Καλές οι LIFO και οι ATHENS VOICE και οι εφημερίδες και τα post και οι προσωπικές γνώμες του καθένα που ξαφνικά έγινε expert ισλαμολόγος αλλά νομίζω κανένα άρθρο δεν είναι πιο ενδιαφέρον από του σύρου συγγραφέα Γιασίν Αλ-Χατζ Σάλεχ στην Al-Hayat που έζησε και συνεχίζει να ζει ανάμεσα σε φονταμενταλιστές ισλαμιστές αλλά και μετριοπαθείς. Για τους αριστερούς που σιχαίνονται την Σώτη Τριανταφύλλου να επισημάνω ότι ο συγγραφέας αυτοπροσδιορίζεται ως φιλομαρξιστής Γράφει στην Al-Hayat:
«Για να είμαι ακριβής,οι ισλαμιστές μοιράζονται τέσσερις ιδέες.
1) Την άρνηση να διαχωρίσουν σαφώς τη θρησκεία από τη βία και να πουν, στο όνομα του Ισλαμ,ότι η βία είναι παράνομη.Ως εκ τούτου,κανένας από αυτούς δεν αποδέχεται εξολοκλήρου τη θρησκευτική ελευθερία, την ελευθερία αλλαγής θρησκείας του και μη θρησκείας.Οι μετριοπαθείς είναι ασυνεπείς όταν αντιτίθενται στην ανεξέλεγκτη βία του ISIS αλλά αποδέχονται τη σχέση μεταξύ θρησκείας και βίας, την εφαρμογή της σαρίας και το πρόγραμμα ελέγχου του κράτους και της κοινωνίας σύμφωνα με το πρότυπο του ολοκληρωτισμού.
2) Το φαντασιακό της αυτοκρατορίας που περιστρέφεται γύρω από κατακτήσεις,επιδρομές και στρατιωτική δόξα.Είναι ένα φαντασιακό ισχύος και κυριαρχίας,ηρώων και σουλτάνων που αφήνει πολλά περιθώρια στις διάφορες πτυχές της καθημερινής ζωής, τις καθημερινές πράξεις και τη θέση των γυναικών.Ποτέ δεν κάνμε μία τέτοια αναθεώρηση της Ιστορίας ώστε να ξεκαθαρίσουμε ότι αυτές οι ισλαμικές κατακτήσεις ήταν εδαφικές και δεν είχαν εγγενή σχέση με τη θρησκεία.
3) Η περιφρόνηση του έθνους-κράτους.Αυτό που μετράει στα μάτια όλων των ισλαμιστών είναι η Ούμα,δηλαδή το ισλαμικό έθνος.Οι ισλαμιστες διαλύουν τα υπάρχοντα κράτη στο εσωτερικό της Ούμα, ενώ αυτά τα κράτη αντιπροσωπεύουν το γενικό συμφέρον για περισσότερο από έναν αιώνα και η Ούμα έχει μικρότερη διάρκεια από αυτά. Οι “μετριοπαθείς” ισλαμιστές η συριακή Μουσλουμανική Αδελφότητα για παράδειγμα, επέκριναν ποτέ αυτό τον πατριωτισμό;Ούτε λέξη.Επειδή συμφωνούν και επαυξάνουν.
4) Η εφαρμογή της σαρίας είναι άλλο κοινό χαρκατηριστικό που προστίθεται στον εξαναγκασμό, στο φαντασιακό της αυτοκρατορίας και στην περιφρόνηση για το έθνος-κράτος. Εξαιτίας της απουσίας ισχυρής πνευματικής βάσης για να αντιταχθεί στους εξτρεμιστές, η μουσουλμανική νεολαία έχει την εντύπωση οτι είναι ο ISIS και οι συναφείς οργανώσεις που αντιπροσωπεύουν τη θρησκεία τους, όχι οι «μετριοπαθείς».
Αυτά από τον Γιασίν.Το δικό μου θεολογικό σχόλιο (μου το επιτρέπει το πτυχίο μου στη Θεολογική και τα άπειρα μαθήματα δογματικής) ας είμαστε ελαφρώς επιφυλακτικοί με δόγματα θρηκειών που δεν σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και στον σωτηριολογικό τους χαρακτήρα υπόσχονται υλιστικές απολαβές και γυναίκες τρόπαια. Οι προοδευτικοί θεολόγοι ήμασταν δίπλα σε μουσουλμάνους που έβλεπαν και βλέπουν ότι τα ιερά βιβλία δεν έχουν ρητορική μίσους και θα πρέπει να απαλλαγούν από αυτή.Τέλος όταν προκύπτει ένα ζήτημα κοινωνικού προβληματισμού ας εμπιστευόμαστε τα βιβλία και την τέχνη.Όχι τα δικαστήρια.
Gregory Farmakis
Διαβάζω άρθρο της Xenia Kounalaki (εδώ) που δικαιολογεί τον αντιρατσιστικό και την δίωξη της Σώτης Τριανταφύλλου, με το ότι «η νομοθεσία εκφράζει πάντα το Zeitgeist, το πνεύμα της εποχής κατά την οποία θεσπίζεται» και η φράση με αντατριχιάζει. Το καλό και το κακό, το δίκαιο και το άδικο, είναι δηλαδή απλά το πνεύμα της εποχής. Το πνεύμα της εποχής μας είναι ότι τιμωρούμε τον λόγο που δεν μας αρέσει και deal with it. Αύριο μπορούμε να επιλέξουμε ένα άλλο. Αυτός όμως ο σχετικισμός οδηγεί σε μηδενισμό και αυτό είναι που θέλουν να αγνοούν όσοι τον βρίσκουν βολικό για να αποφεύγουν τα πραγματικά δύσκολα ερωτήματα. Γιατί μπορεί οι κοινωνίες να νομοθετούν το «Zeitgeist», αλλά τίποτε δεν μας εγγυάται ότι αυτό δεν μπορεί να είναι ανόητο, άδικο ή και συχνά απεχθές. Ακόμη και οι δημοκρατικές κοινωνίες. Γι'αυτό μπορεί οι κοινωνίες να νομοθετούν αλλά όπως λέει και ο Dworkin οι δικαστές έχουν την ηθική ευθύνη να μην εφαρμόζουν κακούς ή άδικους νόμους. Και πέραν αυτού, δεν αποφασίζουν οι κοινωνίες αυθαίρετα τι είναι δίκαιο και άδικο. Οπότε όχι, δεν τελειώνει η συζήτηση με την επίκληση του νόμου που εφαρμόζει τάχα το Zeigeist. Ίσα, ίσα, έτσι αρχίζει.
Vassilis Vamvakas
Σε μια κοινωνία που διαφωνούμε ακόμη και για το τι μέρα είναι, η ποινικοποίηση του λόγου του μίσους μπορεί να δημιουργήσει μόνο νέο μίσος. Είναι μαθηματικά αναμενόμενο ότι η προσπάθεια ποινικοποίησης του μίσους, θα οδηγήσει σε διαγωνισμό λογοκρισίας, στο βαθμό που δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε τι προκαλεί βία ή πολύ περισσότερο τι σημαίνει βία. Ακόμη και αν τα δικαστήρια τηρήσουν το γράμμα του νόμου και δεν υπάρξουν ανόητες ποινές λογοκρισίας, ο δημόσιος λόγος κινδυνεύει από τους αυτόκλητους λογοκριτές και τις προσπάθειές τους για αποκλεισμό της διαφωνίας που μισούν. Μόνο ο οργανωμένος σημειωτικός ανταρτοπόλεμος του λόγου του μίσους μπορεί να τον σταματήσει . Η καθημερινή κατάδειξη και αποδόμησή του. Όμως σε αυτό τον αγώνα είμαστε πολύ λίγοι, γιατί αποδεικνύεται ότι αυτοί που επαίρονται δημόσια ως πολέμιοι του είναι συχνά οι εκούσιοι ή ακούσιοι υποστηρικτές του. Το παράδειγμα της Χρυσής Αυγής (και της δίκης που σέρνεται) παραμένει περίτρανη απόδειξη.
