Ο Μενέλας Σιαφάκας, σκηνοθέτης και εμπνευστής της όλης ιδέας του «Συμπόσιου» είναι ένας άνθρωπος καλλιτέχνης-ακτιβιστής που η δράση του στην Αθήνα γίνεται όλο και πιο ενδιαφέρουσα τα τελευταία χρόνια. Παιδί της εικόνας, φωτογράφος από 10 χρονών και δημιουργός μικρών ταινιών από το 2012, από το 2011 διοργανώνει την ομαδική έκθεση φωτογραφίας και βίντεο Civil Disobedience ενώ από το 2012, διοργανώνει και τα Βραβεία Queer Θεάτρου της Αθήνας μαζί με τον «φυσιογνωμία-της-πόλης» και άνθρωπο πίσω από το gkoultoura.gr Μανώλη Βαμβούνη.
Οι φήμες για το rawμαντικό πορνό φιλμ που ετοίμαζε είχαν κυκλοφορήσει εδώ και καιρό εξάπτοντας τη φαντασία και το ενδιαφέρον, ιδέες που άρχιζαν από παραδοσιακές ελληνικές τσόντες, περνούσαν από τσολιαδάκια στην Πλάκα, περνούσαν από σεξ στα Λιμανάκια και κατέληγαν –δεν ξέρω- σε μία παρτούζα εναλλακτικής κολεκτίβας στα Πετράλωνα;
Τα πράγματα ήρθαν να γίνουν πιο σαφή –ή όχι;- με το δελτίο τύπου της ταινίας, με αφορμή την προβολή της στο Outview Festival, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, την Κυριακή 22/4 στις 5 μ.μ., το οποίο έγραφε:
«Με δάνεια από την αφηγηματική τεχνική του Πλάτωνα “ενθετική αφήγηση μέσα στην κύρια αφήγηση” από το Συμπόσιο, αυτή η μικρού μήκους πορνοταινία δεν αφήνει καμία θεματική ανέγγιχτη: από το ίδιο το Συμπόσιο, τη φύση της αγάπης, την αρχαιοελληνική φεμφοβία, τον σύγχρονο λοατκι+ ακτιβισμό στην Ελλάδα και το μόχθο για ανδροπρεπή εμφάνιση στην γκει κοινότητα. Γυρισμένο σε τοποθεσίες στο κέντρο και τα παράλια των Αθηνών, ένας Ιταλός τουρίστας μαθαίνει τα πάντα για την Ελληνική κουλτούρα.»
Η συζήτηση με τον Μενέλα που ακολουθεί, μπορεί να σας διαφωτίσει περισσότερο:
Μενέλας Σιαφάκας
Είναι rawμαντικό το πορνό; Πώς εννοείται ο rawμαντισμός; Ερωτεύονται στο τέλος;
Δεν μπορώ να αποκαλύψω αν παντρεύονται στο τέλος! Αλλά, το rawmance αναφέρεται σε δύο πράγματα. Πρώτον, τον έρωτα που είναι το θέμα του Συμπόσιου του Πλάτωνα. Και δεύτερον, το raw στο πορνό σημαίνει χωρίς προφυλάξεις, που είναι ένα μεγάλο θέμα προς συζήτηση στην εποχή του PREP και του Undetectable που θεωρούνται τα νέα "ισοδύναμα" στην προφύλαξη από τον ιό του HIV.
Πώς ερμηνεύεται το art-porn στην απλή ελληνική πραγματικότητα;
Art-porn σημαίνει πορνό που ξεπερνάει τον απλό σκοπό του να διεγείρει σεξουαλικά τον θεατή. Στο art-porn μαζί με το σεξ μπορούμε να βρούμε υψηλή αισθητική ή ιδιαίτερα χαμηλή αισθητική (kitsch/trash), χιούμορ, πλοκή, πολιτικά μηνύματα που συμπεριλαμβάνουν και τον φεμινισμό και τα queer δικαιώματα.
Πες μου μερικά art-porn παραδείγματα που έχεις συναντήσει.
