηρίσει τα έργα μου ως πεσιμιστικά ή ότι προδίδουν κάποιο νιχιλισμό. Αν δεν πιστεύεις στον κόσμο στον οποίο ζεις, τότε δεν κάνεις τέχνη. Εννοείται ότι πάντα θα υπάρχουν πράγματα που δεν σου αρέσουν, που σε πληγώνουν. Τέχνη είναι αυτό που είσαι και δεν πρέπει τα έργα να είναι πιο σημαντικά από τον καλλιτέχνη. Αλλά την ίδια στιγμή, όταν ο κόσμος βλέπει έναν πίνακά μου, δεν χρειάζεται να σκέφτεται εμένα ή την προσωπική μου ζωή. Δηλαδή με τον ίδιο τρόπο που ακούς ένα τραγούδι, μόνο που εκεί μέσα υπάρχει ένα άλλο, εντελώς διαφορετικό συναισθηματικό κομμάτι του εαυτού σου.
Εικαστικά vs μουσική
H ζωγραφική μου προσφέρει ένα φορμάτ για να μπορώ να εκφράζω τις διαφορετικές μου προσωπικότητες. Στη μουσική πρέπει να είμαι πάρα πολύ συγκεντρωμένος, ώστε να δημιουργώ κάτι με το οποίο το κοινό να ταυτίζεται. Πρέπει να είμαι αρχηγός για την μπάντα μου και να τους προσφέρω κάτι στο οποίο να πιστέψουν. Συχνά νιώθω τόσο ευγνώμων που ο κόσμος μού στάθηκε στη μουσική, ακόμη και στις πιο αδύναμες περιόδους μου.
Ποιο είναι αυτό το πρόσωπο που με κοιτάει, Marilyn;
Κοιτάζοντας τους πίνακες που έκανα την περασμένη βδομάδα, παρατηρώ ότι είναι κυρίως πορτρέτα της αρραβωνιαστικιάς μου Rachel Wood, επειδή είναι το άτομο που βλέπω συχνότερα. Ταυτόχρονα όμως δεν είναι η Rachel, γιατί μπορεί να ζωγραφίζω έξι εντελώς διαφορετικές εκδοχές. Πάντα, όμως, στα έργα μου υπάρχει κάποιο στοιχείο που είναι μπροστά μου. Πολλές φορές πρόκειται για ένα κομμάτι του εαυτού μου. Παλιότερα μου είχε πει κάποιος ότι όλοι μου οι πίνακες είναι, σ’ ένα μέρος τους, μια προσωπογραφία μου. Αλλά εγώ πάντα προσπαθώ να υιοθετήσω ένα στοιχείο διαφορετικότητας, στο οποίο να μην είμαι συνηθισμένος. Κάποιος άλλος είχε πει ότι όλοι οι πίνακές μου έχουν κάτι το ανολοκλήρωτο κι ότι αυτό επιδεικνύει διάφορα ψυχολογικά θέματα ή ότι θέλω να δηλώσω κάτι μέσα απ’ αυτό. Ίσως υπάρχει κάποια σχέση με όλα αυτά που λένε. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι είτε δεν είχα όρεξη να τελειώσω κάποιον πίνακα ή ότι απλά βαριόμουν.
Τι θα φέρεις στην Αθήνα;
Θα φέρω αρκετά καινούργια έργα που τελειώνω τώρα. Έχουν πολλές μαύρες, έντονες γραμμές και ίσως είναι λίγο πιο ολοκληρωμένα. Θα υπάρχουν και παλιότεροι πίνακες, και θα προσπαθήσω να φέρω και πολλά από τα αγαπημένα μου. Νιώθω πολύ άνετα που θα παρουσιάσω τα έργα μου στην Ελλάδα, καθώς είναι το μέρος όπου άνθισαν οι τέχνες αλλά και οι μη χριστιανικοί θεοί…
Δεν ακούω μουσική όταν ζωγραφίζω. Συνήθως ζωγραφίζω νύχτα, που είναι ήσυχα. Είναι η τέλεια ώρα: κανείς δεν είναι ξύπνιος, κανένας δεν με ενοχλεί, παρά μόνο οι γάτες μου... Συχνά μου κλέβουν τα χρώματα και πρέπει να τις κυνηγάω για να τα πάρω πίσω! Πιστεύω ότι στη διάρκεια της ημέρας όλα είναι υπερβολικά δυνατά και θορυβώδη, ότι οι άνθρωποι σπαταλάνε πολλή ενέργεια και παρενοχλούν το μυαλό τους. Ενώ τη νύχτα όλα έχουν μια συνέχεια, μια συμφωνία και μια ακολουθία.