Η είδηση για τη δίκη της Σώτης Τριανταφύλλου είναι από εκείνες τις ειδήσεις που θα μπορούσαν να έχουν γραφτεί σαν φάρσα σε κάποια σατιρική εφημερίδα, όπως το Κουλούρι. Η συγγραφέας οδηγείται στα δικαστήρια για προτροπή σε ισλαμοφοβική βία βάσει ενός ρητού που συμπεριέλαβε σε άρθρο του 2015 και το οποίο απέδωσε εσφαλμένα (;) στο Μάρκο Πόλο: «φανατικός μουσουλμάνος είναι αυτός που σου κόβει το κεφάλι, ενώ μετριοπαθής είναι εκείνος που σε κρατάει για να σου κόψουν το κεφάλι».
Για τη χρήση του επίμαχου παραθέματος είχε ερωτηθεί σε συνέντευξή της στην Καθημερινή και είχε δηλώσει (η επισήμανση με έντονα στοιχεία είναι δική μου):
Aνέφερα μια φράση του Μάρκο Πόλο για να υπενθυμίσω και να τονίσω ότι η σύγκρουση μεταξύ Ανατολής και Δύσης δεν χρονολογείται ούτε από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ ούτε, φυσικά, από τις αμερικανικές επιχειρήσεις στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν – ότι δεν τίθεται ζήτημα «εκδίκησης των καταπιεσμένων». […] Oσο για το μετριοπαθές Ισλάμ, είναι ένας μύθος. […] Η ρητορική μίσους δεν ωφελεί – αλλά δεν ωφελεί ούτε η εθελοτυφλία, ο εξωραϊσμός μιας πολύ ανησυχητικής κατάστασης που μοιάζει σήμερα με ελέφαντα σε δωμάτιο. Η ισλαμοφοβία είναι φυσικό και αναμενόμενο αντανακλαστικό. Από την πλευρά τους, οι ηγεσίες ορθώς πράττουν όταν προσπαθούν να διατηρήσουν την κοινωνική συνοχή και να αποτρέψουν πράξεις βίας εκ μέρους των Ευρωπαίων.
Πριν αποφασίσουμε αν η Σώτη Τριανταφύλλου είναι ισλαμοφοβική, ας διαβάσουμε επίσης κάποιες από τις απόψεις της από το κεφάλαιο «Η περίπτωση του Ισλάμ (και άλλες περιπτώσεις)» από το βιβλίο της Πλουραλισμός, πολυπολιτισμικότητα, ενσωμάτωση, αφομοίωση (Πατάκης, 2015):
Μπορεί να εκκοσμικευτεί το ισλάμ; Μπορεί να εκδυτικιστεί; Μπορεί να γίνει ανεκτικό; Μπορεί να συνδιαλεχτεί με τον χριστιανισμό; Δύσκολα. Η ελαστικότητα που υπονοείται από μια νομική εξέλιξη είναι ανύπαρκτη εφόσον το δίκαιο συνδέεται με το κορανικό δόγμα. Στη Δύση το δίκαιο είναι αυτόνομο. Στις ισλαμικές χώρες είναι ετερόνομο: γεννιέται και παραμένει στο εσωτερικό της θρησκείας. (σελ. 145)
Είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε διάκριση μεταξύ ενός ανοιχτού και λογικού ισλάμ και ενός ισλάμ κλειστού που αρνείται κάθε διάλογο. Όμως, σε ό,τι αφορά τις μάζες, η πραγματικότητα είναι μία: αν και το σκληροπυρηνικό ισλάμ ενισχύεται μέσω της τεχνολογίας των επικοινωνιών, η εξέλιξή του αντιβαίνει στη νεωτερικότητα. (σελ. 149)
Συνιστούν οι παραπάνω απόψεις ρητορική μίσους; Επαρκεί το επίμαχο χωρίο για να θεωρηθεί η συγγραφέας ισλαμοφοβική και ρατσίστρια; Πολλά επιχειρήματα θα μπορούσαν να αναφερθούν υπέρ της, αλλά προτιμώ να μην επιμείνω άλλο σε αυτό το κομμάτι. Πριν προχωρήσω θα ήθελα, βέβαια, να ξεκαθαρίσω την άποψή μου: είμαι κατά των μηνύσεων για βλασφημία και ρητορική μίσους. Γνωρίζω πως, αν υποστηρίξω ότι οι ομοφυλόφιλοι πρέπει να θανατώνονται, θα δικαστώ και θα καταδικαστώ, αλλά αυτή η προτροπή βρίσκεται τυπωμένη στην Παλαιά Διαθήκη, στο Λευιτικόν (20: 13 καὶ ὃς ἂν κοιμηθῇ μετά ἄρσενος κοίτην γυναικός, βδέλυγμα ἐποίησαν ἀμφότεροι· θανάτῳ θανατούσθωσαν, ἔνοχοί εἰσιν), και ως τώρα δεν έχει απαγορευτεί η κυκλοφορία τής Βίβλου λόγω αυτού του χωρίου. Αυτό το παράδοξο συνοψίζει περίπου τον λόγο για τον οποίο δεν υποστηρίζω την προσφυγή στα δικαστήρια. Προτιμώ τη ρητορική μίσους (αυτό που θεωρεί ο καθένας ρητορική μίσους) να την αντιμετωπίζω με ρητορική.
Θα ήταν χρήσιμο ωστόσο να υπολογίσουμε τις συνέπειες της μήνυσης. Θα καταπολεμήσει την ισλαμοφοβία; Θα βελτιώσει τυχόν καταδίκη της Σώτης Τριανταφύλλου τις ζωές των μουσουλμάνων που ζούνε στην Ελλάδα; Συνιστά γελοιότητα το να έχουμε τέτοιες αυταπάτες σε μία χώρα όπου ανθούν η ακροδεξιά και ο νεοναζισμός. Είναι βέβαιο όμως ότι τέτοιες δίκες αναπόφευκτα συνδέονται με την ηθική απαξίωση του μηνυόμενου. Ακόμα και η αθώωση δεν αρκεί για να εξαλείψει τον στιγματισμό που συνεπάγεται η ρετσινιά της ισλαμοφοβίας και του ρατσισμού.
Χρειάζεται λοιπόν να αναλογιστούμε αν αξίζει να της καταλογιστεί η ίδια κατηγορία που απευθύνουμε σε ανθρώπους που κινούνται στο χώρο της ελληνικής ακροδεξιάς και του νεοναζισμού. Τέτοιες μηνύσεις απειλούν να στενέψουν το φάσμα των επιτρεπόμενων απόψεων σε ό,τι δεν θα θεωρούν αξιόποινο οι μηνυτές. Δεν είναι απίθανο ότι πολλοί θα προτιμήσουν να αυτολογοκριθούν αντί να ασκήσουν κριτική κατά του Ισλάμ από το φόβο μήπως θεωρηθούν ύποπτοι ρατσιστικών απόψεων.
Επιπλέον ελλοχεύει ο κίνδυνος η δίκη να χρησιμοποιηθεί κατά των μουσουλμάνων. Μία τέτοια «ανάγνωση» άρχισαν να προωθούν τις τελευταίες ημέρες μπλογκ και ιστοσελίδες με τίτλους που προειδοποιούν για προνομιακή μεταχείριση του Ισλάμ, όπως: «Διώκονται ΕΛΛΗΝΕΣ για χάρη του Ισλάμ!» και «Η ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ στην ΕΛΛΑΔΑ! Βλέπουν παντού ΙΣΛΑΜΟΦΟΒΙΑ…». Αυτή είναι μέχρι τώρα η επιτυχία του μηνυτή: συκοφαντείται το ισλάμ ως υπεύθυνο μίας εκστρατείας φίμωσης της ελευθερίας του λόγου στην Ελλάδα.