Η εισαγωγή μου στον κόσμο του art-porn ήρθε από τον Παναγιώτη Ευαγγελίδη κινηματογραφιστή και σεναριακό συνεργάτη του Πάνου Χ. Κούτρα (Στρέλλα, Ξενία) και την ταινία του "Καλοκαιρινό Ρομάντζο". Από εκεί μπήκα στον κόσμο των Porn Film Festivals με πιο γνωστό αυτό του Βερολίνου όπου εκατοντάδες ταινίες παίζονται κάθε χρόνο.
Ελληνικές παλιές τσόντες έχεις δει; Τις βρίσκεις ερεθιστικές;
Έχω δει παλιές ελληνικές τσόντες κυρίως αποσπασματικά στο ίντερνετ που λόγω της εκτεταμένης υπόθεσης και του kitsch χιούμορ εύκολα θα παίζονταν σε porn-film festival και μόνο οι τίτλοι μπορούν να το αποδείξουν όπως "Το παλαμάρι του βαρκάρη" ή το "Εμείς οι βλάχοι, όπως λάχει". Σε αυτές με ευχαριστεί περισσότερο το χιούμορ και το kitsch του θέματος, αλλά φυσικά μπορώ και να ερεθιστώ αν και θα προτιμήσω gay τσόντες για αυτό τον σκοπό.
Τι γνώμη έχεις για το cyber porn; Εκεί υπάρχει κάπου και το art στοιχείο;
Το ίντερνετ άλλαξε όλη την βιομηχανία του πορνό, από την μια έριξε κατά πολύ τα κέρδη σε σχέση με τη χρυσή εποχή της βιντεοταινίας/DVD πράγμα που σημαίνει ότι λίγοι μπορούν να έχουν ως κύριο εισόδημα το πορνό. Από την άλλη, όπως λέω χιουμοριστικά, στο ίντερνετ όλοι μπορούν να γίνουν πορνοσταρ για 15 λεπτά. Ο καθένας μπορεί να ανεβάσει τις προσωπικές του στιγμές στο ίντερνετ, πράγμα που ανέδειξε την κατηγορία amateur. Τώρα κατά πόσον υπάρχει art στο internet porn είναι μια κουβέντα που αρχίζει με το τι είναι τέχνη. Εγώ προσωπικά πιστεύω ότι χωράει το art στο porn και αυτό ισχύει και στο ίντερνετ. Υπάρχουν ήδη κάποια sites που φιλοξενούν φεμινιστικό και πιο καλλιτεχνικό πορνό, που σημαίνει ότι υπάρχει ζήτηση και για αυτό το είδος.
Ποια είναι το αγαπημένο σου gay porn site;
Υπάρχουν πολλών ειδών site με πορνό. Οι δύο γενικές κατηγορίες είναι τα site που είναι παραγωγοί ταινιών (studio) και τα site που έχουν σκηνές/ταινίες από διάφορα studio ή και από τους χρήστες τους. Αγαπώ τις παραγωγές των cockyboys και men.com.
Το «Συμπόσιο» πώς συνδυάζει τον τίτλο του με το πορνό;
Στο πανεπιστήμιο στην Γλασκώβη που σπούδαζα υπήρξε μια θεατρική διασκευή του Συμποσίου και η αφίσα έλεγε: «Οι καλύτεροι άντρες της Αθήνας είναι μαζεμένοι και είναι πολύ μεθυσμένοι» και μου φάνηκε πολύ σέξι. Αργότερα που το διάβασα μου φάνηκε υπέροχο και πάντα υπήρχε στο μυαλό μου ότι θα γινόταν μια σέξι gay ταινία.
Αν σου ζητούσαν να περιγράψεις την ταινία με 30 λέξεις, τι θα έλεγες;
Ότι δεν υπάρχει εύκολος τρόπος να την περιγράψω. Εκφράζομαι καλύτερα στα αγγλικά: «An Italian tourist learns everything about the greek way.»
Γιατί μικρού μήκους όμως;
Σε αντίθεση με το gay αξίωμα δεν πιστεύω ότι μετράει το μέγεθος. Ο τρόπος που συνήθως δουλεύω είναι αρκετά πειραματικός, μαζεύω το υλικό και το μοντάρω σε σχέση με αυτά που έχω να πω και όχι σε σχέση με το μέγεθος. Επίσης, προτιμώ να μην κάνω την ζωή μου δύσκολη, είμαι αρκετά τεμπέλης.
