Η περιοχή λεγότανε παλιά Χασάνι (προφανώς από κάποιο Τούρκο γαιοκτήμονα) και Λοιμικό (γιατί υπήρχε εδώ Λοιμοκαθαρτήριο). Από το τελευταίο αυτό προήλθε η ονομασία «Ελληνικό», η οποία, πάντως, άργησε να επιβληθεί. Η βάση των Βρετανών και το αεροδρόμιο εκεί, μετά το τέλος της Κατοχής, λεγόταν ακόμα Χασάνι.
Η (ευρύτερη) Αθήνα αρχικά είχε αεροδρόμια στο Φάληρο, το Τατόι και την Ελευσίνα. Το συγκεκριμένο δημιουργήθηκε, πολύ μικρό αρχικά, επί Μεταξά. Στον Πόλεμο βομβαρδιζόταν, ανάλογα με το ποιος το είχε στην κατοχή του (οι ντόπιοι, πρόσφυγες από Μικρασία και Πόντο κατά κύριο λόγο, είχαν σιχτιρίσει να επισκευάζουν το διάδρομο για λογαριασμό των Γερμανών στην Κατοχή), ενώ χρησιμοποιήθηκε και ως βάση για βομβαρδιστικά, κατά κύριο λόγο αμερικάνικα. Τη δεκαετία του ΄50 έγινε σταδιακά το κύριο αεροδρόμιο της πόλης, ενώ η κύρια επέκτασή του και ο επίσημος προβιβασμός του σε «Διεθνές» έγινε το 1962 – 69. Το 2001 εγκαταλείφτηκε προς όφελος του «Ελ. Βενιζέλος», που μετά από πολλές περιπλανήσεις (Τανάγρα, Μακρόνησος, επέκταση του υπάρχοντος), «προσγειώθηκε» τελικά στα Σπάτα.
Από τότε στεγάζει διάφορες υπηρεσίες, χώρους αθλημάτων, γραφεία κλπ. Για μεγάλο διάστημα πρόσφατα, στέγασε μεγάλο αριθμό αλλοδαπών προσφύγων και μεταναστών που είχαν καταλάβει πολλούς χώρους του, μέχρι που αυτοί μεταφέρθηκαν αλλού. Θεωρητικά, και αφού ορισμένα κτίριά του έχουν κηρυχτεί διατηρητέα, θ΄ ακολουθήσει αξιοποίησή του με διάφορα σχέδια, που περιλαμβάνουν από καζίνο μέχρι πάρκο, από κατοικίες μέχρι ανάδειξη αρχαιοτήτων κι από εμπορικά κέντρα μέχρι έξοδο στη θάλασσα (που τώρα δεν υπάρχει, παρόλο που αυτή απέχει ελάχιστα). Στην πράξη θα δούμε, το θέμα «προχωρεί» με χαρακτηριστικά βραδείς ελληνικούς ρυθμούς, παρόλο που περιλαμβάνεται πάντα στις αξιολογήσεις προόδου της τρόικας, ενώ οι κάτοικοι των γύρω περιοχών αγωνιούν για το αν θα τους επηρεάσει αρνητικά το τελικό αποτέλεσμα, προκρίνοντας, όσο είμαι σε θέση να ξέρω, «ήπια ανάπτυξη».
Επισκέφτηκα το χώρο τον Απρίλη του 2018. Με βοήθησαν δυο φίλες που ξέρουν την περιοχή καλά, η Χ. Κ. και η Μ.Δ. Φωτογράφισα αεροπλάνα, αεροπλανάκια, κινητές σκάλες επιβίβασης, τουρμπίνες, εισόδους, πινακίδες, πάρκινγκ, πρώην ή λειτουργούσες υπηρεσίες, στέγαστρα αναμονής για ταξί, χορταριασμένα πάρκινγκ, παρατημένα καρότσια, τη στάση του λεωφορείου που κάνει σήμερα τέρμα εδώ και πολλά άλλα τεκμήρια. Φαντάζομαι ότι οι εγκαταλειμμένοι χώροι, ειδικά πρώην δημόσιας χρήσης, δεν ασκούν μόνο σε μένα ένα ορισμένο είδος δύσκολα περιγραφόμενης και ίσως νοσηρής γοητείας. Και φυσικά, όπως έχω γράψει κι αλλού, πάνω σε όλα τα μη χρησιμοποιούμενα πια ανθρώπινα έργα, «τα φυτά είναι οι τελικοί νικητές».
Τη στιγμή που μια από τις φίλες έβγαζε φωτογραφία εμένα με φόντο την κεντρική είσοδο, δυο νεαροί τουρίστες σήκωσαν το σύρμα της περίφραξης και μπουκάρισαν, υποθέτω για να εξερευνήσουν καλύτερα το χώρο. Ο φύλακας εκείνη τη στιγμή δεν πρόσεχε. Η όλη φάση, όπως θα δείτε, απαθανατίστηκε καταλλήλως.
O καθηγητής Κωνσταντίνος Καρτάλης μιλάει για τη χρήση του αυτοκινήτου, τη θερμοκρασία της Αθήνας, τη σημασία ένταξης του ποδηλάτου στην πόλη και το δίκτυο των ΜΜΜ
18°