Παραμένει πάντα ενδιαφέρουσα η στάση που θα κρατήσουν οι ομότεχνοι της Σ. Τ. και οι λοιποί διανοούμενοι. Θα σπεύσουν στο πλευρό της, όπως στήριξαν την Έρση Σωτηροπούλου, όταν ο Πλεύρης ζητούσε την απόσυρση του βιβλίου της από τις σχολικές βιβλιοθήκες για να «προστατεύσει» το ήθος της νεολαίας ή θα αποδεχτούν τον παραλογισμό τού να αποφασίζει η δικαιοσύνη του ελληνικού κράτους για το τι είπε ο Μάρκο Πόλο;
Με το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου ανάμεσα σε αυτούς που καταδικάστηκαν στη Γαλλία για συνεργασία με τους ναζί ήταν ο Σελίν και ο Μπραζιγιάκ — ο τελευταίος σε θανατική ποινή. Ο Καμί, ο Βαλερί, ο Ανούιγ, ο Κλοντέλ στάθηκαν στο πλευρό του Μπραζιγιάκ και ζήτησαν να μην εκτελεστεί. Όμως η Σ. Τ. δεν είναι Μπραζιγιάκ ή Σελίν ούτε είναι ρατσίστρια, ώστε δικαίως μπορούμε ισχυριστούμε ότι αυτή η μήνυση μοιάζει περισσότερο με φάρσα. Με τη δίκη θα διαπιστώσουμε ποιοι θα υπερασπιστούν την ελευθερία του λόγου.
Stavros Tsakyrakis
Αυτονόητη η αλληλεγγύη μας προς την κ. Σώτη Τριανταφύλλου. Έχει απόλυτο δικαίωμα να καταφέρεται εναντίον της μουσουλμανικής ή άλλης θρησκεία και να χαρακτηρίζει, όπως νομίζει, τους πιστούς. Χωρίς αυτό το δικαίωμα απλούστατα δεν υπάρχει ελευθερία του λόγου.
Aristos Doxiadis
Ο αντιρατσιστικός νόμος ξεκινά ως εξής:
«Όποιος με πρόθεση, δημόσια, προφορικά ή δια του
τύπου, μέσω του διαδικτύου ή με οποιοδήποτε άλλο
μέσο ή τρόπο, υποκινεί, προκαλεί, διεγείρει ή προτρέπει
σε πράξεις ή ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν
διακρίσεις, μίσος ή βία κατά προσώπου ή ομάδας προ−
σώπων...»
Άρα, για να διωχθεί πρέπει, πρώτο, να υποκινεί σε *πράξεις*, και δεύτερο, αυτό να το κάνει σκόπιμα («με πρόθεση»).
Αν ο Δημητράς θεωρεί ότι η έκφραση γνώμης για μια θρησκεία, όσο αρνητική κι αν είναι, είναι αυτόματα και υποκίνηση σε πράξη κατά των πιστών, τότε δύο είναι οι πιθανές εξηγήσεις:
α. Είναι ηλίθιος,
β. Νομίζει ότι η κοινωνική ειρήνη απαιτεί και ομοιομορφία ιδεολογίας. Είναι δηλαδή οπαδός του ολοκληρωτισμού, που καμώνεται τον δικηγόρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ντροπή του.
Stavros Konstantinidis
Μόνο ντροπή
Η Σώτη είναι ένας σπάνιος άνθρωπος, με μεγάλα αποθέματα, γενναιότητας, ευθύτητας, αφοβίας και ιδεολογικά κάθετη απέναντι σε κάθε μορφή βίας. Μόνο θύμα της βίας υπήρξε και μόνο μια μυωπική εμπάθεια θα μπορούσε να μη το αναγνωρίζει αυτό. Μεγάλη λογοτέχνης και πολιτικός στοχαστής. Βαθιά ευρυμαθής και αδιανόητα παραγωγική. Μία πραγματικά ελεύθερη και αυτόνομη διαννοούμενη, με εντυπωσιακή και πολύπλευρη εμβέλεια. Η έννοια της πολυπολιτισμικότητας έχει τεθεί από πλευράς της με τρόπο πρωτοπόρο οχι μόνο για την ελληνική αλλά και την ευρωπαϊκή σκέψη. Θεωρώ μεγάλη ντροπή, αν όχι ανέντιμη προβοκάτσια και σκοταδισμό αυτό που επιχειρείται και μάλιστα με πρωτοβουλία ενος μεμονωμένου ανθρώπου. Το ερμηνεύω μόνο με όρους ψυχολογικούς και το αποδίδω σε λόγους αβυσαλέου μίσους και κομπλεξισμού
Kimon Frangakis
Χωρίς να μπούμε στην ουσία του επίδικου πλέον κειμένου της Σώτης Τριανταφύλλου (με το οποίο προσωπικά διαφωνώ), ας αναρωτηθούμε ποιος ωφελείται από τη μήνυση ενάντιον της. Η όλη ιστορία –που άλλωστε θα καταλήξει (ορθώς) σε δικαίωση της συγγραφέως– ωφελεί πρωτίστως τους πραγματικούς ρατσιστές από τη μία αλλά και δευτερευόντως την ατζέντα ορισμένων φανατικών ισλαμιστών απο την άλλη. Οι μεν ρατσιστές και ισλαμοφοβικοί έχουν βρει νέο βήμα τώρα και βρίζουν τους μουσουλμάνους, τους άθεους ακτιβιστές, την πολιτική ορθότητα που εξαπλώνεται κ.ο.κ. με το περίβλημα του αγώνα υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης. Το δε ακραίο Ισλάμ από την άλλη έχει ακριβώς αυτό το σκοπό, να μεταφέρεται η κόντρα στο εσωτερικό των φιλελεύθερων δυτικών δημοκρατιών, να παροξύνεται η σύγκρουση των πολιτισμών, και όποιον πάρει ο χάρος.
Dora Tsikardani
Είναι πολύς ο καιρός και πολλοί εκείνοι που ξεμπερδεύουν με τα λεγόμενα της Σώτης Τριανταφύλλου, χαρακτηρίζοντάς την ρατσίστρια. Προσωπικά, παρακολουθώ την εξαιρετικά διεισδυτική σκέψη της με ενδιαφέρον, ακόμη και όταν εκφράζεται με ακραίο τρόπο. Το ’φερε η συγκυρία λοιπόν και η Σώτη διώκεται για υποκίνηση ρατσιστικού μίσους, βάσει του αντιρατσιστικού νόμου, με τις διατάξεις του οποίου διαφώνησα με ένταση, αφού ήταν από νομοθετήσεώς του βέβαιο, ότι θα λειτουργούσε αρνητικά, με ποινικοποίηση των απόψεων. Δεν πειράζει για τη συγκεκριμένη· θα ταλαιπωρηθεί, αλλά η απόφαση που θα εκδοθεί, θα είναι απόφαση - πιλότος. Οι βεβαιότητές μας όμως, πρέπει να κλονιστούν. Γιατί αυτή η έρμη η συγκυρία έφερε και μια άλλη σύμπτωση: η δίωξη της Σώτης συνέπεσε με την αποκάλυψη, ότι οι κλειτοριδεκτομές έφτασαν και στο κέντρο της Αθήνας -και ποιος ξέρει και που αλλού- θυμίζοντάς μας, ότι η ζωή δεν είναι αυταξία για όλους, ούτε και εδώ. Και, επειδή λατρεύω και θεωρώ εξαιρετικά γόνιμες τις πολυπολιτισμικές κοινωνίες, δεν μπορώ παρά να επισημάνω ότι η ύπαρξή τους μπορεί να βασίζεται στον δυτικό νομικό πολιτισμό.
Αυτά, και τα περί ισλαμοφοβίας περισσεύουν...
Nicolas Sevastakis
Δυο διαστάσεις, διαφορετικές μεταξύ τους:
Το πρώτο είναι ο πειρασμός για «δικαστικοποίηση» μιας πολιτικής αντίθεσης, μιας βαθιάς ηθικής διαφωνίας, μιας έριδας για λεπτά δημόσια ζητήματα.