Μοιάζει να θέλεις να χωρέσεις μέσα σε ένα φιλμ όλα όσα μας αφορούν: σύγχρονη πραγματικότητα, ακτιβισμό, ιδέες, αλήθειες, ψέματα, ιστορία, σεξ και τουρισμό. Νοιώθεις ότι τα είπες όλα όσα ήθελες μέσα στο φιλμ;
Είμαι πολύ ευχαριστημένος με το αποτέλεσμα και όντως έχουμε χωρέσει πολύ πράγμα σε 24 λεπτά. Άφησα τον πρωταγωνιστή της ταινίας να μιλήσει ελεύθερα και είπε πολλά πράγματα. Ως καλλιτέχνης, ευτυχώς, έχω κι’ άλλα πράγματα να πω, οπότε θα συνεχίσω να κάνω τέχνη.
Είναι σέξι ο Πλάτωνας; Με ποιόν τρόπο;
Για μένα η εξυπνάδα είναι αφροδισιακό άρα κατ’ επέκταση ο Πλάτωνας είναι σέξι. Η έκφραση πλατωνική σχέση χρωματίζει τους αρχαίους Έλληνες της εποχής ως κάπως ασέξουαλ. Εγώ όμως πιστεύω ότι η σεξουαλικότητα ήταν διάχυτη και ελεύθερη, φυσικά μόνο αν ήσουν άντρας και Αθηναίος πολίτης.
Με χαρά είδα ότι η μουσική της ταινίας είναι του αγαπημένου μας ΙΟΝ. Μίλησέ μου για αυτή τη συνεργασία. Πώς τον επέλεξες;
Συμμετείχε σε ένα ηχητικό κομμάτι στην ετήσια έκθεση Civil Disobedience που διοργανώνω και μου τον σύστησε ο συνδημιουργός του κομματιού. Ψάχνοντας την μουσική του κατάλαβα ότι είχε ακριβώς τον ήχο που θέλω. Του έκανα την πρόταση και αφού είδαμε την ταινία σπίτι του μαζί με τη σύντροφό του δέχτηκε.
Μοντάρισες επάνω στη μουσική; Ή γράφτηκε η μουσική επάνω στις σκηνές;
Οι σκηνές μονταρίστηκαν πάνω σε ηλεκτρονικά κομμάτια των Survive (Stranger Things Soundtrack) με τα οποία είχα ψύχωση εκείνο το καλοκαίρι. Τον ION τον βρήκα αργότερα και έγραψε τη μουσική πάνω στις σκηνές. Θεωρώ πολύ κολακευτικό να δημιουργείται μουσική εκ νέου για τις ταινίες μου και έχω υπάρξει πολύ τυχερός σε αυτό τον τομέα.
Μίλησέ μου για τους πρωταγωνιστές. Ποιοι είναι; Πώς έγινε το casting; Το ιταλικό στοιχείο υπάρχει για κάποιο λόγο που θα έπρεπε να μάθουμε; Ή απλώς έτυχε;
Δυστυχώς δεν έχω casting couch ιστορίες να σας πω. Η ταινία ξεκινάει από τον Darras Hole με τον οποίο σχεδιάζαμε να κάνουμε ένα mockumentary για έναν ακτιβιστή που θα έχει όμως σκηνές αληθινού σεξ. Εκείνο το καλοκαίρι πηγαίναμε στην παραλία μαζί και μια μέρα όταν τον πήρα τηλέφωνο να πάμε μου λέει: «Βρήκα κάποιον που συμφώνησε να παίξει μαζί μου και θα έρθει μαζί μας στην παραλία». Αυτός ο κάποιος ήταν ένας Ιταλός τον οποίο βάφτισα Cortoputo που σημαίνει κοντοπούτανο. Αφού τελειώσαμε με το σεξ ζήτησα να μιλήσουν για το Συμπόσιο στην κάμερα. Μου άρεσε τόσο πολύ το αποτέλεσμα, που άλλαξα όλο το concept. Το ίδιο βράδυ όμως τα παιδιά τσακώθηκαν και δεν μπορούσα να συνεχίσω μαζί τους, η λύση ήρθε από την δομή του ίδιου του Συμποσίου, βάση της οποίας έγραψα μια άλλη σκηνή. Για αυτήν κάλεσα τους φίλους μου τον Γιάννη Μασκίδη (τον γνωστό γυμνιστή) και Nico Deen οι οποίοι είχαν παίξει στην ταινία μου Raspberry Reich GR.