Οι τίτλοι των έργων σου είναι...
Συχνά αποφασίζω τους τίτλους πριν ζωγραφίσω. Κάποιες φορές έχω ένα θέμα, για παράδειγμα 5-6 πίνακες που θέλω να ζωγραφίσω με μια σειρά. Άλλες φορές αποφασίζω τον τίτλο λίγο πριν ανοίξουν οι πόρτες της γκαλερί! Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι τον έχω βγάλει εκείνη τη στιγμή. Τους έχω μέσα στο κεφάλι μου και τους σημειώνω για να μην τους ξεχάσω. Και ύστερα προσπαθώ να επικεντρωθώ στη ζωγραφική. Οι τίτλοι προσθέτουν, κατά τη γνώμη μου, στον πίνακα μια διάσταση ειρωνείας. Δεν θέλω να δίνω κάποιον τίτλο που θα απλουστεύει το έργο. Αντίθετα, προτιμώ κάποιον που να το κάνει πιο περίπλοκο ή με περισσότερο βάθος ή να προκαλεί σύγχυση. Ένας από τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες, ο Σαλβαντόρ Νταλί, έχει πει: «Η σύγχυση είναι μια πολύ ισχυρή μορφή επικοινωνίας». Είναι το αγαπημένο μου απόφθεγμα.
Ο μεγαλύτερός σου φόβος;
Φοβάμαι πάρα πολύ μην πάψω να είμαι δημιουργικός. Μου έχει ήδη συμβεί μία φορά και δεν θα ήθελα να μου ξανασυμβεί. Θα έλεγα, επίσης, ότι περισσότερο από όλα φοβάμαι να βρίσκομαι σε αυτοκίνητα με ανθρώπους που δεν οδηγούν καλά! Όχι επειδή φοβάμαι να πεθάνω, αλλά δεν θέλω να με σταματήσει η αστυνομία.
Μία σελίδα από το ημερολόγιό σου;
Κάθε μέρα μου είναι εντελώς διαφορετική. Υπάρχουν μέρες που θα ξυπνήσω στις 6 το απόγευμα και θα πω: «Τι θα κάνουμε αύριο;». Και όλοι μου λένε: «Εννοείς σήμερα… Το αύριο είναι όταν ξυπνήσουμε το πρωί!». Υπάρχει κάποιο μπέρδεμα! Προσπαθώ να μην έχω πάντα βαμπιρίστικο ωράριο. Αλλά τη νύχτα λειτουργώ καλύτερα: μου έρχονται οι καλύτερες ιδέες, περνάω καλά! Συνήθως όταν οι άλλοι κοιμούνται, εγώ τρυπώνω μέσα στο δωμάτιο και νομίζουν ότι είμαι κλέφτης… Τώρα που το σκέφτομαι, ο κλέφτης θα ήταν μια πολύ καλή δουλειά για μένα. Θα μου ταίριαζε γάντι.
Aχ Marilyn, ό,τι και να πεις με βρίσκει σύμφωνη. Μου αρέσουν όλα όσα λες, τα έργα σου είναι ακριβώς αυτά που θα ήθελα να δω από σένα. Θα με αφήσεις να σε αγγίξω στα εγκαίνια της έκθεσής σου; Θα μου ζωγραφίσεις το πορτρέτο μου; Θέλεις να σου δώσω τη λευκή μου πούδρα και το μολύβι των ματιών μου; Είναι μαύρο, κατάμαυρο. Painted black.
10°