Το δεύτερο είναι η λεκτική υπερβολή και εκτράχυνση που δεν έχει σχέση με την ελευθεροστομία αλλά με τον φανατισμό. Αν πω «ριζοσπαστικό Ισλάμ με ολοκληρωτικές τάσεις» και πω «το Ισλάμ» ή «η Ανατολή» ή κάτι πιο γενικευτικό, δεν δείχνω το ίδιο πράγμα.
Το ξέρω φυσικά ότι ο δημόσιος λόγος γίνεται πιο καθαρός και ενδεχομένως πιο αιχμηρός, όταν ενσωματώσει ένα επίπεδο πολεμικής, μια δόνηση θερμής εναντίωσης. Κερδίζει κάτι, χάνει κάτι. Κερδίζει σε αντήχηση, χάνει ενίοτε στην στόχευση της κριτικής. Για παράδειγμα, εγώ είμαι πολύ κοντά σε μια ριζική κριτική σε όλες τις «θρησκείες-ιδεολογίες» (όχι στην θρησκευτική εμπειρία, ούτε στους φορείς της) και επειδή σήμερα δεν είμαστε στην εποχή των χριστιανικών θρησκευτικών πολέμων αλλά στη συγκυρία μιας ορισμένης ισλαμιστικής επιθετικότητας, συμμερίζομαι μια προοδευτική και ρεπουμπλικανική εναντίωση στο ριζοσπαστικό και εξτρεμιστικό πολιτικό Ισλάμ. Και το θεωρώ και σημαντικό θέμα για τη σύγχρονη δημοκρατική σκέψη.
Ζω όμως σε μια χώρα όπου από διάφορες πλευρές και κυρίως από ένα βαθύ ''δεξιό'' εθνο-ορθόδοξο, αντι-μουσουλμανικό κλπ διαδίκτυο, βγαίνει κάτι άλλο: τραμπικό, ακροδεξιό κλπ.
Γι’ αυτό έχει σημασία το πως μιλάμε και όχι μόνο το θέμα.
Προτιμώ πια να δουλεύω στην απόχρωση μέσα στη θέση (που είναι όμως η υπεράσπιση μιας κοσμικής και ρεπουμπλικανικής πολιτικής κοινότητας) παρά στην απόλυτα εντυπωσιακή θέση.
Όχι γιατί με ενδιαφέρει η πολιτική ορθότητα αλλά γιατί μας διαβάζουν πολλοί που δεν μπαίνουν στις αναλυτικές διακρίσεις, Δεν έχουν το χρονο, τη διάθεση, τις δυνατότητες. Ε, σε αυτούς δεν μπορώ να τους λέω Αριστερά-Πυρ, Μουσουλμανισμός-Πυρ, Φιλελευθερισμός-Πυρ....
Η δικαστικοποίηση (όπως και η μανία των ενστάσεων και των προσφυγών που έχει καταλάβει πολλούς συγχρόνους) μου είναι αντιπαθής. Ειδικά όταν δεν αφορά ανθρώπους από ένα μαχητικό αντιδημοκρατικό άκρο αλλά μια συγγραφέα, τη Σώτη Τριανταφύλλου, με κοσμοπολίτικη και φιλελεύθερη σκευή. Λέω όμως πως με ζητήματα λεπτά της δημόσιας κριτικής και αντιπαράθεσης, χρειαζόμαστε την προσοχή και στη λέξη. Και στο νεύμα που κάνουμε μέσα από ένα άρθρο ή μια γνώμη. Γιατί πάντα θα σπεύσουν κάποιοι να σε κάνουν εργαλείο στη δική τους ατζέντα, στους δικούς τους πολιτισμικούς πολέμους. Και είναι καλό να μην τους αφήνεις το ελεύθερο.
Gregory Farmakis
Η «προτροπή» σε πράξεις βίας ή διακρίσεις είναι τουλάχιστον κάτι ρητό και εύλογα διαπιστώσιμο. Η διά του λόγου «υποκίνηση», η «πρόκληση», η ακόμα η «διέγερση», ως πράγματα υπόρρητα, δεν είναι, γιατί κάθε αξιολογική κρίση θα μπορούσε κακόπιστα να θεωρηθεί ότι εμπίπτει στα πεδία των όρων αυτών. Ο αντιρατσιστικός νόμος αυτός είναι συνειδητά διατυπωμένος διασταλτικά για να διευκολύνει την λογοκρισία και την επιβολή κυρίαρχης άποψης, αλλά και να είναι εύκολο να χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά. Και γι'αυτό, άθλιος. Αυτό είναι το θέμα, και όχι ο κάθε εμπαθής φανατικός βλαξ.
Edit: Εκτός αν ο ανομολόγητος σκοπός του «νομοθέτη» ήταν η έμμεση αποτροπή κάθε αξιολογικής κρίσης στο συγκεκριμένο πεδίο, αν δηλαδή, η «προτροπή σε πράξεις βίας ή διακρίσεις» ήταν απλά φενάκη για να τηρηθούν τα προσχήματα. Και αυτό, αν ισχύει, κάνει τον νόμο αυτόν ακόμα πιο άθλιο.
Petros Tatsopoulos
Παναγιώτη, γνωρίζεις πόσο εκτιμώ τον κόπο και τα χρόνια που έχεις αφιερώσει στο Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι. Διατηρώ και τις καλύτερες αναμνήσεις από τη συνεργασία μας τον καιρό που ήμουν στο Συμβούλιο της Ευρώπης, τόσο για τα δικαιώματα των Ρομά όσο και για τα εγκλήματα της ναζιστικής Χρυσής Αυγής. Ωστόσο, σε μια χώρα όπου καθημερινά κάνει θραύση ατιμωρητί η ρατσιστική ρητορική του μίσους προς πάσα κατεύθυνση –ισλαμοφοβική, αντισημιτική ή όποια άλλη–, το να παραπέμπεται για να δικαστεί, ύστερα από δική σου πρωτοβουλία, για δημόσια υποκίνηση ισλαμοφοβικής βίας η... Σώτη Τριανταφύλλου, το θεωρώ ντροπή. Τίποτε άλλο, Παναγιώτη. Μόνο ντροπή.
Petros Tatsopoulos
Δεν είναι ντροπή να κάνεις ένα λάθος –αλλά προφανώς δεν προδίδει ιδιαίτερη ευφυία να διορθώνεις ένα λάθος μ’ ένα χειρότερο. Ο Παναγιώτης Δημητράς τσουβάλιασε –με μια αίσθηση ρουτίνας, θέλω να πιστεύω– το άρθρο της Σώτης Τριανταφύλλου μαζί με δεκάδες άλλα άρθρα, που συλλήβδην τα θεωρούσε ρατσιστικά. Δεν περίμενε –όπως ομολογεί και ο ίδιος στη σελίδα του– ότι από όλα τα άρθρα (ακροδεξιών ιεραρχών και πολιτικών, ως επί το πλείστον) η/ο εισαγγελέας θα ξεχώριζε μονάχα το άρθρο της Σώτης Τριανταφύλλου και θα ασκούσε μονάχα σε αυτήν ποινική δίωξη. Ως εδώ, όλα πολύ ανθρώπινα. Ας πούμε, καλή τη πίστει, ότι ήταν μια γκάφα από υπερβάλλοντα αντιρατσιστικό ζήλο. Ωστόσο, από τη στιγμή που το «δυστύχημα» συνέβη, ο Παναγιώτης Δημητράς κάνει ό,τι μπορεί για να πολλαπλασιάσει τις συνέπειες εις βάρος του. Φιλοξενεί στη σελίδα του τα χολερικά σχόλια κάθε πικραμένου, αρκεί να στρέφονται κατά της Σώτης και όσων υποστηρίζουν το δικαίωμα της Σώτης στο δημόσιο λόγο, κάθε αστοιχείωτου που δεν κατάλαβε ποτέ ούτε για ποιο λόγο ψηφίστηκε ο αντιρατσιστικός νόμος το 2014 ούτε πού αποσκοπούσε. Το ότι θα αθωωθεί η Σώτη στο δικαστήριο με μαθηματική ακρίβεια, μάλλον θα σοκάρει αυτούς τους αδαείς, εάν δεν τους εμφυσήσει και την ιδέα ότι η «έδρα» ήταν... μιλημένη. Επειδή έτυχε να είμαι ο ειδικός αγορητής για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, από την ομάδα των Ανεξάρτητων Δημοκρατικών Βουλευτών, κι έχω συνεργαστεί στο παρελθόν με τον Παναγιώτη Δημητρά, τόσο για ομιλίες μου στην ελληνική βουλή όσο και στο Συμβούλιο της Ευρώπης, θλίβομαι ειλικρινά με τον ολισθηρό δρόμο που έχει πάρει. Στο τέλος της ημέρας, θα κοιτάζει τριγύρω του, θ’ αντικρίζει τους νέους του «φίλους» και θα τον πιάνει αναγούλα. Με την αγάπη μου.