Τι είδους σεξ συμβαίνει στην ταινία; Απάντησε χωρίς σπόιλερ όμως :-)
Το σεξ που συμβαίνει είναι αληθινό, χωρίς σενάριο, χωρίς οδηγίες από μένα. Συμβαίνει και εγώ απλά το καταγράφω σαν ντοκιμαντέρ. Ένα είδος Cinéma vérité,αλλά με πορνό.
Ποιες ήταν οι συνθήκες στα γυρίσματα; Υπήρξαν πρακτικά προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπίσεις;
Στην παραλία τα πρακτικά προβλήματα ήταν να κάνουμε αναρρίχηση για να φτάσουμε σχεδόν στεγνοί και να μην σκοτωθώ στα βράχια καθώς έπαιρνα τα πλάνα. Στην Αθήνα έπρεπε να βρούμε ένα σημείο με θέα την Ακρόπολη στο οποίο να μην μας δούνε και μας συλλάβουνε. Για την Αθήνα έπρεπε επίσης να βρούμε μια μέρα που είχαμε όλοι ελεύθερο χρόνο, πήρε δύο μήνες!
Θα γύριζες art-porn με αρκούδους;
Ναι και ήδη μου ήρθε ο τίτλος "GoldenTwink and the Three Bears". Μόλις το έψαξα και υπάρχει μόνο σαν ερωτική ιστορία, μπορείτε να φανταστείτε τι γίνεται.
Πώς δέχτηκαν το «Συμπόσιο» τα διάφορα ξένα φεστιβάλ;
Σε αυτά που κατάφερα να πάω, Βερολίνο και Βιέννη, άρεσε στο κοινό, γέλασαν σε διάφορα σημεία και υπήρχαν θετικά σχόλια και ερωτήσεις στο Q&A. Εκτός από έναν κύριο που δήλωσε ότι η αναφορά στην παιδοφιλία των αρχαίων ελλήνων τον άφησε αηδιασμένο.
Η επόμενη ταινία σου τι θα είναι;
Έχω τρία projects που τρέχουν, κυρίως στο μυαλό μου, ένα με αρχιτεκτονική και πορνό, ένα sequel του Συμπόσιου, και μια λεσβιακή αντι-ρομαντική ιστορία. Ποιός ξέρει ποιά θα τελειώσω πρώτη;
Info:
Την Κυριακή 22 Απριλίου, 17:00 στα πλαίσια του Outview Film Festival θα γίνει η πρώτη Ελληνική προβολή της ταινίας. Ο σκηνοθέτης θα παραβρεθεί και σε πάνελ την ίδια μέρα στο φεστιβάλ για να μιλήσει για το ελληνικό Queer σινεμά.
Σκηνοθεσία: Μενέλας
Με τους: Giannis Maskidis and Nico Deen//Darras Hole and Cortoputo
Original Soundtrack: ION
Homo Made Films 2017
Φεστιβαλικές προβολές:
World Premiere at the HE2017 Exhibition,14th of April 2017, Last Projects, Los Angeles, USA facebook.com/HE2017HE/
Berlin Porn Film Festival, 28th & 29th of October 2017, Berlin, Germany.
Asterisco Film Festival, November 2017, Buenos Aires, Argentina
Winter Wonder World - Queer edition- Cinema Queer- Sweden, December 2017
Porn Film Festival Viena, 2nd of March 2018, Vienna, Austria.
Outview Film Festival, 22nd April 2018, Athens, Greece
Το 2024 ήταν η χρονιά του τρόμου, ζήσαμε τη μεγαλεπήβολη επιστροφή κάποιων βετεράνων σκηνοθετών πίσω από την κάμερα, ενώ γίναμε μάρτυρες μιας σειράς νέων ρεκόρ
13°