Pericles Vallianos
ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
Το δικαίωμα να επικρίνεις μια θρησκεία –δικαίως ή αδίκως, δεν έχει καμμιά σημασία– είναι καταστατική προϋπόθεση της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Ιστορικά ο αγώνας για την πολιτική ελευθερία στην Ευρώπη ήταν από τις απαρχές του τον 17ο αιώνα, κατά την Γαλλική Επανάσταση στην συνέχεια και καθ’ όλον τον 19ο αιώνα αλληλένδετος με την αποτίναξη κάθε θεοκρατικού/θεολογικού ζυγού από τον δημόσιο βίο.
Η ίδια η χριστιανική θρησκεία υπέστη από την πρώτη στιγμή αδιάλλακτη και ριζοσπαστική κριτική στις χώρες όπου είχε για πολλούς αιώνες διαποτίσει τον πολιτισμό, όπως στην Γαλλία και την Ιταλία.
Φανταστείτε να κατηγορούσε κανείς τον Βολταίρο και τον Ντιντερό, τον Ματσίνι, τους γάλλους, τους γερμανούς και τους ιταλούς σοσιαλιστές με τον μαχητικό αντικληρικαλισμό και αθεϊσμό τους ότι ήταν ρατσιστές –μόνο και μόνο επειδή η πλειοψηφία του λαού εξακολουθούσε να ταυτίζεται με τον χριστιανισμό!
Φανταστείτε στην Ελλάδα όποιος διαφωνεί η κατακρίνει την ορθόδοξη εκκλησία να σερνόταν στα δικαστήρια ως ρατσιστής, επειδή ο μέσος Έλληνας εξακολουθεί να θεωρεί την ορθοδοξία συστατικό της εθνικής του ταυτότητας!
Καμιά θρησκεία δεν έχει ασυλία από την ορθολογική κριτική. Η σύγχρονη δημοκρατία δεν είναι ομολογιακή.
Ο καθένας έχει φυσικά το δικαίωμα να πιστεύει και να λατρεύει όποιον θεό θέλει ή κανέναν. Αλλά ο καθένας έχει το δικαίωμα να επικρίνει όποια θρησκεία ή ιδεολογία θέλει. Γιατί καμμιά θρησκεία ή ιδεολογία δεν είναι «επίσημη», τουτέστιν αναγκαστική που επιβάλλεται δι;a του νόμου.
Οποιοσδήποτε επιθυμεί να ζήσει στο πλαίσιο μιας τέτοιας δημοκρατίας, όποια κι αν είναι η θρησκευτική του προτίμηση ή εθνική καταγωγή, είναι καλοδεχούμενος. Υπό τον όρο ότι θα αποδεχθεί τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους και το δικαίωμα των άλλων να κρίνουν και να επικρίνουν τις όποιες μεταφυσικές ή ιδεολογικές του πεποιθήσεις.
Επαναλαμβάνω ότι αν οι κρίσεις και οι επικρίσεις είναι ορθές ή λανθασμένες, καλοπροαίρετες ή κακοπροαίρετες, δεν έχει απολύτως καμμιά σημασία. Στο επιχείρημα απαντάμε με επιχειρήματα και όχι με διωγμούς Κάθε λογοκρισία είναι απαράδεκτη.
Η δικαστική δίωξη κατά της Σ. Τριανταφύλλου είναι μια βάναυση επίθεση κατά της δημοκρατικής ελευθερίας του λόγου. Και ακόμα πιο αποτρόπαια γιατί γίνεται υπό το πρόσχημα της προστασίας των δικαιωμάτων (που ούτε η Σ. Τριανταφύλλου ούτε οποιοσδήποτε άλλος πραγματικός δημοκράτης αμφισβητεί) από κάποιους αυτάρεσκους και αυτόκλητους επιτηρητές και ρυθμιστές του δημόσιου λόγου.
Χρήστος Α. Χωμενίδης
Όταν μάς βρίζανε αποκαλώντας μας νενέκους και γερμανοτσολιάδες, μάς απειλούσαν με κρεμάλες, διέδιδαν ψευδείς δηλώσεις μας, καλούσαν τους «αγανακτισμένους» όπου μάς βρουν να μάς τσακίσουν, διέρρεαν ότι αυτοκτονήσαμε επειδή δεν αντέξαμε τη «λαϊκή οργή», δεν είδα τον κύριο Δημητρά -ή οποιονδήποτε άλλον- να καταθέτει μήνυση για υποκίνηση μίσους.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ - PATAKIS PUBLICATIONS.
Για την παραπομπή σε δίκη της Σώτης Τριανταφύλλου:
Την προηγούμενη Πέμπτη, πληροφορηθήκαμε μέσω του Τύπου πως το Παρατηρητήριο Ρατσιστικών Εγκλημάτων στέλνει στο δικαστήριο τη Σώτη Τριανταφύλλου με την κατηγορία της δημόσιας υποκίνησης βίας ή μίσους, με βάση τον αντιρατσιστικό νόμο. Η δίκη έχει οριστεί για τις 21 Ιουλίου. Ο διαχειριστής του blog του παρατηρητηρίου μήνυσε τη συγγραφέα με αφορμή το παρακάτω κείμενό της [στα σχόλια] στην Athens Voice.
Ακόμη κι αν δε γνωρίζει κανείς τη Σώτη Τριανταφύλλου και το έργο της, πώς μπορεί να μην αντιληφθεί, διαβάζοντας το εν λόγω κείμενο, ότι η παραπομπή της σε δίκη αποτελεί μνημείο τρικυμίας εν κρανίω και διαστρέβλωσης του πνεύματος των νόμων; Ότι η κίνηση αυτή αποτελεί ανεύθυνη και δωρεάν προσβολή της ελευθερίας της γνώμης και επικίνδυνη πρακτική;
Άννα Πατάκη
Εκδότρια
Αθήνα, 8 Μαΐου 2017
Lena Divani
Kύριε Δημητρά αναιρείτε τους αγώνες σας στοχοποιώντας τη Σώτη Τριανταφύλλου τόσο βάναυσα. Είναι γενναίος άνθρωπος και εύκολος στόχος μιας και ποτέ της δεν φρόντισε όπως τόσοι άλλοι να έχει ένα κομματικό/πολιτικό/κοσμικό κλπ γκρουπ υποστήριξης να φυλάει τα νώτα της. Και οπωσδήποτε ποτέ δεν υποκίνησε πράξεις βίας- αντίθετα τις υπέστη και συνεχίζει να τις υφίσταται. Μπορεί να μην συμφωνώ με όλα όσα υποστηρίζει αλλά θα αγωνιστώ έως εσχάτων για να μπορεί να τα υποστηρίζει ελεύθερα (σας θυμίζει τίποτα αυτό;)
ΥΓ Πέραν αυτού με τέτοιες άστοχες κινήσεις χάνει το νόημά της και η καταπολέμηση της πραγματικής ρητορικής του μίσους που οργιάζει στη χώρα μας
Sotiris Goritsas
Λίγα λόγια από την πιο κατάλληλη να μιλήσει για τον εαυτό της και όχι από τον κάθε πικραμένο που μέσω f/b και μακρινών «Παρατηρητήριων» απέκτησε ξαφνικά δημόσιο λόγο για να ξερνάει την αμάθεια, την βαρβαρότητα και την μασκαρεμένη σε «επαναστατική ορθότητα» αντιδραστικότητά του. (Το πιο εύστοχο όσων λέει η κ. Τριανταφύλλου είναι εκείνο στο τέλος σχετικά με τους συντηρητικούς που δεν υποκρίνονται ότι είναι κάτι άλλο, σε αντίθεση με τους «αριστερούς» χωροφύλακες που καθημερινά υπομένουμε χωρίς κανείς μας να έχει βρει ακόμα τον τρόπο να τους στείλουμε μια και καλή στα λαγούμια από όπου ξεφύτρωσαν για να υποδύονται τον «συμπολίτη». Σώτη Τριανταφύλλου: Είμαι ενεργός πολίτης, όχι πρόβατο!
Μάιος του ’68. Το Παρίσι βράζει. Οι διαδηλωτές έχουν καταλάβει την πόλη. Ο Jean Paul Sartre, περιώνυμος ήδη φιλόσοφος και συγγραφέας, ανεβασμένος σε ένα βαρέλι, με την ρητορική του ξεσηκώνει τους νέους. Ο υπουργός των Εσωτερικών επισκέπτεται τον πρόεδρο Ντε Γκωλ και του ζητάει την άδεια να συλλάβει το Σαρτρ. Ο πρόεδρος απαντά: «On n’arrête pas Voltaire!». «Δεν συλλαμβάνουν τον Βολτέρο!».
Η Σώτη Τριανταφύλλου είναι (τηρουμένων των αναλογιών) ένας δικός μας Βολτέρος. Δεν είναι απλώς μία από τα καλύτερες συγγραφείς μας – είναι και η πιο δραστήρια δημόσια διανοούμενος. Έχει σπουδάσει (και διδάξει) ιστορία και κοινωνιολογία. Έχει γράψει σοβαρές μελέτες σε θέματα ιστορίας, πολιτικής και μετανάστευσης. Στην Βάση Δεδομένων Biblionet αναφέρονται πάνω από πενήντα έργα της.
Παράλληλα είναι αρθρογράφος με συνεχή και έντονη παρουσία. Όσο κι αν διαφωνεί κανείς κάποτε με τις απόψεις της (κι εγώ μερικές φορές) δεν μπορεί να μην σεβαστεί την σκέψη, την τόλμη και τα επιχειρήματά της. Έχει δώσει επικές μάχες εναντίον κάθε είδους ολοκληρωτισμό.
Αυτόν τον άνθρωπο τον μηνύουν τώρα για μία ξεκάρφωτη φράση, για ένα λάθος τσιτάτο, σε ένα του άρθρο. Την μηνύουν για ρατσισμό, ισλαμοφοβία και ρητορική μίσους!
Ένα έργο χιλιάδων σελίδων, συμπτύσσεται σε μία μηνυτήρια αναφορά!
Παναγιώτη Δημητρά, παλαιέ φίλε, έχασες τον έλεγχο. Από τους εκατοντάδες Έλληνες που θα μπορούσες καθημερινά να μηνύσεις για ρατσισμό, έκανες την πιο ανόητη επιλογή. Αν είχες δίκιο, ο κορυφαίος σήμερα συγγραφέας της Γαλλίας, ο Μισέλ Ουελμπέκ (Houellebecq), θα είχε σαπίσει χρόνια στη φυλακή. Αλλά οι Γάλλοι δεν φυλακίζουν τους Βολτέρους τους.
Το καλύτερο το έγραψε μία κυρία στο Facebook: «Ελπίζω στο δικαστήριο να ζητήσει συγγνώμη και να κλείσει το θέμα». Εγώ προτείνω να μην τρέχετε καν στα δικαστήρια. Απόσυρε την μήνυση τώρα. Αρκετή ζημιά σου έκανε.
Στις 21 Ιουλίου δικαστής (-ινα) του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών θα πρέπει να κρίνει αν ο Μάρκο Πόλο είπε ή δεν είπε μια αρνητική φράση για τους Μουσουλμάνους! Δεν πρόκειται για τρολάρισμα αλλά για ένα πραγματικό γεγονός. Αν ο δικαστής κρίνει ότι δεν είπε την φράση αυτή η Μάρκο Πόλο, τότε η συγγραφέας και δημοσιογράφος Σώτη Τριανταφύλλου κινδυνεύει να καταδικαστεί.
Η ιστορία είναι ενδεικτική ενός ακόμα παραλογισμού που βιώνει αυτή η χώρα. Ξεκίνησε με ένα άρθρο της Τριανταφύλλου το οποίο αναφερόταν στους μουσουλμάνους και επικαλείτο μια φράση του Μάρκο Πόλο: «φανατικός μουσουλμάνος είναι αυτός που σου κόβει το κεφάλι, ενώ μετριοπαθής είναι εκείνος που σε κρατάει για να σου κόψουν το κεφάλι». Κάποιος αμφισβήτησε ότι ο Μάρκο Πόλο είχε πει κάτι τέτοιο και μήνυσε την Τριανταφύλλου με βάση τον αντιρατσιστικό νόμο για δημόσια υποκίνηση βίας ή μίσους.
Σε μια χώρα με στοιχειώδη κανονικότητα, η Τριανταφύλλου και κάθε Τριανταφύλλου θα είχε το δικαίωμα της άποψης και της κριτικής και μάλλον θα ήταν αδιανόητο να οδηγείται στα δικαστήρια γιατί επικαλείται μια φράση του Μάρκο Πόλο ώστε να υποστηρίξει ένα επιχείρημά της. Και αυτό ανεξάρτητα από τον βαθμό διαφωνίας ή συμφωνίας με τις απόψεις της. Στη χώρα μας όπου η ρατσιστική ρητορική μίσους διακινείται καθημερινά με πολλές και ισχυρές δόσεις και χωρίς καμία τιμωρία, επιλέγεται να οδηγηθεί στα δικαστήρια μια συγγραφέας επειδή εκφράζει τις απόψεις της. Όσο ακραίες και αν θεωρούνται αυτές.
Είναι τουλάχιστον παράδοξο. Ιδιαίτερα αν σκεφτεί κάποιος ότι ιστορικοί δεν έχουν συμφωνήσει ακόμα για τον ακριβή χρόνο και τόπο γέννησης του Μάρκο Πόλο. Τώρα ένας δικαστής ενός Πρωτοδικείου θα πρέπει να λύσει το παρακάτω αίνιγμα: ο εξερευνητής για τον οποίο δεν είναι βέβαιο πότε ακριβώς έζησε αλλά το γνωρίζουμε περίπου, είπε αυτή την αρνητική για τους μουσουλμάνους φράση;
Ελλείψει άλλων επιχειρημάτων, ο Παναγιώτης Δημητράς, εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι, ανέτρεξε στο Διαδίκτυο για να τσεκάρει αν όντως ο Μάρκο Πόλο είπε ή δεν είπε τη φράση που χρησιμοποίησε η Σώτη Τριανταφύλλου στο κείμενό της. Και όταν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι εσφαλμένα αποδίδεται στον βενετό εξερευνητή, έκρινε σκόπιμο και πολιτικώς ορθό, φαντάζομαι, ότι η συγγραφέας πρέπει να παραπεμφθεί σε δίκη για «δημόσια υποκίνηση ισλαμοφοβικής βίας ή μίσους».
«Οπως έλεγε ο Μάρκο Πόλο, "φανατικός μουσουλμάνος είναι αυτός που σου κόβει το κεφάλι, ενώ μετριοπαθής είναι εκείνος που σε κρατάει για να σου κόψουν το κεφάλι"», ήταν η φράση στο άρθρο της («Athens Voice», 14/11/2015) μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Παρίσι (Bataclan). Μια φράση μέσα σε ένα κείμενο όπου ανέπτυσσε τις απόψεις της για τους μουσουλμάνους, υποστηρίζοντας ουσιαστικά ότι μόνον όσοι έχουν απομακρυνθεί από την ισλαμική ανατροφή και νοοτροπία εναντιώνονται σε τέτοιες πρακτικές. Απόψεις που η Σώτη Τριανταφύλλου έχει αναπτύξει πολλάκις και δημοσίως με άρθρα της αλλά και σε ολόκληρο βιβλίο της («Πλουραλισμός, πολυπολιτισμικότητα, ένταξη, αφομοίωση»).
Στην ουσία παραπέμπεται σε δίκη η ελευθερία της άποψης, της έκφρασης, η ελευθερία του λόγου. Επιδιώκεται η λογοκρισία με τη δικαστική βούλα. Πόση υποκρισία, αλήθεια, από μια κοινωνία που βρίθει καθημερινά από περιστατικά λεκτικής και όχι μόνο ρατσιστικής βίας;
Συνολικά πρόκειται για μια αστεία υπόθεση. Διότι ο δικαστής, ο πρωτοδίκης στη συγκεκριμένη περίπτωση, θα κληθεί να αποφανθεί αν είναι ή δεν είναι φράση του Μάρκο Πόλο... Διότι αν είναι, η Σώτη Τριανταφύλλου θα αθωωθεί. Αν όμως δεν είναι... Μόνον που πολύ δύσκολα, όχι μόνον ο συγκεκριμένος πρωτοδίκης, αλλά και οποιοσδήποτε εξ ημών, θα μπορούσε να καταλήξει σε μια απόφαση. Γιατί; Γιατί αφορά σε ένα πρόσωπο του 13ου-14ου αιώνα, για το οποίο, έτσι κι αλλιώς, είναι τόσο πολλά τα ερωτηματικά, που η φράση αυτή μοιάζει με σταγόνα στους ωκεανούς που ο ίδιος διέσχισε...
Τάκης Θεοδωρόπουλος (Καθημερινή)
Θρησκευτικοί πόλεμοι
(...) Η συγγραφέας είχε αναφέρει κάποια ρήση αποδιδόμενη στον Μάρκο Πόλο, ότι οι φανατικοί μουσουλμάνοι σού κόβουν το κεφάλι, ενώ οι μη φανατικοί σ’ το κρατούν για να σ’ το κόψουν. Το είπε ή δεν το είπε αυτό ο Μάρκο Πόλο λίγο ενδιαφέρει νομίζω. Το ζήτημα είναι ότι κάποιος κύριος θεώρησε ότι θίγονται τα αντιρατσιστικά του αισθήματα, κατέθεσε αναφορά στον εισαγγελέα, ο οποίος και παρέπεμψε τη συγγραφέα. Οπως κάποιος άλλος κύριος θεώρησε ότι «Ο τελευταίος πειρασμός» προσέβαλε τα θρησκευτικά του αισθήματα και έκανε κι εκείνος αναφορά. Και κάποιος μοναχός είχε θεωρήσει ότι ο Συκουτρής προπαγανδίζει την ομοφυλοφιλία και είχε κάνει κι εκείνος αναφορά. Αυτό το τελευταίο έγινε το 1937. Οι θρησκευτικοί πόλεμοι καλά κρατούν.
Επειδή όμως το 2017 δεν είναι 1937, η ποινική Δικαιοσύνη δεν είναι αρμόδια για να κρίνει την ορθότητα της σκέψης ή της έκφρασης. Διότι αν είναι έτσι, τότε γιατί να μην κρίνει και τη λογοτεχνική ποιότητα του έργου; Ε όχι, θα σου πουν οι πάντα προσεκτικοί και σώφρονες προοδευτικοί. Αλλο το ένα άλλο το άλλο, κι άλλο το «Φαρενάιτ 451» του Τριφό. Κι εκεί, όπως και στη Σοβιετία το ορθό ήταν το ζητούμενο. Μπορείς να λες ό,τι θέλεις, αρκεί να λες τα σωστά πράγματα. Και να μην προκαλείς, παιδί μου. Υπάρχει μια συντηρητική μωρία, όπως υπάρχει και μια προοδευτική μωρία. Σ’ αυτήν την τελευταία κατατάσσονται όσοι λένε ότι διαφωνούν μεν με τη δίωξη, σπεύδοντας να προσθέσουν ότι κι αυτή η Σώτη, βρε παιδί μου, προκαλεί. Τους χαλάσαμε το πολυτιμότερο πνευματικό αγαθό τους, Σώτη, τον ύπνο τους.
(ολόκληρο το άρθρο εδώ)
Πάσχος Μανδραβέλης
Το κοσκινάκι του αντιρατσισμού, Καθημερινή
Υπάρχει περίπτωση να είναι και το παρκάρισμα ρατσιστικό; Εξαρτάται από το πόσο αντιρατσιστής είναι κάποιος. Για το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) του κ. Παναγιώτη Δημητρά, η άθλια πρακτική (ακόμη και αστυνομικών) να παρκάρουν στα πεζοδρόμια είναι «ρατσιστικές σταθμεύσεις οχημάτων ΕΛ.ΑΣ. σε οδηγό όδευσης τυφλών» και «πρόκληση διακρίσεων εις βάρος των τυφλών, πράξεις που τιμωρούνται από τον Ν. 927/79», δηλαδή τον αντιρατσιστικό νόμο.
Ο κ. Δημητράς κατέθεσε επίσης μήνυση κατά της συγγραφέως κ. Σώτης Τριανταφύλλου «για τον ψευδή ισχυρισμό πως δήθεν “ο Μάρκο Πόλο [είπε πως] φανατικός μουσουλμάνος είναι αυτός που σου κόβει το κεφάλι, ενώ μετριοπαθής είναι εκείνος που σε κρατάει για να σου κόψουν το κεφάλι”». Η λανθασμένη αυτή φράση υπάρχει σε ένα άρθρο του 2015. Βεβαίως το λάθος είναι λάθος, αλλά μπορεί να είναι και ρατσισμός και δη ποινικά κολάσιμος, ασχέτως εάν εντάσσεται σε κείμενα πολεμικής κατά μιας θρησκείας, όπως είναι τα κείμενα της κ. Σώτης Τριανταφύλλου;
Εχουμε ασχοληθεί πολλάκις με το καθεστώς της ανελευθερίας του λόγου στη χώρα μας. Ο νόμος, αλλά και το πεζοδρόμιο, τιμωρούν περισσότερο εκείνους που μιλούν από εκείνους που πράττουν. Υπήρξαν βιαιοπραγίες «επαναστατών» κατά «αντιπάλων», που αθωώθηκαν στο πλαίσιο της «μη ποινικοποίησης των αγώνων», αλλά σπανίως τη γλιτώνει κάποιος που θα πει μια κουβέντα παραπάνω. Είναι κοινή πεποίθηση αυτό που ασπάζεται ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου και αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, Δημήτρης Χριστόπουλος: «Ο ανθρώπινος λόγος μπορεί να προσβάλει, και μάλιστα να προκαλέσει οδύνες, ακόμη περισσότερο απ’ ό,τι οι πράξεις» («Βήμα» 18.1.2015).
Μόνο που αυτή η προσέγγιση έχει πάρα πολλά προβλήματα. Αν και οι περισσότεροι «πληγωνόμαστε» από έναν κακό λόγο –υπάρχουν και οι χοντρόπετσοι ή αναίσθητοι– η αποκαλούμενη «λεκτική βία» δεν είναι... ακριβής επιστήμη. Οι πράξεις έχουν εμφανή αποτελέσματα και τιμωρούνται ανάλογα με την καταφανή βλάβη: υλικές ζημίες, ελαφρά σωματική βλάβη, βαριά σωματική βλάβη, δολοφονία κ.ά. Το άλγος που μπορεί να προξενήσει ο λόγος δεν μπορεί καν να διαπιστωθεί. Μπορεί, δηλαδή, κάποιος να υποκριθεί την «οδύνη» μόνο και μόνο για να φιμώσει τον συνομιλητή του.
Πόσο μεγάλο λάθος είναι η μήνυση εναντίον της Σώτης Τριανταφύλλου για Ισλαμοφοβία;
Υπερβολική η μήνυση
Δεκάδες συγγραφείς και διανοητές την έχουν στηρίξει μέχρι στιγμής, υποστηρίζοντας (σωστά, κατά τη γνώμη μου) πως από τα κηρύγματα μίσους ηγετών κάθε θρησκείας, τη βία και την τρομοκρατία που αντικρίζουμε γύρω μας είναι άδικο να καταδικαστεί η Τριανταφύλλου επειδή θεωρεί το Ισλάμ πολεμοχαρές, ή επειδή μπέρδεψε τη ρήση του Μάρκο Πόλο. (Δεν νομίζω ότι πιστεύει κανείς ότι γνώριζε ότι ανήκει σε άλλον και παρ' όλα αυτά τη χρησιμοποίησε σκοπίμως για να κερδίσει πόντους απ' τον... Μάρκο Πόλο, ή για να παραπλανήσει τους αναγνώστες. Δεν την επινόησε μόνη της κι ούτε πρέπει να δικαστεί κάποιος επειδή πίστεψε ότι το τάδε ρητό το είπε όντως ο δείνα.) Επίσης, είναι υπερβολή να ισχυριστεί κανείς ότι με το κείμενό της η κα Τριανταφύλλου καλεί όντως δημόσια «σε υποκίνηση βίας ή μίσους» με βάση τον αντιρατσιστικό νόμο. Οι δικαστές θα το αποφασίσουν αυτό. Πάντως οι ακραίοι άνθρωποι που περιγράφει στο κείμενο, έστω και γενικεύοντας, δεν καλούν απλώς σε βίαιες πράξεις - τις κάνουν κιόλας οι ίδιοι.
Από το κείμενο της, έχει ενδιαφέρον και αυτό το σημείο: «Αν οι μετριοπαθείς μουσουλμάνοι (που, σας διαβεβαιώ, είναι λιγοστοί και αμήχανοι μέσα στο αγριεμένο ισλαμικό πλήθος), θέλουν να αποφύγουν τον στιγματισμό, πρέπει να κατέβουν μαζικά στους δρόμoυς –σήμερα, τώρα- και να διαμαρτυρηθούν για τα εγκλήματα εναντίον της ανθρωπότητας που διαπράττονται στο όνομα του Αλλάχ. Πολύ λίγα έχουν αλλάξει στο ισλάμ από τον ύστερο Μεσαίωνα. Σήμερα, μετριοπαθείς μουσουλμάνοι είναι μόνον οι εκκοσμικευμένοι, τουτέστιν όσοι έχουν εγκαταλείψει την ισλαμική τους ανατροφή – όπως έχουν κάνει πολλοί χριστιανοί στη Δύση. Περιμένω λοιπόν να κατεβούν στους δρόμους όλοι οι καλοί άνθρωποι της Ανατολής και να στηρίξουν τη δυτική δημοκρατία που τους προστατεύει και τους ταΐζει: αν δεν το κάνουν ή αν το κάνουν με μισή καρδιά θα επιβεβαιωθεί η υποψία της ρητής, υπόρρητης ή διφορούμενης στήριξης στον ισλαμοφασισμό.» Θα καταλάβαινα πάντως να έκανε μήνυση στην Σ.Τ. ο Μάρκο Πόλο για τη λάθος ρήση. Δεν καταλαβαίνω τι θα βγει αν την πάνε στο δικαστήριο για να κρίνουν αν είναι σωστό αυτό που είπε, ότι όλοι οι πραγματικά πιστοί ισλαμιστές θέλουν να εκβαρβαρίσουν τους Δυτικούς ή όχι.
Δίκη Σώτης Τριανταφύλλου: Υπάρχουν «απαγορευμένες σκέψεις»;
Ζαχαρίας Λουδάρος, Rizopoulos Post
Το γεγονός ότι έχουμε την πρώτη δίκη για ισλαμοφοβία στην Ελλάδα είναι η απτή απόδειξη πως καλούμαστε πλέον να αντιμετωπίσουμε μια πραγματικότητα που ξεπερνάει τα ως τώρα συνήθη δεδομένα. Η συγγραφέας Σώτη Τριανταφύλλου θα απολογηθεί «για δημόσια υποκίνηση βίας ή μίσους» με βάση τον αντιρατσιστικό νόμο και μετά από μήνυση που κατατέθηκε από τον διαχειριστή της σελίδας «Παρατηρητήριο ρατσιστικών εγκλημάτων στην Ελλάδα», Παναγιώτη Δημητρά, με αφορμή ένα άρθρο της.
Η συγγραφέας κατηγορείται για τη φράση της πως «ο Μάρκο Πόλο [είπε πως] φανατικός μουσουλμάνος είναι αυτός που σου κόβει το κεφάλι, ενώ μετριοπαθής είναι εκείνος που σε κρατάει για να σου κόψουν το κεφάλι».
Θα μπορούσε ο κ. Δημητράς να γράψει ένα απαντητικό άρθρο στην κ. Τριανταφύλλου. Θα μπορούσε να είναι κι ένα ενδιαφέρον debate που θα εμπλούτιζε τον δημόσιο διάλογο για τα ζητήματα αυτά. Αντίθετα ο κ. Δημητράς έσπευσε να ποινικοποιήσει την έκφραση μιας γνώμης, ξεκινώντας ένα «κυνήγι μαγισσών».
Ανεξάρτητα αν συμφωνεί κανείς ή όχι με τις απόψεις της Σώτης Τριανταφύλλου, η συγγραφέας θα πρέπει να μπορεί να τις εκφράζει. Ο ρατσισμός, έτσι κι αλλιώς, δεν αντιμετωπίζεται ούτε με δίκες, ούτε με λογοκριτές. Είναι ο πιο λάθος δρόμος διότι οδηγεί στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα.
Η «ηθική αναμόρφωση» δια της βίας είναι ο πιο ακραίος ρατσισμός, τον οποίο και επεφύλασσαν διαχρονικά οι «πεφωτισμένες» ελίτ έναντι του αμαθούς «πόπολου». Οδηγεί πάντα σε καθεστώτα ετερονομίας, αυταρχισμού και δογματισμού, όποιον μανδύα εξουσίας κι αν χρησιμοποιούν κάθε φορά.
Τον ρατσισμό τον πολεμάει μόνο η συνειδητότητα. Το να ξέρεις τι είσαι, ώστε να μην προβάλεις τους φόβους σου πάνω στους άλλους. Και να ξέρεις τι θέλεις, ώστε να περιφρουρείς την αξιοπρέπειά σου. Αυτό είναι το μέτρο της προσωπικής μας ελευθερίας και αυτονομίας, που εκφράζεται στο πολιτικό επίπεδο στην πολιτεία ελεύθερων πολιτών που συλλογικά αυτοκυβερνώνται και στο πνευματικό επίπεδο με την ακατάπαυστη ανανέωση της σκέψης και την αναζήτηση νέων ιδεών. Μπορεί να ακούγεται «ιδεαλιστικό» σε καιρούς που κατρακυλάμε στο κάτω μέρος του τροχού της ιστορίας. Όμως μόνο αν επιμείνουμε να κινούμαστε προς αυτή την ιδέα, θα καταφέρουμε να μη βυθιστούμε στο σκοτάδι.
15°
